Tìm quan niệm sai về Thực tiễn trong các quan niệm sau đây:

Câu hỏi yêu cầu tìm câu thể hiện lập trường Duy vật tầm thường. Duy vật tầm thường (còn gọi là duy vật thô tục) là một quan điểm sai lầm trong triết học duy vật, nó giản đơn hóa vai trò của vật chất, hạ thấp vai trò của ý thức, tinh thần, và thường quy mọi hiện tượng tinh thần về các hiện tượng vật chất thuần túy.

Phân tích các phương án:

• Phương án A: "Dân dĩ thực vi thiên" (Dân lấy ăn làm trời) - Câu này nhấn mạnh vai trò của ăn uống (vật chất) đối với sự sống của con người, có yếu tố duy vật, nhưng chưa đến mức tầm thường, thô tục. Nó chỉ đơn thuần đề cao nhu cầu vật chất cơ bản.


• Phương án B: "Do có được những lực lượng sản xuất mới, loài người thay đổi phương thức sản xuất của mình, đồng thời thay đổi tất cả những quan hệ xã hội của mình" - Câu này thể hiện quan điểm của chủ nghĩa duy vật lịch sử về vai trò quyết định của lực lượng sản xuất đối với phương thức sản xuất và quan hệ xã hội. Đây là một quan điểm duy vật biện chứng, không phải duy vật tầm thường.


• Phương án C: "Trong tất cả những chuyển biến lịch sử thì chuyển biến về chính trị là chuyển biến quan trọng nhất, quyết định sự phát triển của lịch sử" - Câu này đề cao vai trò của chính trị, thuộc phạm trù ý thức, tư tưởng, không phải duy vật.


• Phương án D: "Nhân tố kinh tế là nhân tố quyết định duy nhất trong lịch sử" - Câu này khẳng định một cách tuyệt đối vai trò của kinh tế (vật chất) đối với lịch sử, phủ nhận hoặc xem nhẹ vai trò của các yếu tố khác như chính trị, văn hóa, tư tưởng. Đây chính là biểu hiện của quan điểm duy vật tầm thường, khi nó đơn giản hóa và tuyệt đối hóa vai trò của vật chất.

Vậy, đáp án đúng là phương án D.

Luận điểm tập trung vào "chúng sản xuất bằng cách nào, với những tư liệu lao động nào". Tư liệu lao động, đặc biệt là công cụ lao động, đóng vai trò quyết định phương thức sản xuất của một thời đại kinh tế. Sự thay đổi trong công cụ lao động dẫn đến sự thay đổi trong phương thức sản xuất, từ đó tạo ra những thời đại kinh tế khác nhau.

Các đáp án khác:

• Người lao động: Mặc dù quan trọng, nhưng luận điểm nhấn mạnh vào tư liệu lao động hơn là người lao động.
• Đối tượng lao động: Đối tượng lao động là yếu tố cần thiết cho sản xuất, nhưng không phải là yếu tố quyết định sự khác biệt giữa các thời đại kinh tế.
• Công cụ phụ trợ: Công cụ phụ trợ chỉ là một phần nhỏ của tư liệu lao động, không thể hiện được toàn bộ ý nghĩa của luận điểm.

Câu hỏi yêu cầu tìm câu trả lời sai nhất về mâu thuẫn biện chứng. Mâu thuẫn biện chứng là sự thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập, là nguồn gốc của sự vận động và phát triển. Phân tích các đáp án:

• Đáp án 1: Đúng, mô tả chính xác sự liên hệ, tác động qua lại và khuynh hướng trái ngược của các mặt trong mâu thuẫn biện chứng.


• Đáp án 2: Sai nhất, mâu thuẫn biện chứng tồn tại khách quan trong sự vật, hiện tượng chứ không phải do con người tạo ra.


• Đáp án 3: Đúng, nêu lên sự tác động lẫn nhau của các mặt khác nhau một cách khách quan và phổ biến.


• Đáp án 4: Đúng, mô tả sự liên hệ phổ biến và sự thống nhất của các mặt trong sự vật, hiện tượng (tuy nhiên, chưa đủ ý về sự đấu tranh).

Vì vậy, đáp án sai nhất là đáp án 2, vì nó cho rằng mâu thuẫn biện chứng do con người tạo ra, điều này trái ngược với tính khách quan của mâu thuẫn biện chứng.