Câu hỏi:

Cùng một tín hiệu nhưng các tế bào khác nhau của cùng một cơ thể lại có những đáp ứng khác nhau bởi các tế bào đích có các gene khác nhau hoạt động. Điều này có được là do quá trình điều hòa biểu hiện gene và sự chuyên hóa tế bào. Tất cả các tế bào đều mang hệ gene như nhau, nhưng ở mỗi loại tế bào, các gene sẽ được kiểm soát để “bật” hay “tắt” một số gene khác nhau. → Các tế bào sẽ có những loại thụ thể, con đường truyền tín hiệu và protein đáp ứng khác nhau, hay đáp ứng khác nhau.

Ví dụ như tế bào gan và tế bào cơ tim đều có thụ thể tiếp nhận epinephrine, nhưng tế bào gan đáp ứng bằng cách kích hoạt con đường phân giải glycogen thành glucose, trong khi tế bào cơ tim đáp ứng bằng cách kích thích co bóp mạnh làm tim đập nhanh hơn.

Đặc điểm “có khả năng thực hiện chức năng sống” chỉ có ở cấp độ tế bào mà không có ở các cấp độ nhỏ hơn như bào quan, phân tử và nguyên tử. Tế bào là đơn vị sống nhỏ nhất, có khả năng thực hiện toàn bộ chức năng sống như trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng với môi trường, sinh trưởng tế bào và sinh sản, truyền đạt thông tin di truyền cho các thế hệ sau,…

- Được cấu thành từ nhiều cấp độ nhỏ hơn. ⭢ Sai vì đặc điểm này đúng với ở mọi cấp độ. Ví dụ cấp độ nhỏ nhất là nguyên tử cũng được cấu thành từ các hạt nhỏ hơn như hạt neutron, electron, notron,…

- Mang vật chất di truyền. ⭢ Sai, ở cấp độ bào quan đã có khả năng mang vật chất di truyền. Ví dụ như nhân, ti thể và lục lạp là 2 bào quan mang vật chất di truyền là DNA dạng mạch kép.

- Có khả năng nhân lên để tăng số lượng. ⭢ Sai, ở cấp độ bào quan, một số bào quan đã có khả năng tự nhân lên độc lập để tăng số lượng, ví dụ như ti thể và lạp thể. Ngoài ra DNA cũng có khả năng tự nhân đôi. Tuy nhiên cần lưu ý sự nhân đôi của phân tử hay bào quan không được coi là quá trình sinh sản.

Các cấp độ tổ chức sống tử nhỏ đến lớn gồm có: Nguyên tử ⭢ Phân tử ⭢ Bào quan ⭢ Tế bào ⭢ Mô ⭢ Cơ quan ⭢ Hệ cơ quan ⭢ Cơ thể ⭢ Quần thể ⭢ Quần xã ⭢ Hệ sinh thái ⭢ Sinh quyển.

Tập hợp các các cấp độ nhỏ hơn sẽ hình thành nên cấp độ lớn hơn 1 bậc. Như vậy, tập hợp các cá thể (cơ thể) cùng một loài sẽ tạo nên quần thể.

- Hai mạch phân tử DNA liên kết với nhau bởi liên kết peptide. → Sai. DNA là đại phân tử sinh học cấu thành từ các đơn phân nucleotide. Các nucleotide trên hai mạch DNA liên kết với nhau bởi liên kết hydrogen. Liên kết peptide là liên kết giữa các đơn phân amino acid cấu thành nên đại phân tử protein.

- Nội dung thông tin cho thấy protein có chức năng vận động. → Sai. Protein trong bài chính là các enzyme DNA polymerase. Enzyme này không có chức năng vận động (vận chuyển các chất, vận động tế bào hay cơ thể,…) mà có chức năng xúc tác - giúp tăng tốc độ phản ứng cho các phản ứng sinh hóa trong tế bào.

- Protein có nhiệt độ biến tính thấp hơn nucleic acid. → Đúng. Protein hay enzyme DNA polymerase bị biến tính (mất chức năng) ở nhiệt độ 50 ^oC, nhưng ở nhiệt độ lên đến 94 - 98 ^oC mới bị biến tính (tách hai mạch DNA). Điều đó cho thấy protein có nhiệt độ biến tính cao hơn nucleic acid (DNA).

- Sử dụng enzyme DNA polymerase của vi khuẩn trong kĩ thuật PCR thì sẽ thu được nhiều phân tử DNA hơn so với sử dụng enzyme của người. → Sai. Enzyme DNA polymerase chỉ có chức năng xúc tác giúp tăng tốc độ phản ứng chứ không làm tăng số lượng sản phẩm. Sau mỗi chu kì, phân tử DNA chỉ nhân đôi một lần nên số lượng phân tử DNA tạo ra sẽ không thay đổi.

- Đối với tế bào động vật, dung dịch 1 là ưu trương, 3 là nhược trương. → Sai. Ở môi trường 1, tế bào động vật không bị thay đổi hình dạng, chứng tỏ nồng độ các chất bên trong và bên ngoài màng tế bào đang cân bằng nhau, nên đây là môi trường đẳng trương. Vậy khi nồng độ môi trường thấp hơn nồng độ trong tế bào (như môi trường 2) thì môi trường đó được gọi là môi trường nhược trương. Còn khi nồng độ môi trường cao hơn nồng độ trong tế bào (như môi trường 3) thì môi trường đó được gọi là môi trường ưu trương.

- Trong môi trường nhược trương, chỉ có tế bào động vật bị vỡ, còn tế bào thực vật thì không. → Đúng. Trong môi trường nhược trương, nồng độ chất tan ngoài môi trường thấp hơn nồng độ chất tan trong tế bào, theo nồng độ gradient, nước sẽ đi từ bên ngoài môi trường qua màng sinh chất vào trong tế bào. Hiện tượng này sẽ làm cho tế bào bị phình lên và có thể bị vỡ. Tuy nhiên ở tế bào thực vật, do chúng có thành tế bào cứng chắc cố định hình dạng tế bào nên sẽ cản trở nước không đi vào tế bào quá nhiều, nên tế bào sẽ không bị vỡ.

- Các ion Na⁺ và Cl^- khuếch tán qua màng tế bào là nguyên nhân dẫn tới hiện tượng co nguyên sinh. → Sai. Trong môi trường ưu trương, nồng độ chất tan ngoài môi trường cao hơn nồng độ chất tan trong tế bào, theo nồng độ gradient, nước sẽ đi từ trong tế bào đi ra ngoài môi trường qua màng sinh chất. Hiện tượng này được gọi là co nguyên sinh, nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là do nước khuếch tán qua màng sinh chất, các ion Na⁺ và Cl^- không đi qua màng sinh chất theo cơ chế này được mà phải thông qua các kênh nên sẽ bị kiểm soát.

- Khi cơ thể bị mất nước (như bị ốm, sốt cao, tiêu chảy,…), nên pha nước muối theo tỉ lệ 9 g muối/1 L nước để uống sẽ có tác dụng tốt hơn uống nước thông thường. → Đúng. Vì tỉ lệ 9 g muối/1 L (nồng độ 0,9 %) là dung dịch đẳng trương, có áp suất thẩm thấu tương đương với máu, do đó được cơ thể hấp thu nhanh chóng hơn nước thông thường (chứa ít các chất điện giải, là dung dịch nhược trương), giúp bù nước kịp thời và ngăn ngừa tình trạng mất nước nặng.