Câu hỏi:

Mô hình VAC là một ví dụ điển hình cho thấy sự tương tác và trao đổi vật chất, năng lượng giữa các thành phần trong một hệ sinh thái (vườn, ao, chuồng).

- Hệ thống mở: Hệ sinh thái VAC liên tục trao đổi vật chất và năng lượng với môi trường bên ngoài. Nó nhận năng lượng từ ánh sáng mặt trời, vật chất từ bên ngoài (như thức ăn bổ sung, nước mưa) và thải ra các chất thải.

- Tự điều chỉnh: Hệ sinh thái VAC có khả năng tự điều chỉnh để duy trì sự cân bằng. Ví dụ, khi lượng phân bón từ chuồng quá nhiều, cây trồng sẽ phát triển mạnh, hấp thụ nhiều dinh dưỡng hơn, giúp điều hòa lượng dinh dưỡng trong đất.

Các đáp án khác không phải trọng tâm được thể hiện trong mô hình VAC.

Lưới nội chất trơn có chức năng phân giải thuốc và chất độc trong tế bào, trong đó bao gồm cả rượu. Đồng thời bào quan này cũng có chức năng tổng hợp lipid, nên sự phát triển của lưới nội chất trơn sẽ tăng cường tổng hợp lipid trong tế bào, thêm nữa rượu sẽ ức chế quá trình oxy hóa các acid béo, làm chậm và giảm khả năng phân hủy lipid của gan, dẫn tới bệnh gan nhiễm mỡ.

Chúng ta cần phải bổ sung nước mỗi ngày cho cơ thể vì hầu hết các phản ứng sinh hóa của tế bào đều diễn ra trong nước.

- Hydrogen và oxygen không phải là các nguyên tố vi lượng vì chúng chiếm tỉ trọng lớn trong cơ thể người: Hydrogen là 10%, oxygen là 65%. Nguyên tố vi lượng là các nguyên tố mà sinh vật chỉ cần một lượng rất nhỏ.

- Mặc dù nước có khả năng điều hòa thân nhiệt nhưng đây không phải vai trò chính của nước.

- Trong tế bào cũng có nhiều phân tử khác có khả năng phân cực như carbohydrate, lipid,… chứ không chỉ riêng mình nước.

- Đối với tế bào động vật, dung dịch NaCl 0,9% là môi trường đẳng trương, dung dịch NaCl 10% là môi trường ưu trương. → Đúng. Dung dịch NaCl 0,9% có nồng độ chất tan tương đương với tế bào hồng cầu nên đây là môi trường đẳng trương. Dung dịch NaCl 10% có nồng độ chất tan cao hơn so với trong tế bào nên đây là môi trường ưu trương.

- Ở bước 3, chỉ có tế bào động vật bị teo lại (thu nhỏ về mặt kích thước) còn tế bào thực vật thì không → Đúng. Trong môi trường ưu trương, tế bào sẽ bị mất nước và dẫn tới hiện tượng co màng sinh chất (co nguyên sinh). Đối với tế bào động vật, chúng sẽ bị teo nhỏ về kích thước. Còn đối với tế bào thực vật, màng sinh chất cũng bị teo lại nhưng hình dạng tế bào vẫn không đổi. Lí do là bởi tế bào thực vật có thành tế bào cellulose cứng chắc, giúp cố định hình dạng tế bào. Do đó mà màng sinh chất có thể bị teo lại, bị bóc tách ra khỏi thành tế bào nhưng hình dạng của tế bào thực vật vẫn sẽ không thay đổi.

- Ở bước 3, nước sẽ đi từ trong tế bào động vật và tế bào thực vật đi ra ngoài, còn NaCl sẽ đi vào trong để cân bằng nồng độ. → Sai. Trong môi trường ưu trương, để cân bằng gradient nồng độ, theo lí thuyết, nước sẽ đi ra khỏi tế bào và chất tan (NaCl) sẽ đi vào tế bào. Nhưng do màng sinh chất là màng bán thấm, chỉ cho một số chất kị nước hay các chất khí đi qua, nên trong trường hợp này chỉ có nước có thể tự do đi qua màng tế bào theo cơ chế thẩm thấu, còn NaCl không thể đi vào do nó có kích thước lớn và mang điện tích.

- Sau bước 5, tế bào động và tế bào thực vật sẽ trở lại như nguyên dạng ban đầu. → Sai. Tế bào động vật sau khi bị teo quá mức sẽ không thể phục hồi lại được do chúng không có hiện tượng phản co nguyên sinh. Ở thực vật tuy có khả năng phục hồi (phản co nguyên sinh) nhưng không phải mọi tế bào đều sẽ được phục hồi hoàn toàn, do trong môi trường ưu trương ít nhiều sẽ làm cho các tế bào bị tổn thương.

- Enzyme amylase có chức năng hoạt hóa quá trình phân giải tinh bột thành đường. → Đúng. Đây là enzyme có trong nước bọt có chức năng thủy phân tinh bột thành các nhóm đường đôi nhỏ hơn và từ đó phân giải tiếp thành glucose.

- Ống A là ống để ở nhiệt độ phòng. → Sai. Ống A dung dịch bị đổi màu xanh tím, chứng tỏ trong dung dịch có chứa tinh bột, tinh bột đã tác dụng với Lugol tạo thành màu xanh tím. Như vậy ở ống A, tinh bột chưa bị thủy phân, chứng tỏ enzyme amylase đã bị biến tính hoạt toàn và không hoạt động nên ống A không phải để ở nhiệt độ phòng mà được để ở 80 ^oC.

- Ống B không đổi màu, chứng tỏ tinh bột đã bị phân giải hoàn toàn. → Đúng. Như đã nói ở trên, nếu tinh bột chưa bị phân giải thì tinh bột sẽ phản ứng với thuốc thử Lugol cho màu xanh tím, nhưng ở ống B dung dịch không bị đổi màu, chứng tỏ tinh bột đã được enzyme amylase phân giải hoàn toàn. Vậy ống B là ống nghiệm được để ở nhiệt độ phòng.

- Kết luận của bạn A là chính xác. → Đúng. Như đã phân tích ở trên, ống A được đặt ở nhiệt độ 80 ^oC, ống B đặt ở nhiệt độ phòng còn ống C được đặt ở tủ đá có nhiệt độ khoảng 0 ^oC. Kết quả cho thấy chỉ có ống A bị đổi màu xanh tím hoàn toàn, cho thấy enzyme amylase ở ống A đã không hoạt động. Còn ống B và ống C đều không đổi màu xanh tím, chứng tỏ amylase vẫn hoạt động được và tinh bột vẫn bị phân giải thành đường. Sự khác nhau về màu sắc giữa ống B và ống C nhiều khả năng là do ở ống C, khi nhiệt độ thấp (0 ^oC) thì amylase vẫn có khả năng hoạt động nhưng bị kìm hãm, dẫn đến tốc độ phản ứng thủy phân tinh bột diễn ra chậm hơn, một phần tinh bột còn dư vẫn có thể phản ứng với Lugol làm cho dung dịch ống C có màu đậm hơn bình thường (so với ống B). Nhưng kết luận chung lại thì ở cả ống B và ống C, enzyme amylase vẫn có khả năng hoạt động được.