Hình dưới đây minh họa một hệ sinh thái tự nhiên bao gồm: Cấu trúc lưới thức ăn (Hình a): Cho thấy sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các sinh vật trong hệ sinh thái, sự biến động số lượng cá thể của 2 quần thể (Hình b), tháp năng lượng của hệ sinh thái (Hình c).
a) Cóc là sinh vật tiêu thụ bậc 1 và thuộc bậc dinh dưỡng Z.
b) Quần thể B có thể là cóc, sói, diều hâu.
c) Năng lượng giảm dần ở các bậc dinh dưỡng theo thứ tự Z>Y>X.
d) Nếu sói biến mất, thỏ và nai có thể tăng mạnh nên dẫn đến sự điều chỉnh năng lượng từ thực vật để duy trì sự ổn định trong hệ sinh thái.
Hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi trước khi xem đáp án
a) Sai.
Cóc ăn châu chấu, châu chấu là sinh vật tiêu thụ bậc 1 (ăn thực vật). Do đó, cóc là sinh vật tiêu thụ bậc 2.
b) Đúng.
Trong biểu đồ (Hình b), quần thể B tăng khi quần thể A (con mồi) tăng, cho thấy quần thể B là kẻ săn mồi. Cóc, sói, và diều hâu đều là sinh vật săn mồi trong lưới thức ăn, vì vậy quần thể B có thể là một trong 3 loài này.
c) Sai.
Trong tháp năng lượng (Hình c), năng lượng giảm dần từ cấp thấp nhất (X) đến cấp cao nhất (Z). Do đó, thứ tự giảm năng lượng là X > Y > Z.
d) Sai.
Nếu sói biến mất, thỏ và nai có thể tăng mạnh nên dẫn đến suy giảm nguồn thực vật trong hệ sinh thái, làm mất cân bằng hệ sinh thái.
"Tuyển Tập Đề Thi Tham Khảo Tốt Nghiệp THPT Năm 2025 - Sinh Học - Bộ Đề 02" là tài liệu ôn tập hữu ích dành cho học sinh lớp 12 chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Bộ đề được biên soạn theo cấu trúc đề thi mới nhất, bám sát chương trình giáo khoa và định hướng đánh giá năng lực của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Mỗi đề thi gồm các câu hỏi trắc nghiệm đa dạng, giúp học sinh rèn luyện kỹ năng làm bài, củng cố kiến thức và nâng cao khả năng tư duy sinh học.
Câu hỏi liên quan
Đơn vị sinh thái nào sau đây bao gồm cả nhân tố vô sinh và nhân tố hữu sinh?
Khi nói về chu trình nitrogen, phát biểu sau đây là không đúng?
Quá trình nào sau đây có vai trò thu nhận carbon dioxide (CO2) trong khí quyển và đưa vào chu trình carbon?
Một hệ sinh thái vườn quốc gia Sierra Nevada (Tây Ban Nha), các nhà khoa học nghiên cứu sinh khối của các nhóm sinh vật ở Bắc bán cầu gồm các nhóm sinh vật: Sinh vật sản xuất (SVSX), sinh vật tiêu thụ bậc 1 (SVTTB1), sinh vật tiêu thụ bậc 2 (SVTTB2) như bảng 1. Cho biết, khu vực này chịu ảnh hưởng sâu sắc của yếu tố mùa.
Bảng 1
Tháng
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
Sinh khối SVSX (g/m2)
3
3,5
8
9,5
4
2,5
2,5
2,5
4,5
4,8
4
3
Sinh khối SVTTB1 (g/m2)
0,8
1
2,5
5
7
4
3
3
3
4,5
5
2
Sinh khối SVTTB2 (g/m2)
0,3
0,5
1,5
2
2,5
3,5
2
1,5
1,5
1
2,5
2
Cho các nhận định sau:
(1) Tháp sinh thái của các nhóm sinh vật trên thuộc dạng đảo ngược.
(2) Hệ sinh thái trên có thể là hệ sinh thái dưới nước.
(3) Vào mùa xuân, sinh khối sinh vật sản xuất cao hơn các mùa khác.
(4) Sinh vật tiêu thụ bậc 2 ở hệ sinh thái này có thể là sinh vật có xương sống cỡ lớn.
Sắp xếp các nhận định đúng theo thứ tự từ nhỏ đến lớn.
