Câu 84: Tranh chấp về bồi thường thiệt hại do ô nhiễm môi trường là tranh chấp về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về các đối tượng thuộc diện phải lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) theo quy định của pháp luật Việt Nam.

Phân tích từng phương án:
1. Dự án xây dựng bến xe khách liên tỉnh tỉnh Thái Nguyên. Quy mô 4 ha: Các dự án đầu tư xây dựng bến xe khách liên tỉnh, với quy mô trên 4 ha theo quy định tại Phụ lục II, Nghị định 08/2022/NĐ-CP, thuộc đối tượng phải lập Báo cáo ĐTM.
2. Quy hoạch phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ tỉnh Thái Bình: Quy hoạch là một hoạt động lập kế hoạch, không phải là dự án đầu tư trực tiếp nên không thuộc đối tượng phải lập Báo cáo ĐTM. Tuy nhiên, các dự án cụ thể thuộc quy hoạch đó mới thuộc diện xem xét.
3. Dự án di dân tái định cư vùng đất ngập nước tỉnh Cà Mau. Quy mô: 207 hộ gia đình: Các dự án di dân, tái định cư, với quy mô từ 200 hộ gia đình trở lên theo quy định tại Phụ lục II, Nghị định 08/2022/NĐ-CP, thuộc đối tượng phải lập Báo cáo ĐTM.
4. Dự án xây dựng hệ thống xử lý nước thải công nghiệp tập trung Ninh Hiệp: Các dự án đầu tư xây dựng hệ thống xử lý nước thải công nghiệp tập trung theo quy định tại Phụ lục II, Nghị định 08/2022/NĐ-CP, thuộc đối tượng phải lập Báo cáo ĐTM.

Do đó, cả 3 phương án 1, 3 và 4 đều thuộc đối tượng phải báo cáo tác động môi trường. Tuy nhiên, câu hỏi yêu cầu chọn "các đối tượng nào sau đây", ngụ ý có thể có nhiều đáp án đúng. Trong trường hợp này, cả 1, 3, 4 đều là đáp án đúng. Nếu chỉ được chọn 1 đáp án, thì phương án 4 là điển hình cho dự án có nguy cơ cao về môi trường và quy mô lớn. Tuy nhiên, dựa trên cách đặt câu hỏi và các phương án, nhiều khả năng đây là câu hỏi trắc nghiệm có nhiều đáp án đúng hoặc cần chọn phương án đầy đủ nhất. Trong khuôn khổ câu hỏi này, các phương án 1, 3, và 4 đều hợp lý theo quy định pháp luật về ĐTM.

Câu hỏi đề cập đến đối tượng điều chỉnh của luật môi trường. Luật môi trường chủ yếu điều chỉnh các quan hệ phát sinh trong việc bảo vệ, khai thác và sử dụng các yếu tố tự nhiên, tài nguyên thiên nhiên, và các hoạt động có khả năng tác động tiêu cực đến môi trường. Di sản văn hóa phi vật thể là một lĩnh vực thuộc về văn hóa, được điều chỉnh bởi Luật Di sản văn hóa. Các quan hệ phát sinh trong việc bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể chủ yếu liên quan đến việc gìn giữ, phát huy, truyền dạy các giá trị văn hóa truyền thống (như tiếng nói, chữ viết, phong tục, lễ hội, tri thức dân gian, nghề thủ công truyền thống, âm nhạc, nghệ thuật biểu diễn...). Mặc dù việc bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể có thể có những tác động gián tiếp đến môi trường (ví dụ: bảo vệ các lễ hội truyền thống gắn liền với cảnh quan tự nhiên), nhưng bản thân các quan hệ pháp lý phát sinh từ hoạt động bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể không phải là đối tượng điều chỉnh trực tiếp và chủ yếu của Luật Môi trường. Do đó, nhận định 'Những quan hệ phát sinh trong việc bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể không phải là đối tượng điều chỉnh của luật môi trường' là đúng.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về mức phạt tiền và phạt tù đối với hành vi "tội chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường trái pháp luật chất thải rắn thông thường 500.000 kilogam trở lên" theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015. Theo Điều 236 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, khoản 3 quy định: "Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 03 năm đến 07 năm: a) Chất thải nguy hại có khối lượng từ 500 kilogam đến dưới 1 tấn; b) Chất thải rắn thông thường có khối lượng từ 500.000 kilogam trở lên.". Do đó, đáp án 1 là đáp án đúng.

