Một sinh viên tóm tắt về " tồn tại xã hội" và " ý thúc xã hội" như sau. Hãy phát hiện một tóm tắt đúng?

Câu 49:

Có thể tóm tắt nội dung mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất theo các điểm sau đây: Hãy phát hiện một điểm tóm tắt sai nội dung?

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Điểm sai trong các tóm tắt trên là: Lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là hai mặt của phương thức sản xuất, tồn tại tách rời nhau. Đây là một nhận định sai lầm vì lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là hai mặt không thể tách rời của phương thức sản xuất. Chúng có mối quan hệ biện chứng, tác động lẫn nhau và không thể tồn tại độc lập. Sự phù hợp giữa quan hệ sản xuất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất là động lực thúc đẩy sự phát triển của xã hội.

Câu 50:

Kiến trúc thượng tầng pháp lí và chính trị quyết định cơ cấu kinh tế của xã hội. Quan điểm này thuộc lập trường triết học nào? Chọn câu trra lời đúng nhất:

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về các trường phái triết học và quan điểm của chúng về mối quan hệ giữa kiến trúc thượng tầng (pháp lí và chính trị) và cơ sở hạ tầng (kinh tế).

* Chủ nghĩa duy vật lịch sử: Cho rằng cơ sở hạ tầng (kinh tế) quyết định kiến trúc thượng tầng (pháp lí, chính trị, văn hóa, tư tưởng). Đây là quan điểm ngược lại với nội dung câu hỏi.
* Chủ nghĩa duy tâm lịch sử: Cho rằng ý thức xã hội, tư tưởng, các yếu tố tinh thần quyết định sự phát triển của xã hội và cơ cấu kinh tế. Điều này phù hợp với nội dung câu hỏi (kiến trúc thượng tầng quyết định cơ cấu kinh tế).
* Chủ nghĩa duy tâm: Là một phạm trù rộng, nhấn mạnh vai trò của ý thức, tinh thần. Trong bối cảnh lịch sử xã hội, nó thường đối lập với chủ nghĩa duy vật lịch sử.
* Chủ nghĩa duy vật tầm thường (chủ nghĩa duy vật kinh tế): Là một dạng giản lược của chủ nghĩa duy vật lịch sử, cho rằng mọi hiện tượng xã hội đều có thể quy về yếu tố kinh tế. Điều này không phù hợp với nội dung câu hỏi.

Vậy, đáp án đúng nhất là chủ nghĩa duy tâm lịch sử vì nó khẳng định kiến trúc thượng tầng (pháp lí và chính trị) quyết định cơ cấu kinh tế của xã hội.

Câu 1:

Trong xã hội có giai cấp, triết học:

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Trong xã hội có giai cấp, triết học cũng mang tính giai cấp. Điều này là do triết học, như một hình thái ý thức xã hội, phản ánh những điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội của giai cấp thống trị. Các hệ tư tưởng triết học thường được sử dụng để biện minh hoặc phản đối trật tự xã hội hiện có, và do đó, chúng mang tính giai cấp rõ rệt.

Câu 2:

Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức được thực hiện thông qua:

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất và ý thức thể hiện ở chỗ vật chất quyết định ý thức, nhưng ý thức có tính độc lập tương đối và tác động trở lại vật chất thông qua hoạt động thực tiễn của con người. Hoạt động thực tiễn là cầu nối, là phương thức để con người sử dụng ý thức (tư duy, lý luận) để tác động vào thế giới vật chất, làm thay đổi nó theo mục đích của mình. Vì vậy, đáp án B là chính xác nhất. Các đáp án A và C chỉ là các khía cạnh của ý thức, không thể hiện đầy đủ sự tác động qua lại với vật chất.

Câu 3:

Sự thông thái của con người:

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Câu hỏi này liên quan đến việc đánh giá sự thông thái của con người được thể hiện rõ ràng hơn trong hoạt động nào: lý luận hay thực tiễn. Sự thông thái bao gồm cả kiến thức và khả năng áp dụng kiến thức đó vào các tình huống thực tế để giải quyết vấn đề, đưa ra quyết định đúng đắn và đạt được kết quả tốt đẹp. Do đó, hoạt động thực tiễn, nơi kiến thức được vận dụng và kiểm chứng trong môi trường thực tế, thể hiện rõ hơn sự thông thái của con người so với hoạt động lý luận thuần túy. Các đáp án 2 và 4 là tương tự nhau.

Câu 4:

« Cái riêng – Cái chung », « Nguyên nhân – Kết quả », « Tất nhiên – Ngẫu nhiên », « Nội dung – Hình thức », « Bản chất – Hiện tượng », « Khả năng – Hiện thực » đó là các … của triết học Mác – Lênin.

Lời giải: