Đối tượng phải lập đề án bảo vệ môi trường đơn giản theo Thông tư 26/2015/TT-BTNMT là?

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về quy định thủ tục về môi trường đối với dự án xây dựng cơ sở đóng mới, sửa chữa tàu thủy có tải trọng dưới 1.000 DWT theo Nghị định 18/2015/NĐ-CP. Theo Khoản 2, Điều 13 của Nghị định 18/2015/NĐ-CP quy định: "Dự án đầu tư xây dựng công trình, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và quy hoạch do cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt có quy mô, tính chất không phức tạp, đã có trong quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch ngành, quy hoạch có liên quan của địa phương, tỉnh, vùng và cả nước, không thuộc danh mục các dự án quy định tại Khoản 1 Điều này, tùy theo tính chất, quy mô, mức độ tác động, phải lập Kế hoạch bảo vệ môi trường hoặc Đề án bảo vệ môi trường đơn giản." Tuy nhiên, các quy định cụ thể về việc lựa chọn thủ tục môi trường cho từng loại dự án đã được làm rõ hơn trong các văn bản hướng dẫn. Cụ thể, theo Phụ lục II ban hành kèm theo Thông tư 26/2015/TT-BTNMT (hướng dẫn Nghị định 18/2015/NĐ-CP), dự án đầu tư xây dựng cơ sở đóng mới, sửa chữa tàu thủy, phương tiện thủy nội địa có quy mô phát sinh chất thải nguy hại dưới 50kg/ngày và tổng lượng chất thải nguy hại phát sinh dưới 1 tấn/năm thì thực hiện thủ tục Kế hoạch bảo vệ môi trường. Đối với các dự án có quy mô lớn hơn hoặc không thuộc trường hợp trên thì phải thực hiện Đánh giá tác động môi trường. Tải trọng tàu dưới 1.000 DWT thường không phát sinh lượng chất thải nguy hại quá lớn, do đó, trường hợp này thường yêu cầu lập Kế hoạch bảo vệ môi trường.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân khi hoạt động khoáng sản liên quan đến việc ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường. Theo quy định tại Điều 167 Luật Khoáng sản năm 2010 (đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật sửa đổi, bổ sung một số quy định về đầu tư xây dựng cơ bản năm 2018 và các văn bản hướng dẫn thi hành), tổ chức, cá nhân được phép hoạt động khoáng sản có trách nhiệm lập, phê duyệt và thực hiện đề án đóng cửa mỏ; trường hợp việc cải tạo, phục hồi môi trường không hoàn thành theo đúng đề án, thì tổ chức, cá nhân đó phải chịu trách nhiệm và thực hiện biện pháp khắc phục theo quy định của pháp luật. Cụ thể hơn, tại Điều 53 Nghị định 158/2016/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Khoáng sản có nêu rõ: "Tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản có trách nhiệm thực hiện các biện pháp cải tạo, phục hồi môi trường theo nội dung quy định tại giấy phép hoạt động khoáng sản, đề án đóng cửa mỏ đã được phê duyệt. Trường hợp không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ các biện pháp cải tạo, phục hồi môi trường theo quy định, tổ chức, cá nhân hoạt động khoáng sản phải chịu trách nhiệm khắc phục theo quy định của pháp luật." Mặc dù quy định này không trực tiếp đề cập đến việc "ký quỹ" cải tạo, phục hồi môi trường, nhưng nguyên tắc chung và mục đích của việc bảo vệ môi trường trong hoạt động khoáng sản là bắt buộc tổ chức, cá nhân phải chịu trách nhiệm thực hiện các biện pháp cải tạo, phục hồi môi trường. Trong thực tế triển khai, việc ký quỹ bảo đảm thực hiện các nghĩa vụ này là một cơ chế đã và đang được áp dụng để đảm bảo tài chính cho công tác phục hồi môi trường sau khi hoạt động khoáng sản kết thúc. Do đó, phát biểu "Tổ chức, cá nhân có hoạt động khoáng sản phải ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường theo quy định của pháp luật" là đúng.

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về quy định pháp luật liên quan đến khai thác khoáng sản tại Việt Nam, cụ thể là về việc có bắt buộc phải có giấy phép khai thác khoáng sản cho mọi trường hợp hay không. Theo quy định của Luật Khoáng sản Việt Nam, hoạt động khai thác khoáng sản phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép. Tuy nhiên, có một số trường hợp khai thác khoáng sản quy mô nhỏ, phục vụ nhu cầu thiết yếu của người dân hoặc các hoạt động thăm dò, nghiên cứu khoa học có thể được miễn giấy phép hoặc có quy định riêng. Do đó, khẳng định "Mọi trường hợp khai thác khoáng sản đều phải có giấy phép khai thác khoáng sản" là không hoàn toàn chính xác. Luật Khoáng sản năm 2010 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã quy định cụ thể về các trường hợp được phép khai thác khoáng sản không cần giấy phép hoặc được miễn giấy phép, ví dụ như khai thác tận thu khoáng sản trong quá trình khai thác khoáng sản khác, hoặc khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường ở quy mô nhỏ để phục vụ nhu cầu sinh hoạt của nhân dân. Vì vậy, phương án "Sai" là đáp án chính xác nhất.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về các yêu cầu môi trường mà cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phải đáp ứng. Để bảo vệ môi trường, các cơ sở này phải tuân thủ các quy định về giảm thiểu ô nhiễm, xử lý chất thải. Phương án 2 đưa ra yêu cầu "Thu gom, xử lý nước thải không bảo đảm quy chuẩn kỹ thuật môi trường" là sai, vì cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ bắt buộc phải thu gom và xử lý nước thải đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường theo quy định của pháp luật để bảo vệ nguồn nước. Các phương án 1, 3, 4 đều nêu lên những yêu cầu cần thiết để bảo vệ môi trường mà cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phải thực hiện.

Câu hỏi yêu cầu xác định đặc trưng KHÔNG có của quản lý nhà nước về môi trường. Để trả lời đúng, cần hiểu rõ bản chất của quản lý nhà nước về môi trường. Đặc trưng của quản lý nhà nước về môi trường bao gồm: (1) Sự đan xen giữa bảo vệ và khai thác môi trường, (2) Nhà nước quản lý với tư cách đại diện chủ sở hữu và cơ quan quyền lực, (3) Phạm vi quản lý rộng. Phương án 3 "Nhà nước trực tiếp thực hiện tất cả các hoạt động bảo vệ, khai thác, sử dụng các thành phần môi trường" là KHÔNG đúng. Trên thực tế, Nhà nước đóng vai trò định hướng, ban hành chính sách, pháp luật, thanh tra, giám sát, nhưng việc thực hiện trực tiếp tất cả các hoạt động cụ thể về bảo vệ, khai thác, sử dụng môi trường thường do các tổ chức kinh tế, cá nhân, hộ gia đình thực hiện theo quy định của pháp luật. Nhà nước không trực tiếp làm tất cả.