Một bình hở hình trụ tròn có bán kính R = 2 m, chiều cao H = 4 m chứa nước đến 1/3 thể tích bình. Người ta quay bình quanh trục thẳng đứng với vận tốc góc tối đa ωmax sao cho nước không tràn ra ngoài. Khi đó lực tác dụng vào đáy bình là:
Trả lời:
Đáp án đúng: B
Thể tích nước ban đầu trong bình là V = (1/3)πR²H = (1/3)π(2²)(4) = (16π)/3 m³. Khi bình quay, mặt thoáng của nước có dạng paraboloid. Để nước không tràn ra ngoài, thể tích paraboloid tạo thành phải bằng thể tích nước ban đầu. Gọi h là độ cao mực nước ở tâm đáy bình sau khi quay. Ta có thể tích paraboloid là V = (1/2)πR²(H + h). Suy ra (16π)/3 = (1/2)π(2²)(4 + h) => (16/3) = 2(4 + h) => 8/3 = 4 + h => h = 8/3 - 4 = -4/3 m.
Độ cao mực nước tại thành bình là H' = H + h = 4 - 4/3 = 8/3 m. Phương trình mặt thoáng của nước là z = ω²r²/2g + h, với z là độ cao so với đáy bình. Áp suất tại một điểm trong chất lỏng là p = ρg(z - h), với ρ là khối lượng riêng của nước (1000 kg/m³). Lực tác dụng lên đáy bình là tích phân áp suất trên toàn diện tích đáy bình: F = ∫p dA = ∫ρg(z - h) dA. Thay z = ω²r²/2g + h vào, ta có: F = ∫ρg(ω²r²/2g) dA = ρ(ω²/2)∫r² dA = ρ(ω²/2)∫₀ᴿ r² 2πr dr = ρ(ω²/2) 2π [r⁴/4]₀ᴿ = ρ(ω²/2) 2π (R⁴/4) = ρ(ω²πR⁴)/4.
Ta có H' = ω²R²/2g + h suy ra 8/3 = ω²(2²)/(2*9.8) - 4/3, suy ra 4 = ω²(4)/(2*9.8) suy ra ω² = (4*2*9.8)/4 = 19.6 rad²/s². Thay vào công thức tính lực, F = 1000 * (19.6) * π * (2⁴)/4 = 1000 * 19.6 * π * 4 = 78400π ≈ 246417.6 N ≈ 246.42 kN.
Vậy đáp án đúng là D. 246,42 kN.