Khi giải quyết quan hệ giữa lý trí và lòng tin, ông quan niệm rằng niềm tin phải lấy lý trí làm cho cơ sở “hiểu để mà tin”, ông là ai?

Hệ tư tưởng Đức

Bản thảo kinh tế triết học 1844

Sự khốn cùng của triết học

Luận cương về Phoiơbắc

Những bức thư duy vật lịch sử

Nguồn gốc của gia đình, của chế độ tư hữu và của nhà  nước

Chống Đuyrinh

Biện chứng của tự nhiên

“Cha truyền con nối”

Pháp luật quy định và thừa nhận

Thành một cách tự nhiên

Định mệnh

Thực tiễn là nguồn gốc của nhận thức vì qua thực tiễn bộc lộ các thuộc tính, mối liên hệ bản chất của đối tượng

Thực tiễn là hoạt động vật chất do đó thực tiễn không cần gắn với lý luận

Thực tiễn là cơ sở, động lực của nhận thức

Thực tiễn là tiêu chuẩn để kiểm tra tính đúng đắn của chân lý

Dân dĩ thực vi thiên

Do có được những lực lượng sản xuất mới, loài người thay đổi phương thức sản xuất của mình, đồng thời thay đổi tất cả những quan hệ xã hội của mình

Trong tất cả những chuyển biến lịch sử thì chuyển biến về chính trị là chuyển biến quan trọng nhất, quyết định sự phát triển của lịch sử

Nhân tố kinh tế là nhân tố quyết định duy nhất trong lịch sử

Công cụ lao động

Người lao động

Đối tượng lao động

Công cụ phụ trợ

Nội dung chân lý có tính khách quan, còn hình thức biểu hiện chân lý thì mang tính chủ quan

Chân lý bao giờ cũng cụ thể, không có chân lý trừu tượng

Chân lý không bao giờ chuyển hoá thành sai lầm

Chân lý là kiến thức đúng đắn được thực tiễn kiểm nghiệm

Sự liên tác động lẫn nhau giữa các mặt , thuộc tính, có khuynh hướng biến đổi trái ngược nhau, tồn tại khách quan trong sự vật tạo thành mâu thuẫn biện chứng

Là khuynh hướng biến đổi trái ngược nhau trong sự liên hệ tác động qua lại của các mặt do con người tạo ra

Là sự tác động lẫn nhau của các mặt có sự khác nhau một cách khách quan, phổ biến giữa các sự vật hiện tượng

Là sự liên hệ phổ bến của các mặt, các thuộc tính trong sự vật hiện tượng, trong sự thống nhất với nhau

Lực lượng sản xuất là hình thức còn quan hệ sản xuất là nội dung của phương thức sản xuất

Tác động biện chứng giữa hai mặt đó tạo thành quy luật về sự phù hợp của quan hệ sản xuất với trình độ và tính chất của lực lượng sản xuất

Đó là quy luật xã hội phổ biến của toàn bộ lịch sử loài người

Quy luật này vạch rõ sự phụ thuộc khách quan của quan hệ sản xuất vào sự phát triển của lực lượng sản xuất đồng thời quan hệ sản xuất cũng tác động lại lực lượng sản xuất

Phép biện chứng duy tâm chủ quan

Phép biện chứng duy vật hiện đại

Phép biện chứng ngây thơ chất phác

Phép biện chứng duy tâm khách quan