Chế định “chế độ chính trị” được quy định trong ngành luật nào?

Câu hỏi kiểm tra đặc trưng của cơ chế kế hoạch hóa tập trung. Phân tích từng phương án:

* Phương án 1: Mô tả chính xác bản chất của cơ chế kế hoạch hóa tập trung, nơi nhà nước quyết định mọi vấn đề cốt lõi của nền kinh tế từ sản xuất đến phân phối.
* Phương án 2: Đây cũng là một đặc trưng quan trọng, nhà nước sử dụng các chỉ tiêu pháp lệnh để quản lý nền kinh tế.
* Phương án 3: Cơ chế kế hoạch hóa tập trung hạn chế hoặc loại bỏ vai trò của quy luật kinh tế thị trường và các yếu tố thị trường.
* Phương án 4: Vì cả ba phương án trên đều mô tả đúng các đặc trưng của cơ chế kế hoạch hóa tập trung, nên phương án này là đáp án chính xác nhất.

Câu hỏi yêu cầu xác định chính thể Việt Nam hiện nay có điểm giống với loại hình chính thể nào về mặt tổ chức. Chính thể Việt Nam hiện nay được xác định là chính thể cộng hòa xã hội chủ nghĩa, theo đó, quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân, được thực hiện thông qua Quốc hội và các cơ quan nhà nước khác. Tuy nhiên, trên thực tế, sự vận hành của bộ máy nhà nước, đặc biệt là mối quan hệ giữa các cơ quan quyền lực, cho thấy nhiều điểm tương đồng với chính thể cộng hòa đại nghị. Trong chính thể cộng hòa đại nghị, chính phủ (thủ tướng và nội các) chịu trách nhiệm trước cơ quan lập pháp (nghị viện). Mặc dù Việt Nam có Chủ tịch nước đứng đầu nhà nước, nhưng vai trò điều hành chính phủ lại thuộc về Thủ tướng Chính phủ, người thường là lãnh đạo của đảng chiếm đa số trong Quốc hội. Điều này tương tự như nguyên tắc chính phủ đại nghị, nơi Thủ tướng là người đứng đầu chính phủ và phải nhận được sự tín nhiệm của nghị viện. Chính thể cộng hòa tổng thống có sự phân lập rõ ràng giữa hành pháp và lập pháp, nguyên thủ quốc gia (tổng thống) thường đồng thời là người đứng đầu chính phủ và được bầu trực tiếp. Chính thể cộng hòa lưỡng tính (hay bán tổng thống) có cả tổng thống được bầu trực tiếp và thủ tướng do tổng thống bổ nhiệm nhưng chịu trách nhiệm trước nghị viện. Chính thể quân chủ lập hiến có vua/nữ hoàng là nguyên thủ quốc gia nhưng quyền lực thực tế nằm trong tay chính phủ do nghị viện bầu ra. Do đó, trong các lựa chọn đưa ra, chính thể cộng hòa đại nghị là gần gũi nhất với cách tổ chức và vận hành của chính thể Việt Nam hiện nay về mặt phân công và trách nhiệm giữa các cơ quan lập pháp và hành pháp, dù không hoàn toàn tương đồng do tính đặc thù của chế độ chính trị.

Câu hỏi yêu cầu xác định đâu là tổ chức chính trị – xã hội trong các phương án được đưa ra. Để trả lời đúng, chúng ta cần hiểu rõ khái niệm "tổ chức chính trị – xã hội". Tổ chức chính trị – xã hội là những tổ chức quần chúng có vai trò tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân, đại diện cho quyền và lợi ích hợp pháp của họ, tham gia vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đồng thời thực hiện các chức năng giám sát, phản biện xã hội.

Phân tích các phương án:
- Phương án 1: "Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam" là một tổ chức chính trị – xã hội, đại diện và chăm lo quyền lợi cho phụ nữ.
- Phương án 2: "Hiệp hội Khoa học – Kỹ thuật Việt Nam" là một tổ chức xã hội, tập hợp những người hoạt động trong lĩnh vực khoa học và kỹ thuật, không phải là tổ chức chính trị – xã hội theo đúng nghĩa.
- Phương án 3: "Đảng Cộng sản Việt Nam" là một đảng chính trị, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội, không phải là tổ chức chính trị – xã hội.
- Phương án 4: "Nhà nước Việt Nam" là một thiết chế quyền lực công, bao gồm các cơ quan lập pháp, hành pháp, tư pháp, không phải là tổ chức chính trị – xã hội.

Trong các phương án được đưa ra, "Hội liên hiệp phụ nữ Việt Nam" là tổ chức phù hợp nhất với định nghĩa tổ chức chính trị – xã hội, bởi nó là tổ chức quần chúng, tập hợp đông đảo phụ nữ, đại diện cho quyền lợi của họ và tham gia vào các hoạt động chính trị, xã hội.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về các quyền cơ bản của công dân được ghi nhận lần đầu trong Hiến pháp năm 2013. Để trả lời chính xác, cần nắm rõ nội dung của Hiến pháp năm 2013 và so sánh với các bản Hiến pháp trước đó. Quyền sống trong môi trường trong lành là một quyền mới được bổ sung và ghi nhận một cách rõ ràng trong Hiến pháp năm 2013, thể hiện sự quan tâm đến các vấn đề môi trường và sức khỏe cộng đồng. Các quyền khác như quyền biểu tình, quyền lập hội, quyền tự do tín ngưỡng đã được ghi nhận trong các bản Hiến pháp trước đó.

Câu hỏi yêu cầu xác định nguyên tắc hiến định về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.
- Đáp án 1: "Nguyên tắc tính hiện thực của quyền và nghĩa vụ của công dân" là một nguyên tắc quan trọng, thể hiện sự gắn kết giữa quyền và nghĩa vụ, đảm bảo quyền được thực thi trong thực tế. Tuy nhiên, đây chưa phải là nguyên tắc bao quát nhất.
- Đáp án 2: "Nguyên tắc cơ bản về đảm bảo cho quyền công dân phải được Nhà nước đảm bảo" nhấn mạnh vai trò của Nhà nước trong việc bảo vệ và thực thi quyền công dân, đây là một nguyên tắc nền tảng.
- Đáp án 3: "Nguyên tắc tôn trọng quyền con người" là một nguyên tắc cơ bản và phổ quát, được công nhận rộng rãi trong pháp luật quốc tế và các bản hiến pháp tiến bộ. Quyền và nghĩa vụ của công dân luôn gắn liền với quyền con người.
- Đáp án 4: "Các đáp án còn lại đều đúng." là đáp án bao hàm nhất. Theo học thuyết pháp lý và quy định của Hiến pháp, các nguyên tắc về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân bao gồm: tính hiện thực, Nhà nước đảm bảo quyền, và đặc biệt là nguyên tắc tôn trọng, bảo vệ quyền con người. Do đó, tất cả các đáp án trên đều là những biểu hiện của nguyên tắc hiến định về quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân.