Ai là người có quyền triệu tập và điều hành cuộc họp Ủy ban thường vụ Quốc hội?

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về quy trình bầu cử đại biểu Quốc hội, một nội dung quan trọng trong hệ thống chính trị Việt Nam. Phương án 1 mô tả một hoạt động thuộc phạm vi chức năng của Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội, không phải là quy trình bầu cử. Phương án 2 không rõ nghĩa và không liên quan trực tiếp đến quy trình bầu cử đại biểu Quốc hội. Phương án 3 cũng không mô tả đúng quy trình này. Trên thực tế, quy trình bầu cử đại biểu Quốc hội được quy định chi tiết trong Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và các văn bản hướng dẫn thi hành, bao gồm các bước như: lập danh sách cử tri, giới thiệu người ứng cử, vận động bầu cử, bỏ phiếu, và công bố kết quả bầu cử. Do không có phương án nào mô tả chính xác quy trình này, đây là một câu hỏi có vấn đề hoặc thiếu phương án đúng.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về chức năng của Quốc hội tại Việt Nam.

* Phương án 1: "Thông nhận quyền lợi mọi mặt: đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa – xã hội." - Đây không phải là chức năng trực tiếp và bao quát của Quốc hội. Quốc hội có vai trò lập hiến, lập pháp, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, bao gồm cả các vấn đề về đời sống chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội, nhưng cách diễn đạt này chưa chính xác và đầy đủ về chức năng.
* Phương án 2: "Thực hiện việc xét xử." - Chức năng xét xử thuộc về Tòa án nhân dân, không phải Quốc hội.
* Phương án 3: "Thực hành quyền công tố." - Chức năng thực hành quyền công tố thuộc về Viện kiểm sát nhân dân, không phải Quốc hội.
* Phương án 4: "Các đáp án còn lại đều sai." - Dựa trên phân tích các phương án trên, phương án này là đúng vì các phương án 1, 2, 3 đều không mô tả đúng chức năng của Quốc hội.

Chức năng của Quốc hội theo Hiến pháp và pháp luật Việt Nam bao gồm: lập hiến, lập pháp; quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước; giám sát tối cao đối với hoạt động của Nhà nước. Do đó, không có phương án nào trong 1, 2, 3 mô tả chính xác chức năng này.

Câu hỏi yêu cầu xác định khẳng định KHÔNG đúng về thẩm quyền và nhiệm vụ của Hội đồng dân tộc.

Phương án 1: Hội đồng dân tộc có nhiệm vụ tham mưu, trình Quốc hội các báo cáo về việc thực hiện chính sách dân tộc. Việc chịu trách nhiệm cùng các thành viên ban dân phân phối qua Chính phủ ban về việc thực hiện chính sách dân tộc là không đúng với vai trò của Hội đồng dân tộc. Hội đồng dân tộc là cơ quan của Quốc hội, không phải cơ quan hành pháp trực tiếp tham gia vào việc ban hành và thực hiện chính sách dân tộc như Chính phủ.

Phương án 2: Hội đồng dân tộc là một cơ quan chuyên môn của Quốc hội, có nhiệm vụ nghiên cứu, thẩm tra về các vấn đề dân tộc. Đây là một khẳng định đúng.

Phương án 3: Theo quy định của pháp luật, khi ban hành các quy định liên quan đến chính sách dân tộc, Chính phủ có tham khảo ý kiến của Hội đồng dân tộc. Đây là một khẳng định đúng, thể hiện sự phối hợp giữa cơ quan lập pháp và hành pháp.

Phương án 4: Hội đồng dân tộc được Quốc hội giao trách nhiệm nghiên cứu, chuẩn bị, đề nghị các vấn đề thuộc lĩnh vực dân tộc trình Quốc hội. Đây là một khẳng định đúng về chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng dân tộc.

Do đó, khẳng định không đúng là phương án 1.

Câu hỏi kiểm tra nhận thức về chức năng thẩm quyền lập hiến và lập pháp.

