Mục tiêu của việc lập các bảng trung gian trong tiến trình hoạch định dòng tiền dự án là để:
A. Dự trù vốn lưu động của dự án;
B. Đánh giá khả năng trả nợ vay của dự án;
C. Tính thuế thu nhập mỗi năm;
D. Thiết lập dòng tiền của dự án.
Trả lời:
Đáp án đúng: D
Việc lập các bảng trung gian trong tiến trình hoạch định dòng tiền dự án nhằm mục đích thiết lập dòng tiền của dự án. Các bảng này giúp phân tích và dự báo các khoản thu và chi của dự án theo thời gian, từ đó hình thành dòng tiền vào và dòng tiền ra, cho phép đánh giá tính khả thi và hiệu quả tài chính của dự án.
Công thức tính dòng tiền có lá chắn thuế từ lãi vay là: EBIT*(1-t%) + Dep + TS - ∆WC. Trong đó TS (Tax Shield) = Int*t% (t% là thuế suất thuế TNDN). Vì vậy, công thức C: EBIT*(1-t%) + Dep + TS + Int - ∆WC; là sai vì đã cộng thêm Int vào. Tuy nhiên, nếu hiểu TS ở đây là tổng tiết kiệm thuế khác do vay nợ, bao gồm cả tiết kiệm thuế từ lãi vay, thì công thức C vẫn có thể đúng. Do vậy, đáp án D (Tất cả các cách tính trên đều sai) có vẻ hợp lý hơn trong trường hợp này, vì các công thức còn lại không thể hiện rõ yếu tố lá chắn thuế một cách tường minh.
Tuy nhiên, để chính xác hơn, ta cần xem xét bản chất của dòng tiền có lá chắn thuế. Dòng tiền này phản ánh lợi ích mà doanh nghiệp có được từ việc sử dụng nợ, cụ thể là việc giảm thuế do chi phí lãi vay được trừ vào thu nhập chịu thuế. Vì vậy, phần 'TS' trong công thức C thực chất là tiết kiệm thuế từ lãi vay (Int * t%). Do đó, công thức C, khi hiểu đúng về TS, có thể biểu diễn dòng tiền có lá chắn thuế, nhưng cách viết chưa thật sự rõ ràng. Để rõ ràng hơn, ta nên viết: NOPAT + Dep - ∆WC + Int*t% (tức NOPAT + Dep - ∆WC + TS).
Đáp án A sai vì không tính đến ảnh hưởng của lãi vay và lá chắn thuế. Đáp án B sai vì cộng trực tiếp Int vào, thay vì tính đến phần tiết kiệm thuế từ lãi vay.
Vì câu hỏi yêu cầu công thức xác định dòng tiền có lá chắn thuế từ lãi vay, và công thức C có thể hiểu được theo hướng đó (mặc dù không tường minh), và các đáp án còn lại sai rõ ràng, ta chọn đáp án C. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng công thức C cần được hiểu một cách chính xác để tránh nhầm lẫn.
Chi phí cơ hội là giá trị của cơ hội tốt nhất bị bỏ qua khi đưa ra một quyết định. Trong trường hợp này, chi phí cơ hội phát sinh do sử dụng tài sản (ví dụ: đất đai, nhà xưởng) cho dự án thay vì cho thuê trên thị trường. Vì vậy, chi phí này cần được ghi nhận là một khoản chi phí của dự án, thể hiện giá trị kinh tế mà dự án phải 'trả' cho việc sử dụng nguồn lực này. Nó được ghi nhận trong dòng tiền ra từ hoạt động của dự án vì nó là một chi phí thực tế, mặc dù không phải là chi phí bằng tiền mặt trực tiếp (out-of-pocket).
Chi phí cơ hội, trong trường hợp này là giá thuê thị trường, là một chi phí tiềm ẩn. Nó không phải là một dòng tiền thực tế ra khỏi doanh nghiệp, do đó không được ghi nhận trực tiếp như một dòng tiền ra. Tuy nhiên, khi tính toán dòng tiền hoạt động theo phương pháp gián tiếp, chúng ta bắt đầu từ lợi nhuận sau thuế. Vì chi phí cơ hội làm giảm lợi nhuận thực tế của dự án (mặc dù không phải là chi phí tiền mặt), chúng ta cần điều chỉnh giảm lợi nhuận sau thuế để phản ánh chi phí cơ hội này. Vì vậy, đáp án đúng là D.
AEPV (Adjusted Economic Profit View) là dòng tiền không tính đến lợi ích lá chắn thuế từ lãi vay. TIPV (Tax-shielded Investment Profit View) là dòng tiền có tính đến lợi ích lá chắn thuế từ lãi vay. Do đó, đáp án A là đúng.
Lãi vay phát sinh trong thời gian xây dựng dự án và được ngân hàng ân hạn (tức là chưa phải trả ngay) sẽ được vốn hóa vào giá trị của tài sản cố định hình thành từ dự án đó. Điều này dẫn đến:
* Mức khấu hao tài sản cố định tăng lên (A): Vì giá trị tài sản cố định tăng lên do vốn hóa lãi vay, chi phí khấu hao hàng năm cũng sẽ tăng theo. * Chi phí lãi vay phải trả trong giai đoạn hoạt động giảm xuống (B): Đúng, do lãi vay đã được vốn hóa vào tài sản và trả dần thông qua khấu hao. * Chi phí hoạt động chưa tính khấu hao tăng lên (C): Sai, chi phí hoạt động (trước khấu hao) có thể không bị ảnh hưởng hoặc giảm nếu xét về lâu dài. * Giảm hiệu quả tài chính của dự án (D): Chưa chắc chắn, việc vốn hóa lãi vay có thể ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính của dự án, nhưng không nhất thiết luôn luôn làm giảm. Hiệu quả cuối cùng phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác.
Do đó, phương án chính xác nhất là A và B. Tuy nhiên, trong các đáp án đã cho, đáp án A phản ánh trực tiếp và rõ ràng nhất tác động của việc vốn hóa lãi vay.