Câu hỏi yêu cầu định nghĩa về "chất thải". Trong các phương án được đưa ra:

* Phương án 1 mô tả hiện tượng ô nhiễm môi trường do sự gia tăng nồng độ các chất. Đây là hậu quả của chất thải chứ không phải định nghĩa chất thải.
* Phương án 2 mô tả đặc tính nguy hại của một số loại chất thải. Đây là một khía cạnh của chất thải nguy hại, không phải định nghĩa chung cho mọi loại chất thải.
* Phương án 3 đưa ra định nghĩa bao quát nhất về chất thải: "Vật chất được thải ra từ sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, sinh hoạt hoặc hoạt động khác". Định nghĩa này bao gồm mọi nguồn phát sinh và bản chất của chất thải là vật chất bị loại bỏ.
* Phương án 4 mô tả "vật liệu tái chế" hoặc "sản phẩm tái chế". Đây là vật liệu đã qua sử dụng nhưng được thu hồi để tái sử dụng, không phải là chất thải theo nghĩa bị loại bỏ.

Do đó, phương án 3 là định nghĩa chính xác và đầy đủ nhất về chất thải theo quy định chung.

Câu hỏi kiểm tra thẩm quyền cấp Giấy phép xử lý chất thải nguy hại. Theo quy định tại Điều 35, Điều 36, Điều 37 của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các văn bản hướng dẫn thi hành, thẩm quyền cấp Giấy phép xử lý chất thải nguy hại thuộc về Bộ Tài nguyên và Môi trường (đối với các cơ sở xử lý chất thải nguy hại nhập khẩu hoặc có công suất lớn, quy mô liên tỉnh) và Ủy ban nhân dân cấp tỉnh (đối với các cơ sở xử lý chất thải nguy hại trên địa bàn tỉnh). Sở Tài nguyên và Môi trường là cơ quan tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện quản lý nhà nước về môi trường, trong đó có công tác quản lý chất thải nguy hại, bao gồm việc thẩm định, trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cấp phép hoặc trực tiếp cấp phép đối với một số trường hợp theo phân cấp. Tuy nhiên, nói "Sở Tài nguyên và Môi trường là cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy phép xử lý chất thải nguy hại" là chưa đầy đủ và chính xác tuyệt đối vì thẩm quyền này còn phụ thuộc vào quy mô, tính chất của cơ sở và sự phân cấp của Ủy ban nhân dân tỉnh. Tuy nhiên, trong bối cảnh câu hỏi trắc nghiệm với hai lựa chọn Đúng/Sai, và xét trên vai trò quản lý nhà nước về môi trường tại địa phương, Sở Tài nguyên và Môi trường đóng vai trò chủ yếu trong việc tham mưu và thực thi thẩm quyền cấp phép này theo sự ủy quyền hoặc phân cấp của Ủy ban nhân dân tỉnh. Để câu trả lời chính xác nhất, cần căn cứ vào văn bản pháp luật cụ thể. Theo Nghị định 18/2020/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Bảo vệ môi trường về các loại giấy phép về môi trường, thì việc cấp Giấy phép xử lý chất thải nguy hại được quy định như sau: Điều 43 quy định thẩm quyền cấp Giấy phép xử lý chất thải nguy hại thuộc về Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Sở Tài nguyên và Môi trường là cơ quan chuyên môn tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường tại địa phương, bao gồm cả việc thẩm định, trình và thực hiện cấp phép theo thẩm quyền của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Do đó, phát biểu "Sở Tài nguyên và Môi trường là cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy phép xử lý chất thải nguy hại" là sai vì thẩm quyền chính thuộc về Bộ TNMT hoặc UBND tỉnh, Sở chỉ là cơ quan tham mưu và thực hiện theo sự phân cấp.