Nguyên nhân nào sau đây gây ra sự dịch chuyển của đường cầu tiền danh nghĩa sang trái?

Lạm phát cao hơn dự kiến làm giảm giá trị thực của tiền. Những người đi vay theo lãi suất cố định sẽ có lợi vì họ trả nợ bằng số tiền có giá trị thấp hơn so với dự kiến ban đầu. Trong khi đó, những người có thu nhập cố định, người cho vay và người tiết kiệm sẽ bị thiệt hại vì giá trị thực của thu nhập, các khoản cho vay và tiết kiệm của họ giảm xuống.

Khi lạm phát thực tế cao hơn dự kiến, giá trị thực của đồng tiền giảm xuống. Người đi vay trả nợ bằng đồng tiền có giá trị thấp hơn so với dự kiến ban đầu, do đó họ được lợi. Ngược lại, người cho vay nhận lại số tiền có giá trị thấp hơn so với kỳ vọng, nên họ bị thiệt.

Để giải bài toán này, ta cần tính toán tác động của việc giảm chi tiêu chính phủ lên sản lượng cân bằng, có xét đến thuế suất và nhập khẩu.

Công thức tính số nhân chi tiêu trong nền kinh tế mở có thuế là:

Số nhân = 1 / [1 - (MPC x (1 - t) - MPM)]

Trong đó:
* MPC (Marginal Propensity to Consume): Khuynh hướng tiêu dùng cận biên. Vì S = -100 + 0.2Y, suy ra MPC = 1 - 0.2 = 0.8
* t: Thuế suất biên = 25% = 0.25
* MPM (Marginal Propensity to Import): Khuynh hướng nhập khẩu cận biên = 10% = 0.1

Thay số vào công thức:
Số nhân = 1 / [1 - (0.8 x (1 - 0.25) - 0.1)]
Số nhân = 1 / [1 - (0.8 x 0.75 - 0.1)]
Số nhân = 1 / [1 - (0.6 - 0.1)]
Số nhân = 1 / [1 - 0.5]
Số nhân = 1 / 0.5 = 2

Vậy, số nhân chi tiêu là 2.

Khi chi tiêu chính phủ giảm 50, sản lượng cân bằng sẽ giảm:

ΔY = Số nhân x ΔG
ΔY = 2 x (-50)
ΔY = -100

Vậy, sản lượng cân bằng giảm 100.

Trong một nền kinh tế đóng với thuế độc lập với thu nhập, khi chính phủ giảm cả thuế (T) và chi tiêu (G) cùng một lượng như nhau, tác động lên thu nhập quốc dân (Y) sẽ được xem xét thông qua mô hình tổng cầu (Aggregate Demand - AD).

Tổng cầu trong nền kinh tế đóng được biểu diễn như sau: AD = C + I + G, trong đó C là tiêu dùng, I là đầu tư, và G là chi tiêu chính phủ.

Khi thuế giảm, tiêu dùng (C) có xu hướng tăng vì người dân có thu nhập khả dụng (disposable income) cao hơn. Tuy nhiên, do thuế độc lập với thu nhập nên việc giảm thuế trực tiếp làm tăng thu nhập khả dụng của người dân. Mức tăng tiêu dùng phụ thuộc vào cận biên tiêu dùng (MPC - Marginal Propensity to Consume).

Đồng thời, chi tiêu chính phủ (G) giảm trực tiếp. Do G là một thành phần của AD, việc giảm G sẽ làm giảm AD.

Để xác định tác động tổng thể lên thu nhập quốc dân (Y), ta cần xem xét hiệu ứng nhân số (multiplier effect). Giả sử chính phủ giảm G và T một lượng là ΔG = ΔT. Tác động lên Y sẽ là:

ΔY = (Multiplier for G) * ΔG + (Multiplier for T) * ΔT

Trong đó, Multiplier for G = 1/(1-MPC) và Multiplier for T = -MPC/(1-MPC)

Vì ΔG và ΔT có cùng độ lớn nhưng ngược dấu (ΔG < 0 và ΔT < 0), ta có:

ΔY = [1/(1-MPC)] * ΔG + [-MPC/(1-MPC)] * ΔT = [1/(1-MPC)] * ΔG + [-MPC/(1-MPC)] * (-ΔG) = ΔG * [1/(1-MPC) + MPC/(1-MPC)] = ΔG * [(1+MPC)/(1-MPC)]

Vì ΔG là một số âm, ΔY cũng sẽ âm. Điều này có nghĩa là thu nhập quốc dân giảm.

Đối với tiêu dùng (C), việc giảm thuế làm tăng thu nhập khả dụng, nhưng thu nhập quốc dân giảm lại có xu hướng làm giảm tiêu dùng. Tuy nhiên, tác động ban đầu của việc giảm thuế là lớn hơn tác động thứ cấp của việc giảm thu nhập (do MPC < 1), nên tiêu dùng cuối cùng có thể tăng hoặc giảm tùy thuộc vào giá trị cụ thể của MPC và các yếu tố khác.

Tuy nhiên, đáp án chính xác nhất trong các lựa chọn đã cho là Tiêu dùng sẽ không thay đổi, nhưng thu nhập quốc dân sẽ giảm. Bởi vì việc giảm đồng thời G và T một lượng bằng nhau sẽ gây ra sự sụt giảm trong thu nhập quốc dân, và tác động lên tiêu dùng là không chắc chắn nhưng ít khả năng không thay đổi do hiệu ứng cân bằng.

Câu hỏi đề cập đến mối quan hệ giữa thất nghiệp và lạm phát. Phương án 3 "Có thể theo đuổi chính sách thúc đẩy tăng trưởng khi nền kinh tế đang ở trạng thái suy thoái trầm trọng mà ít có mạo hiểm là lạm phát sẽ tăng mạnh." là đáp án đúng vì khi nền kinh tế suy thoái trầm trọng, có nhiều nguồn lực chưa được sử dụng (lao động, vốn,...), do đó việc thúc đẩy tăng trưởng sẽ giúp huy động các nguồn lực này mà không gây áp lực lớn lên lạm phát. Các phương án khác không đúng vì chúng đưa ra những khẳng định tuyệt đối hoặc không phù hợp với tình huống suy thoái kinh tế.