Các bệnh tim bẩm sinh hoặc mắc phải khi đã có biểu hiện bất thường trên phim tim-phổi thì thường đã ở giai đoạn muộn của bệnh?

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về các cấu trúc cản quang ở vùng tiểu khung có thể bị nhầm lẫn với sỏi cản quang trên phim X-quang.

• Sỏi tĩnh mạch: Sỏi tĩnh mạch (phleboliths) là những nốt vôi hóa nhỏ thường thấy trong tĩnh mạch vùng chậu, có thể cản quang và dễ bị nhầm với sỏi niệu quản.
• U nang buồng trứng có xương, răng (Teratoma): Một số u quái buồng trứng chứa các thành phần như xương và răng, do đó chúng có thể cản quang và bị nhầm lẫn.
• Gai tọa: Gai tọa là một phần của xương chậu, có thể thấy trên phim X-quang và có độ cản quang. Tuy nhiên, do vị trí và hình dạng đặc trưng, ít khi gây nhầm lẫn với sỏi.

Vậy, cả sỏi tĩnh mạch và u nang buồng trứng có xương răng đều có thể bị nhầm lẫn với sỏi cản quang hệ tiết niệu trên phim không chuẩn bị.

Chụp niệu đồ tĩnh mạch (IVU) là một xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh sử dụng thuốc cản quang để quan sát thận, niệu quản và bàng quang. Trước khi thực hiện IVU, bác sĩ cần phải biết:

• Tiền sử dị ứng: Bệnh nhân có thể bị dị ứng với thuốc cản quang chứa iod, có thể gây ra các phản ứng từ nhẹ đến nặng, thậm chí tử vong.
• Tình trạng bệnh: Một số bệnh lý như suy thận, suy tim, cao huyết áp, đái đường, hội chứng thận hư, bệnh Kahler có thể làm tăng nguy cơ biến chứng khi sử dụng thuốc cản quang hoặc ảnh hưởng đến kết quả chụp. Ví dụ, suy thận làm tăng nguy cơ nhiễm độc thận do thuốc cản quang.
• Créatinine máu: Xét nghiệm này đánh giá chức năng thận. Nếu chức năng thận suy giảm (creatinine máu cao), nguy cơ biến chứng do thuốc cản quang tăng lên.

Vì vậy, tất cả các yếu tố trên đều cần phải được biết trước khi chỉ định chụp niệu đồ tĩnh mạch.

Sỏi tiết niệu hình thành do nhiều yếu tố, bao gồm các bệnh lý và dị tật đường tiết niệu, nhiễm trùng đường tiết niệu, và các bệnh chuyển hóa như đái đường. Chấn thương thận, dù có thể gây ra các vấn đề khác về thận, nhưng không trực tiếp làm tăng nguy cơ hình thành sỏi tiết niệu. Do đó, tiền sử chấn thương thận ít liên quan đến sự hình thành sỏi tiết niệu hơn so với các yếu tố còn lại.

Phương pháp chẩn đoán hình ảnh để đánh giá tốt nhất hệ tiêu hoá là cắt lớp vi tính (CT). CT cho phép hiển thị chi tiết các cơ quan trong ổ bụng, phát hiện các bất thường như khối u, viêm nhiễm, tắc nghẽn, và các bệnh lý khác. Siêu âm có thể được sử dụng nhưng hạn chế bởi khí trong ruột. X-quang không chuẩn bị thường chỉ hữu ích trong việc phát hiện tắc ruột hoặc dị vật. X-quang có chuẩn bị (ví dụ, uống thuốc cản quang) có thể giúp đánh giá hình thái và chức năng của đường tiêu hóa, nhưng không cung cấp thông tin chi tiết như CT.

Đánh giá phân loại một khối u ở hệ tiêu hóa bao gồm nhiều yếu tố, nhưng quan trọng nhất là đánh giá phân độ TNM (Tumor, Node, Metastasis). Đây là hệ thống phân loại quốc tế được sử dụng rộng rãi để mô tả mức độ lan rộng của ung thư, từ đó giúp xác định phương pháp điều trị và tiên lượng bệnh. Các yếu tố khác như hình dáng, kích thước, vị trí, tính chất của khối u (phương án 2) cũng quan trọng, nhưng chúng góp phần vào việc xác định phân độ TNM. Khảo sát sự phân bố mạch máu (phương án 1) và xác định tính chất lành tính hay ác tính (phương án 4) là các bước chẩn đoán quan trọng, nhưng không phải là yếu tố chính để đánh giá phân loại (staging) khối u sau khi đã xác định là ác tính.