Hình 8 mô tả chu trình vật chất trong một hệ sinh thái trên cạn, trong đó A, B, C, D là các loài đại diện cho các mắc xích của lưới thức ăn.
Nếu bạn muốn giảm lượng CO₂ phát thải trong gia đình, biện pháp nào sau đây là hợp lý nhất?
Khi nghiên cứu về mối quan hệ dinh dưỡng giữa các loài trong một hệ sinh thái đồng cỏ, một bạn học sinh đã mô tả như sau: Cỏ là nguồn thức ăn của cào cào, châu chấu, dế, chuột đồng, thỏ, cừu. Giun đất sử dụng mùn hữu cơ làm thức ăn. Cào cào, châu chấu, giun đất, dế là nguồn thức ăn của loài gà. Chuột đồng, gà là nguồn thức ăn của rắn. Đại bàng sử dụng thỏ, rắn, chuột đồng, gà làm nguồn thức ăn. Cừu là loài động vật được nuôi để lấy lông nên được con người bảo vệ.
Giả sử một hệ sinh thái đồng ruộng, cào cào sử dụng thực vật làm thức ăn, cào cào là thức ăn của cá rô, cá lóc sử dụng cá rô làm thức ăn. Cá lóc tích lũy được 1620 kcal, tương đương với 9% năng lượng tích lũy của bậc dinh dưỡng liền kề nó. Cá rô tích lũy được một năng lượng tương đương với 10% năng lượng ở cào cào. Thực vật tích lũy được 1500000 kcal. Hiệu suất sinh thái giữa bậc dinh dưỡng cấp 2 với bậc dinh dưỡng cấp 1 là bao nhiêu? (tính làm trong đến 2 chữ số sau dấu phẩy).
Hệ sinh thái là một tổ chức sống vì trong hệ sinh thái có sự trao đổi chất và năng lượng giữa
Hình về dưới đây mô tả một tháp sinh thái về năng lượng của 4 loài sinh vật trong 1 chuỗi thức ăn của 2 hệ sinh thái, các chữ cái A, B, C, D lần lượt là bậc dinh dahng của các loài.
Cho các nhận xét về chu trình carbon như sau:
a. Tất cả sinh vật đều thải CO2 vào khí quyển qua quá trình hô hấp.
b. Lượng CO2 được thải vào khí quyển tăng cao có thể do hoạt động sản xuất công nghiệp.
c. Khí CO2 trong khí quyển là nguyên nhân làm Trái Đất nóng lên.
d. Tất cả carbon được quần xã sinh vật trao đổi liên tục theo vòng tuần hoàn khép kín.
e. Hầu hết carbon đi vào chu trình thông qua thực vật.
Có bao nhiêu nhận xét trên là chính xác?
Chuỗi thức ăn khởi đầu bằng sinh vật ăn mùn bã hữu cơ chiếm ưu thế trong hệ sinh thái nào sau đây?
Trong hệ sinh thái, vật chất được truyền một chiều từ sinh vật sản xuất qua các bậc dinh dưỡng tới môi trường và được tái sử dụng.
Thành phần nào sau đây thuộc thành phần cấu trúc của hệ sinh thái mà không thuộc thành phần cấu trúc của quần xã?
Sói xám (Canis lupus) ở vườn quốc gia Yellowstone bị con người săn bắn từ năm 1926 và dẫn đến tuyệt chủng ngay sau đó. Điều này có ảnh hưởng lớn đến cấu trúc quần xã trong đó tiêu biểu là số lượng nai sừng tấm (hình A), làm ban quản lí rừng phải chủ động giết bớt nai trong khu vực (liên tục đến năm 1968 cho đến khi quần thể nai đạt số lượng tương đối thấp mới dừng lại) và số lượng thực vật trong rừng (hình B, tỉ lệ thuận với lượng cây con tái sinh). Năm 1995, người ta quyết định nhập thêm 14 cá thể sói xám từ Canada sau 70 năm vắng bóng loài động vật ăn thịt ở vùng đất này. Phân tích các dữ liệu trên
Hình 7 mô tả một chuỗi thức ăn của hệ sinh thái biển.
