Vật chất và ý thức tồn tại độc lập, ý thức không quyết định vật chất và vật chất không quyết định ý thức, đây là quan điểm của:

Triết học Ấn Độ, triết học Trung Quốc và Ả Rập

Triết học Ấn Độ, triết học Ả rập và triết học Hy lạp – La Mã

Triết học Ấn Độ, triết học Trung Quốc, triết học Hy Lạp – La Mã

Triết học Phương Tây

Tuân Tử

Mặc Tử

Trang Tử

Khổng Tử

Mặc Tử

Lão Tử

Tuân Tử

Hàn Phi Tử

Chu Đôn Di (1017 - 1073)

Thiệu Ung (1011 - 1077)

Trình Di (1033 - 1107)

Chu Hy(1130-1200)

Là nguyện vọng của giai cấp thống trị

Là nguyện vọng của mỗi quốc gia dân tộc

Là một tất yếu khách quan do nguyên nhân kinh tế

Là do sự phát triển của xã hội

Lutvich Phoiơbắc và sự cáo chung của triết học cổ điển Đức

Nguồn gốc của gia đình, của chế độ tư hữu và của nhà nước

Chống Đuyrinh

Biện chứng của tự nhiên

Trình độ của công cụ sản xuất

Trình độ kỹ thuật sản xuất

Trình độ phân công lao động xã hội

Trình độ phát triển của lực lượng sản xuất

Sự phát triển đồng bộ của kinh tế chính trị, văn hoá và xã hội

Sự phát triển của sản xuất vật chất và sản xuất tinh thần

Sự phát triển toàn diện con người

Sự phát triển của lực lượng sản xuất

Quan hệ giữa người và người về kinh tế – kỹ thuật

Quan hệ giữa người và người trong sản xuất, trao đổi sản phẩm

Quan hệ sản xuất là hình thức xã hội của quá trình sản xuất vật chất

Quan hệ giữa người và người trong tổ chức quản lý sản xuất

Thái độ đối với đấu tranh giai cấp

Thể hiện lợi ích giai cấp một cách trực tiếp

Thể hiện quan điểm về quyền lực

Thái độ chính trị của các đảng phái, tổ chức chính trị