Theo Nghị định số 105/2009/NĐ-CP ngày 11/11/2009 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai (có hiệu lực từ ngày 01/01/2010, thay thế Nghị định số 182/2004/NĐ-CP), thì hành vi chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho quyền sử dụng đất hoặc thế chấp, bảo lãnh, góp vốn bằng quyền sử dụng đất phi nông nghiệp mà không thực hiện đúng thủ tục hành chính theo quy định của pháp luật về đất đai thì bị phạt tiền từ 500 nghìn đồng đến 5 triệu đồng (tại khu vực nông thôn), từ 1 triệu đồng đến 10 triệu đồng (tại khu vực đô thị). Mức phạt như vậy đúng hay sai?

Câu hỏi đề cập đến thẩm quyền chứng thực các hợp đồng, giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất của hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, cụ thể là Luật Công chứng và các văn bản hướng dẫn thi hành, thẩm quyền chứng thực các hợp đồng, giao dịch này không chỉ giới hạn tại UBND xã, phường, thị trấn nơi có đất hoặc Phòng Công chứng của tỉnh. Luật Đất đai và các quy định liên quan cũng quy định rõ về thẩm quyền này. Tuy nhiên, việc lựa chọn hình thức chứng thực tại UBND cấp xã hay công chứng tại Phòng Công chứng phụ thuộc vào quy định cụ thể của pháp luật từng thời kỳ và loại giao dịch. Trong nhiều trường hợp, các giao dịch liên quan đến bất động sản có giá trị lớn hoặc phức tạp có thể yêu cầu thủ tục công chứng tại các tổ chức hành nghề công chứng thay vì chứng thực tại UBND cấp xã. Do đó, phát biểu rằng hộ gia đình, cá nhân "được lựa chọn" hình thức chứng thực tại UBND xã hoặc công chứng tại Phòng Công chứng một cách tùy tiện là chưa hoàn toàn chính xác, vì có những trường hợp pháp luật bắt buộc phải công chứng. Căn cứ vào quy định hiện hành, các hợp đồng, giao dịch về quyền sử dụng đất, nhà ở có thể được chứng thực hoặc công chứng tùy thuộc vào từng loại giao dịch và quy định của pháp luật. Tuy nhiên, việc "lựa chọn" không phải lúc nào cũng là tùy ý mà có thể bị giới hạn bởi quy định pháp luật. Do đó, phát biểu "Đúng" là không hoàn toàn chính xác trong mọi trường hợp. Cụ thể, một số văn bản pháp luật có quy định về việc bắt buộc công chứng đối với một số loại hợp đồng, giao dịch liên quan đến quyền sử dụng đất, nhà ở. Vì vậy, phát biểu này có yếu tố sai.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về quyền tặng cho quyền sử dụng đất của người Việt Nam định cư ở nước ngoài đầu tư tại Việt Nam. Theo quy định của Luật Đất đai 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành, người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc đối tượng được Nhà nước cho phép nhận quyền sử dụng đất để đầu tư tại Việt Nam. Tuy nhiên, quy định về việc tặng cho quyền sử dụng đất có những giới hạn nhất định. Cụ thể, theo Khoản 1 Điều 181 Luật Đất đai 2013 quy định về "Tặng cho quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất", thì "Nhà nước có thể xem xét bán nhà ở, công trình xây dựng cho người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc trường hợp được mua nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở tại Việt Nam. Trường hợp bán nhà ở, công trình xây dựng gắn liền với quyền sử dụng đất thì không áp dụng quy định tại khoản 1 Điều 179 của Luật này." Tuy nhiên, quy định về tặng cho không trực tiếp đề cập đến việc cấm hoàn toàn. Điểm mấu chốt cần xem xét là Điều 167 Luật Đất đai 2013 quy định về Quyền của người sử dụng đất, trong đó bao gồm quyền "Tặng cho quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật." Điều 179 Luật Đất đai 2013 về "Các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, thừa kế, tặng cho, thế chấp, góp vốn quyền sử dụng đất" có quy định "Người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc trường hợp đượcRexm nhận quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đầu tư thì có các quyền quy định tại khoản 1 Điều 167 của Luật này." Điều này ngụ ý rằng người Việt Nam định cư ở nước ngoài, khi được phép nhận quyền sử dụng đất để đầu tư, thì họ có quyền tặng cho quyền sử dụng đất đó theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, có một số trường hợp cụ thể mà việc tặng cho quyền sử dụng đất có thể bị hạn chế hoặc không được phép tùy thuộc vào mục đích sử dụng đất và loại đất. Nếu hiểu theo nghĩa chung nhất, người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc trường hợp được Rexm nhận quyền sử dụng đất để đầu tư vẫn có quyền tặng cho. Tuy nhiên, trong thực tế và theo các quy định cụ thể về đầu tư và quản lý đất đai, có thể có những giới hạn về việc tặng cho (ví dụ: đối với đất được Nhà nước giao có thu tiền sử dụng đất hoặc không thu tiền sử dụng đất, đất có nguồn gốc từ nhà nước...). Do đó, phát biểu "Người Việt Nam định cư ở nước ngoài sử dụng đất để đầu tư tại Việt Nam không được tặng cho quyền sử dụng đất." là SAI vì về nguyên tắc, họ vẫn được tặng cho quyền sử dụng đất nếu thuộc các trường hợp được Rexm nhận và tuân thủ quy định pháp luật, mặc dù có thể có những hạn chế cụ thể trong từng trường hợp.

Luật Đất đai năm 2024 đã quy định rõ ràng về việc phân loại đất đai dựa trên mục đích sử dụng. Theo đó, đất đai được chia thành 03 nhóm chính. Các nhóm này bao gồm: Nhóm đất nông nghiệp, Nhóm đất phi nông nghiệp và Nhóm đất chưa sử dụng. Việc phân loại này giúp quản lý đất đai hiệu quả, phục vụ cho các mục đích quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và các hoạt động liên quan khác.