Chọn câu đúng. Cho: 3Li, 12Mg, 13Al, 26Fe, 27Co, 29Cu. So sánh tác dụng phân cực của các cặp ion:

Để trả lời câu hỏi này, ta cần xem xét từng phát biểu:

(1) Sai. Ái lực electron là năng lượng tỏa ra (không phải cần tiêu tốn) khi một nguyên tử ở thể khí nhận thêm một electron để trở thành ion âm.

(2) Sai. Trong một chu kỳ, thế ion hóa thứ nhất có xu hướng tăng dần từ trái sang phải, nhưng có một số trường hợp ngoại lệ. Ví dụ, thế ion hóa của nguyên tố nhóm VA cao hơn nhóm VIA do cấu hình electron bền vững hơn.

(3) Đúng. Trong một phân nhóm chính, bán kính nguyên tử tăng dần từ trên xuống dưới, do đó lực hút giữa hạt nhân và electron ngoài cùng giảm, làm độ âm điện giảm.

(4) Đúng. Sự sai biệt độ âm điện giữa hai nguyên tử càng lớn, liên kết giữa chúng càng phân cực, tạo thành liên kết ion hoặc liên kết cộng hóa trị phân cực mạnh.

Vậy, các phát biểu đúng là (3) và (4).

Bán kính ion phụ thuộc vào số lớp electron và điện tích hạt nhân hiệu dụng. Các ion cùng chu kỳ (Na+, Cl-) hoặc cùng nhóm (Li+, Na+, K+ hoặc Cl-, Br-, I-) sẽ có quy luật so sánh khác nhau.

• Trong một chu kỳ, khi đi từ trái sang phải, điện tích hạt nhân tăng, lực hút giữa hạt nhân và các electron tăng, do đó bán kính giảm. Vì vậy, Na+ > Cl-.
• Trong một nhóm, khi đi từ trên xuống dưới, số lớp electron tăng, do đó bán kính tăng. Vì vậy, Li+ < Na+ < K+ và Cl- < Br- < I-.

Kết hợp các yếu tố trên, ta có dãy sắp xếp theo chiều tăng dần bán kính như sau: Li+ < Na+ < Cl- < K+ < Br- < I-.

Độ dài liên kết tăng khi kích thước của các nguyên tử tăng. Ta có thứ tự kích thước các halogen: F < Cl < Br < I.

Do đó:

+ FCℓ có độ dài liên kết ngắn nhất do cả hai nguyên tử đều nhỏ.

+ IBr có độ dài liên kết dài nhất do cả hai nguyên tử đều lớn.

+ ICℓ và BrCℓ nằm giữa. So sánh ICℓ và BrCℓ, ta thấy I lớn hơn Br, nên ICℓ > BrCℓ.

Vậy, sắp xếp theo thứ tự độ dài liên kết tăng dần là: FCℓ < BrCℓ < ICℓ < IBr.

Góc liên kết phụ thuộc vào lực đẩy giữa các cặp electron hóa trị. Nguyên tử trung tâm càng âm điện, lực đẩy càng lớn, góc liên kết càng nhỏ. Trong NH3, NF3 và NI3, nguyên tử trung tâm là N. Độ âm điện của F > N > H > I, do đó góc liên kết giảm theo thứ tự: NI3 > NH3 > NF3.

CO2 là phân tử thẳng hàng nên góc liên kết là 180°. Vì vậy, góc liên kết lớn nhất là CO2.

Vậy nên đáp án đúng là: 3 < 1 < 2 < 4