- Phương án 1 sai vì chức năng lập hiến, lập pháp không trực tiếp tổ chức hành pháp, hành chính các cấp.
- Phương án 2 sai vì dù Quốc hội có vai trò quan trọng trong lập pháp, nhưng chức năng này không chỉ giới hạn ở "quyền lực tối cao của Quốc hội" mà còn bao gồm các hoạt động cụ thể.
- Phương án 3 sai vì Chủ tịch nước có vai trò quan trọng trong việc quản lý và bảo vệ quyền lợi quốc gia.
- Phương án 4 đúng vì chức năng lập hiến, lập pháp bao gồm việc ban hành luật (lập pháp), quyết định các vấn đề cơ bản, quan trọng của đất nước, và trong hệ thống Việt Nam, Quốc hội còn thực hành quyền công tố thông qua Viện kiểm sát nhân dân.

Câu hỏi yêu cầu xác định phương án KHÔNG thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Để trả lời đúng câu hỏi này, người học cần nắm vững các quy định về chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội được quy định trong Hiến pháp và Luật Tổ chức Quốc hội.

Phân tích các phương án:

* Phương án 1: "Ủy ban thường vụ Quốc hội chỉ đạo hoạt động của Hội đồng dân tộc, các Ủy ban khác của Quốc hội, hội đồng nhân dân các cấp, nghị quyết cấp trên trực tiếp." - Đây là một nhiệm vụ và quyền hạn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
* Phương án 2: "Ủy ban thường vụ Quốc hội phối hợp với Chính phủ, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao trong việc tổ chức thực hiện nghị quyết của Quốc hội." - Đây là một nhiệm vụ và quyền hạn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
* Phương án 3: "Chủ tịch Quốc hội quyết định thành lập, bãi bỏ các tổ chức của Quốc hội." - Theo Luật Tổ chức Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội có quyền trình Quốc hội quyết định thành lập, bãi bỏ các cơ quan, đơn vị thuộc bộ máy của Quốc hội. Tuy nhiên, việc "quyết định thành lập, bãi bỏ các tổ chức của Quốc hội" ở đây có thể hiểu là một thẩm quyền rộng hơn, và quyết định thành lập, bãi bỏ các tổ chức thuộc bộ máy Quốc hội thực tế thuộc thẩm quyền của Quốc hội, trình Chủ tịch Quốc hội. Trong một số trường hợp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng có thể có vai trò trong việc này, nhưng phát biểu này cần xem xét kỹ lưỡng.
* Phương án 4: "Quyết định các nhiệm vụ cụ thể của từng đơn vị hành chính." - Việc quyết định các nhiệm vụ cụ thể của từng đơn vị hành chính (ví dụ: tỉnh, huyện, xã) thuộc thẩm quyền của Chính phủ, các cơ quan hành chính nhà nước cấp dưới hoặc Hội đồng nhân dân các cấp tùy theo quy định cụ thể của pháp luật về phân cấp quản lý hành chính, chứ không thuộc thẩm quyền trực tiếp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

So sánh và đối chiếu với các quy định pháp luật:

Theo Điều 75 Hiến pháp 2013 và Điều 53 Luật Tổ chức Quốc hội 2014, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có nhiều nhiệm vụ và quyền hạn quan trọng. Tuy nhiên, việc "Quyết định các nhiệm vụ cụ thể của từng đơn vị hành chính" không nằm trong danh mục nhiệm vụ, quyền hạn này.

Phương án 3: Quyền quyết định thành lập, bãi bỏ các tổ chức của Quốc hội là một thẩm quyền lớn, thường thuộc về Quốc hội hoặc có sự tham gia của Quốc hội. Chủ tịch Quốc hội có vai trò trình hoặc thực hiện theo sự phân công của Quốc hội. Tuy nhiên, xét về mức độ "không thuộc" so với phương án 4, phương án 4 rõ ràng nằm ngoài phạm vi chức năng của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Do đó, phương án 4 là phương án KHÔNG thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.