JavaScript is required

Xét một ứng viên A trong một cuộc bầu cử. Khảo sát ngẫu nhiên 250 cử tri, mỗi cử tri chỉ được chọn đồng ý 1 người thì có 95 cử tri chọn đồng ý ứng viên A.

a. Tìm khoảng tin cậy 98% cho tỷ lệ cử tri chọn đồng ý ứng viên A.

b. Ứng viên sẽ vượt qua cuộc bầu cử nếu có từ 30% lượt chọn đồng ý trở lên. Với mức ý nghĩa 3%, hãy kiểm định ý kiến cho rằng ứng viên A sẽ vượt qua cuộc bầu cử này.

Trả lời:

Đáp án đúng:


Câu hỏi này bao gồm hai phần chính liên quan đến thống kê suy luận: ước lượng khoảng tin cậy và kiểm định giả thuyết. Phần a: Tìm khoảng tin cậy 98% cho tỷ lệ cử tri đồng ý ứng viên A. Bước 1: Xác định các thông số. - Số lượng mẫu (n) = 250 cử tri. - Số cử tri đồng ý ứng viên A (x) = 95. - Tỷ lệ mẫu đồng ý (p̂) = x/n = 95/250 = 0.38. - Mức tin cậy = 98%, suy ra mức ý nghĩa α = 1 - 0.98 = 0.02. Bước 2: Tìm giá trị Z tương ứng với mức tin cậy. Với mức tin cậy 98%, ta cần tìm z_{α/2} sao cho P(-z_{α/2} < Z < z_{α/2}) = 0.98. Điều này có nghĩa là P(Z < z_{α/2}) = 1 - α/2 = 1 - 0.02/2 = 0.99. Tra bảng phân phối chuẩn Z hoặc sử dụng máy tính, ta có z_{0.01} ≈ 2.33. Bước 3: Tính sai số biên (margin of error). Sai số biên (ME) = z_{α/2} * sqrt(p̂ * (1 - p̂) / n) ME = 2.33 * sqrt(0.38 * (1 - 0.38) / 250) ME = 2.33 * sqrt(0.38 * 0.62 / 250) ME = 2.33 * sqrt(0.2356 / 250) ME = 2.33 * sqrt(0.0009424) ME ≈ 2.33 * 0.0307 ≈ 0.0715 Bước 4: Xây dựng khoảng tin cậy. Khoảng tin cậy 98% cho tỷ lệ cử tri đồng ý là (p̂ - ME, p̂ + ME). Khoảng tin cậy = (0.38 - 0.0715, 0.38 + 0.0715) Khoảng tin cậy = (0.3085, 0.4515) Vậy, khoảng tin cậy 98% cho tỷ lệ cử tri chọn đồng ý ứng viên A là (0.3085, 0.4515). Phần b: Kiểm định ý kiến ứng viên A sẽ vượt qua cuộc bầu cử với mức ý nghĩa 3%. Bước 1: Phát biểu giả thuyết. - Giả thuyết không (H₀): Ứng viên A sẽ vượt qua cuộc bầu cử, tức là tỷ lệ cử tri đồng ý là 30% trở lên (p ≥ 0.30). - Giả thuyết đối (H₁): Ứng viên A sẽ không vượt qua cuộc bầu cử, tức là tỷ lệ cử tri đồng ý dưới 30% (p < 0.30). Đây là kiểm định một phía. Bước 2: Xác định mức ý nghĩa. Mức ý nghĩa (α) = 3% = 0.03. Bước 3: Tính thống kê kiểm định. Thống kê kiểm định cho tỷ lệ là Z = (p̂ - p₀) / sqrt(p₀ * (1 - p₀) / n), trong đó p₀ là tỷ lệ giả định dưới giả thuyết không. Ở đây, chúng ta kiểm định xem p có thực sự lớn hơn hoặc bằng 0.30 hay không. Chúng ta sẽ dùng p₀ = 0.30 cho việc tính toán. Z = (0.38 - 0.30) / sqrt(0.30 * (1 - 0.30) / 250) Z = 0.08 / sqrt(0.30 * 0.70 / 250) Z = 0.08 / sqrt(0.21 / 250) Z = 0.08 / sqrt(0.00084) Z ≈ 0.08 / 0.02898 ≈ 2.76 Bước 4: Xác định miền bác bỏ. Do đây là kiểm định một phía bên trái (H₁: p < 0.30), ta cần tìm giá trị Z tới hạn (critical value) sao cho P(Z < Z_critical) = α = 0.03. Tra bảng phân phối chuẩn Z, ta có Z_critical ≈ -2.17. Miền bác bỏ là Z < -2.17. Bước 5: Ra quyết định. So sánh thống kê kiểm định Z = 2.76 với giá trị tới hạn Z_critical = -2.17. Vì Z = 2.76 > -2.17, thống kê kiểm định không rơi vào miền bác bỏ. Hoặc, ta có thể sử dụng p-value. P-value cho kiểm định một phía bên trái với Z = 2.76 là P(Z < 2.76), giá trị này rất nhỏ, gần bằng 0.0039. Vì p-value (≈ 0.0039) < α (0.03), chúng ta sẽ bác bỏ H₀. Tuy nhiên, cách phát biểu giả thuyết ở trên là "tỷ lệ cử tri đồng ý là 30% trở lên" (p ≥ 0.30). Nếu chúng ta giữ nguyên cách phát biểu này và kiểm định "ứng viên A sẽ vượt qua cuộc bầu cử này", tức là chúng ta đang muốn kiểm định xem tỷ lệ thực tế có lớn hơn hoặc bằng 0.30 hay không. Để kiểm định ý kiến "sẽ vượt qua" (p ≥ 0.30), chúng ta cần kiểm định xem có bằng chứng để bác bỏ giả thuyết H₀: p < 0.30 hay không. Hoặc, chúng ta có thể phát biểu giả thuyết khác: Phát biểu lại giả thuyết để kiểm định ý kiến "ứng viên A sẽ vượt qua cuộc bầu cử này" (tức là p >= 0.30): - Giả thuyết không (H₀): p < 0.30 (Ứng viên không vượt qua). - Giả thuyết đối (H₁): p ≥ 0.30 (Ứng viên vượt qua). Đây là kiểm định một phía bên phải. Thống kê kiểm định Z = (p̂ - p₀) / sqrt(p₀ * (1 - p₀) / n). Trong trường hợp này, ta muốn so sánh với giá trị biên 0.30. Ta có p₀ = 0.30. Z = (0.38 - 0.30) / sqrt(0.30 * (1 - 0.30) / 250) = 2.76 (như đã tính ở trên). Với mức ý nghĩa α = 0.03 cho kiểm định một phía bên phải, ta tìm Z_critical sao cho P(Z > Z_critical) = 0.03. Điều này tương đương với P(Z < Z_critical) = 1 - 0.03 = 0.97. Tra bảng, Z_critical ≈ 1.88. Miền bác bỏ là Z > 1.88. So sánh: Z = 2.76 > 1.88. Thống kê kiểm định rơi vào miền bác bỏ. Do đó, với mức ý nghĩa 3%, chúng ta có đủ bằng chứng để bác bỏ giả thuyết rằng tỷ lệ cử tri chọn ứng viên A dưới 30%. Nói cách khác, chúng ta chấp nhận giả thuyết rằng ứng viên A sẽ vượt qua cuộc bầu cử (tỷ lệ chọn là 30% trở lên). Kết luận: a. Khoảng tin cậy 98% cho tỷ lệ cử tri chọn đồng ý ứng viên A là (0.3085, 0.4515). b. Với mức ý nghĩa 3%, có đủ bằng chứng thống kê để kết luận rằng ứng viên A sẽ vượt qua cuộc bầu cử này.

This document is an end-of-term exam for the Applied Probability and Statistics course (MATH 132901) from the Ho Chi Minh City University of Education. It assesses students' understanding of various topics including basic probability calculations, discrete and continuous probability distributions (Poisson, Normal), descriptive statistics, confidence intervals for proportions and means, hypothesis testing, and linear regression. The exam is 90 minutes long and allows one handwritten A4 sheet.


6 câu hỏi 90 phút

Câu hỏi liên quan