Tính chất không đều của tiến bộ xã hội thể hiện:

Có tính chỉnh thể, hệ thống và rất phong phú sinh động

Phản ánh trực tiếp đời sống hàng ngày và rất phong phú sinh động

Rất phong phú sinh động và có tính chỉnh thể, hệ thống

Phản ánh gián tiếp hiện thực và rất phong phú sinh động

Giai cấp, đấu tranh giai cấp, cách mạng xã hội, Nhà nước

Đạo đức, nghệ thuật, tôn giáo, triết học

Quan hệ xã hội, quan hệ sản xuất, quan hệ thẩm mỹ

Quan hệ kinh tế

Kinh tế chính trị học

Chủ nghĩa cộng sản khoa học

Đạo đức học

Chủ nghĩa xã hội khoa học

Các giai cấp cơ bản

Các giai cấp cơ bản và các giai cấp không cơ bản

Các giai cấp cơ bản, các giai cấp không cơ bản và tầng lớp trung gian

Các giai cấp đối kháng

Triết học Mác là triết học tách rời giữa lý luận và thực tiễn

Triết học Mác là triết học thống nhất giữa lý luận và thực tiễn

Triết học Mác là triết học chỉ coi trọng thực tiễn

Triết học Mác là triết học chỉ coi trọng lý luận

Hoàn cảnh tự nhiên

Văn hoá phi vật thể

Dân cư

Phương thức sản xuất

Suy nghĩ vadd hành động nóng vội

Chạy theo nguyện vọng chủ quan

Không tính tới điều kiện và khả năng thực tế

Luôn tôn trọng quy luật khách quan

Chỉ dụa vào các quan hệ kinh tế hiện có cũng có thể giải thích đúng bất kỳ tư tưởng pháp quyền nào

Hoạt động của con người khác với động vật là có ý thức, vì thế ý thức của con người quyết định sự tồn tại của họ

Mọi thuyết đạo đức có từ trước đến nay, xét đến cùng, đều là sản phẩm của tình hình kinh tế lúc bấy giờ

Chỉ dựa vào các quan hệ kinh tế hiện có cũng có thể giải thích đầy đủ bất kỳ học thuyết chính trị nào

Mâu thuẫn bên trong và mâu thuẫn bên ngoài có tác động ngang nhau đối với sự phát triển, vì không có sự vật nào lại chỉ phát triển nhờ mâu thuẫn bên trong

Mâu thuẫn bên trong và mâu thuẫn bên ngoài đều là nguyên nhân của sự phát triển, nhưng suy tới cùng mâu thuẫn bên trong giữ vai trò quyết định nhất, còn mâu thuẫn bên ngoài là không thể thiếu, rất quan trọng

Mâu thuẫn bên trong mói giữa vai trò quyết định tuyệt đối còn mâu thuẫn bên ngoài chỉ có tác động phụ đến sự phát triển

Mâu thuẫn bên trong hay bên ngoài có vai trò quyết định là tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể, không thể khẳng định được

Phủ định của phủ định là quá trình cái cũ mất đi, cái mới hợp quy luật ra đời. Cái mới ra đời thường gặp nhiều khó khăn, trở ngại. Cần có thái độ tích cực ủng hộ, giúp đỡ, bảo vệ cái mới và kiên quyết từ bỏ cái cũ lỗi thời

Phủ định của phủ định là quá trình cái cũ ra đời. Cần có thái độ giúp đỡ, ủng hộ, bảo vệ cái mới. Vì khi nó ra đời thường gặp nhiều khó khăn

Phủ định của phủ định là làm cho cái cũ mất đi, cái mới ra đời phù hợp với quy luật. Cần phải xây dựng thái độ ủng hộ, giúp đỡ, phê phán cái mới

Phủ định của phủ định là quá trình cái cũ mất đi, cái mới ra đời hợp với quy luật. Cần có nhận thức đúng về vai trò tích cực, tiến bộ của cái mới