Nếu tảo hấp thụ được 100.000 kcal năng lượng từ ánh sáng mặt trời và hiệu suất sinh thái trung bình là 10% cho mỗi bậc dinh dưỡng. Theo lý thuyết, năng lượng cua nhận được từ chuỗi thức ăn này là bao nhiêu kcal?
Cho các nhận xét về chu trình carbon như sau:
a. Tất cả sinh vật đều thải CO2 vào khí quyển qua quá trình hô hấp.
b. Lượng CO2 được thải vào khí quyển tăng cao có thể do hoạt động sản xuất công nghiệp.
c. Khí CO2 trong khí quyển là nguyên nhân làm Trái Đất nóng lên.
d. Tất cả carbon được quần xã sinh vật trao đổi liên tục theo vòng tuần hoàn khép kín.
e. Hầu hết carbon đi vào chu trình thông qua thực vật.
Có bao nhiêu nhận xét trên là chính xác?
Hình 5 minh họa sự khuếch đại sinh học của PCB (Polychlorinated Biphenyls) trong một lưới thức ăn ở hệ sinh thái hồ nước ngọt. Những chất này khó bị phân hủy trong môi trường và có khả năng tích lũy sinh học và gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người cũng như hệ sinh thái. Mũi tên cho thấy dòng năng lượng trong lưới thức ăn.
Chú thích: ppm (Parts per million) là đơn vị đo lường nồng độ rất nhỏ của một chất nào đó trong hỗn hợp, thường được dùng để đo mức độ ô nhiễm trong môi trường (1 ppm = 1/1.000.000).
Cho các nhận định sau:
1. Thực vật phù du hấp thụ PCB từ nước, động vật phù du ăn chúng, cá nhỏ sử dụng thực vật và động vật phù du làm thức ăn, cá hồi hồ ăn cá nhỏ, chim hải âu ăn cá.
2. Nồng độ PCB trong trứng chim hải âu cao hơn thực vật phù du hơn 4000 lần.
3. Các bậc dinh dưỡng khác nhau trong chuỗi thức ăn cho thấy sự tích lũy PCB từ mức thấp đến mức cao hơn.
4. Sự tích lũy PCB tỉ lệ nghịch với các bậc dinh dưỡng trong lưới thức ăn.
5. Con người chắc chắn bị ảnh hưởng bởi tác động của PCB khi ăn thực phẩm nhiễm chất này, đặc biệt là cá và hải sản từ vùng ô nhiễm.
Hãy viết liền các số tương ứng với các nhận định đúng theo thứ tự từ nhỏ đến lớn.
Hình 8 mô tả chu trình vật chất trong một hệ sinh thái trên cạn, trong đó A, B, C, D là các loài đại diện cho các mắc xích của lưới thức ăn.
Mắt xích nào dưới đây đại diện cho động vật ăn thực vật?
Tháp sinh thái dùng để mô tả số lượng cá thể, sinh khối, hoặc năng lượng ở các bậc dinh dưỡng khác nhau trong hệ sinh thái. Thường các giá trị ở bậc dinh dưỡng cao nhỏ hơn so với bậc dinh dưỡng đứng trước nó.
Trong các loại tháp sinh thái loại tháp được coi là hoàn thiện nhất đối quy luật hình tháp sinh thái là:
Trong một hệ sinh thái, sinh khối của mỗi loài được kí hiệu bằng các chữ số từ 1 đến 4, trong đó: loài 1 = 4 kg; loài 2 = 500 kg; loài 3 = 4000 kg; loài 4 = 40 kg. Hãy viết liền các số tương ứng với bốn 4 loài theo trình tự của một chuỗi thức ăn bền vững nhất?
Hình 16 mô tả một phần dòng chảy năng lượng trong một hệ sinh thái nào đó; mỗi kí hiệu (A), (B), (C) và (D) biểu thị cho một trong các thành phần trong chuỗi thức ăn theo một trong hai trường hợp sau:
- Trường hợp 1: cỏ (1), sư tử (2), cáo (3) và thỏ (4).
- Trường hợp 2: mùn bã hữu cơ (5), giun đất (6), rắn (7) và gà (8).
Hãy sắp xếp lần lượt theo thứ tự các thành phần trong trường hợp chuỗi thức ăn thỏa mãn dòng chảy năng lượng tương ứng với lần lượt theo thứ tự các kí hiệu (A), (B), (C) và (D) trong dòng chảy năng lượng.