Đối tượng thực hành nền dân chủ ở Việt Nam là……..

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về các tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Phương án 1 liệt kê chính xác các tổ chức thành viên chủ chốt và quan trọng nhất của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam theo quy định của pháp luật hiện hành. Các phương án còn lại bao gồm các tổ chức không phải là thành viên hoặc liệt kê sai tên các tổ chức thành viên.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về các kiểu nhà nước và bản chất của phương pháp cai trị dân chủ. Phương pháp cai trị dân chủ, xét về bản chất, thể hiện quyền lực của nhân dân hoặc của một bộ phận dân cư nhất định đối với bộ máy nhà nước và xã hội. Mặc dù hình thức và mức độ biểu hiện có thể khác nhau, nhưng bản chất của dân chủ có thể tồn tại trong nhiều kiểu nhà nước khác nhau, miễn là có sự tham gia hoặc đại diện của một bộ phận dân cư trong quản lý nhà nước. Kiểu nhà nước xã hội chủ nghĩa và kiểu nhà nước tư sản đều có những yếu tố dân chủ nhất định, dù chúng khác nhau về bản chất giai cấp. Kiểu nhà nước phong kiến và kiểu nhà nước chủ nô thường mang tính chuyên chế, ít hoặc không có yếu tố dân chủ thực chất cho đại đa số nhân dân lao động. Tuy nhiên, trong một số giai đoạn hoặc hình thái cụ thể, vẫn có thể xuất hiện những hình thức đại diện hoặc tham gia nhất định. Tuy nhiên, nếu xét theo lý thuyết chung và mức độ phổ biến, phương pháp cai trị dân chủ được xem là có biểu hiện rõ nét hơn trong kiểu nhà nước xã hội chủ nghĩa và tư sản. Tuy nhiên, câu hỏi không giới hạn về mức độ, nên việc xem xét khả năng tồn tại ở các kiểu nhà nước khác là cần thiết. Nếu hiểu dân chủ theo nghĩa rộng nhất (quyền lực của số đông, hoặc ít nhất là một bộ phận dân cư được tham gia quản lý), thì nó có thể có những biểu hiện, dù hạn chế, ở các kiểu nhà nước khác. Tuy nhiên, đáp án 1 là lựa chọn phù hợp nhất khi nói về các kiểu nhà nước hiện đại có yếu tố dân chủ được ghi nhận rõ ràng trong lý thuyết nhà nước và pháp luật. Xét trên phương diện học thuật, dân chủ là một phạm trù có thể tồn tại ở nhiều hình thức nhà nước khác nhau, mặc dù mức độ và bản chất có thể thay đổi. Kiểu nhà nước xã hội chủ nghĩa và kiểu nhà nước tư sản là hai kiểu nhà nước mà tính dân chủ được thể hiện rõ nét và có hệ thống nhất trong các lý thuyết chính trị. Kiểu nhà nước phong kiến và chủ nô thường mang tính chuyên chế, nhưng vẫn có thể có những hình thức tham gia nhất định của tầng lớp quý tộc hoặc thị tộc. Do đó, không thể loại trừ hoàn toàn khả năng tồn tại yếu tố dân chủ ở các kiểu nhà nước này. Tuy nhiên, xét về mức độ và tính đại diện, đáp án 1 là chính xác nhất vì nó đề cập đến hai kiểu nhà nước mà dân chủ được coi là một đặc trưng quan trọng.

Hiến pháp năm 2013 đã mở rộng phạm vi quyền tự do kinh doanh so với Hiến pháp năm 1992. Về chủ thể kinh doanh, Hiến pháp 2013 quy định "Mọi người có quyền tự do kinh doanh trong những ngành, nghề mà pháp luật không cấm", điều này bao hàm mọi công dân, không phân biệt giới tính, độ tuổi (đủ năng lực hành vi dân sự), hay hình thức sở hữu. Trong khi đó, Hiến pháp 1992 có thể có những quy định hạn chế hơn, chưa bao quát hết các đối tượng. Về ngành nghề kinh doanh, Hiến pháp 2013 nhấn mạnh "trong những ngành, nghề mà pháp luật không cấm", có nghĩa là chỉ những ngành nghề bị cấm rõ ràng bởi luật mới không được kinh doanh, còn lại đều được phép. Điều này trái ngược với cách tiếp cận "chỉ những ngành, nghề được nhà nước cho phép" có thể đã tồn tại hoặc ngụ ý trong Hiến pháp 1992. Do đó, Hiến pháp 2013 thể hiện sự mở rộng đáng kể về cả chủ thể và ngành nghề kinh doanh.

Câu hỏi yêu cầu xác định quyền nào đã được Hiến pháp ghi nhận nhưng chưa có văn bản luật nào của Quốc hội cụ thể hóa. Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần xem xét từng phương án:

- Phương án 1: Quyền tự do tín ngưỡng. Quyền này được ghi nhận tại Điều 24 Hiến pháp 2013. Hiện nay, pháp luật Việt Nam có các văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh về lĩnh vực tín ngưỡng, tôn giáo, ví dụ như Luật Tín ngưỡng, tôn giáo năm 2016.

- Phương án 2: Quyền biểu tình. Điều 25 Hiến pháp 2013 quy định "Công dân có quyền đi bầu cử và ứng cử; có quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, công khai bàn bạc và kiến nghị với Nhà nước; biểu tình theo quy định của pháp luật.". Tuy nhiên, cho đến nay, chưa có Luật biểu tình nào được Quốc hội ban hành để cụ thể hóa quyền này, dẫn đến việc thực hiện quyền biểu tình còn nhiều hạn chế và chưa có khung pháp lý rõ ràng.

- Phương án 3: Quyền khiếu nại, tố cáo. Quyền này được ghi nhận tại Điều 30 Hiến pháp 2013. Pháp luật Việt Nam đã có các văn bản quy định rất cụ thể về quyền khiếu nại, tố cáo, ví dụ như Luật Khiếu nại năm 2011 và Luật Tố cáo năm 2018 (sửa đổi, bổ sung năm 2020).

- Phương án 4: Quyền tham gia quản lý nhà nước. Quyền này được ghi nhận tại Điều 25 Hiến pháp 2013 (cùng với quyền bầu cử, ứng cử). Quyền này được thể chế hóa thông qua nhiều luật khác nhau như Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức...

Như vậy, quyền biểu tình là quyền được Hiến pháp ghi nhận nhưng chưa có luật riêng để cụ thể hóa, điều chỉnh.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về việc áp dụng học thuyết tam quyền phân lập trong tổ chức và hoạt động của Nhà nước Việt Nam. Học thuyết tam quyền phân lập (quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp) là nguyên tắc phân chia quyền lực nhà nước phổ biến ở nhiều quốc gia tư bản chủ nghĩa. Tuy nhiên, Nhà nước Việt Nam, với bản chất là nhà nước của dân, do dân, vì dân dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, có mô hình tổ chức và hoạt động đặc thù. Thay vì áp dụng triệt để hay hoàn toàn học thuyết tam quyền phân lập, Việt Nam áp dụng nguyên tắc phân chia quyền lực nhà nước một cách có tính đến thực tiễn đất nước và vai trò lãnh đạo của Đảng. Quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp và kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện các quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp. Phương án 3 là đúng nhất vì nó phản ánh đúng tinh thần này, nhấn mạnh sự linh hoạt và phù hợp với bối cảnh Việt Nam.