Vào ngày 1/1/20X0, Công ty P (có năm tài chính kết thúc ngày 31/12) nắm được quyền kiểm soát Công ty S thông qua sở hữu 60% vốn góp cổ phần Công ty này. Khi đó, giá trị ghi sổ tài sản và nợ phải trả của Công ty S bằng giá trị hợp lý, ngoại trừ một lô hàng tồn kho có giá trị ghi sổ là 100 ĐVT, giá trị hợp lý là 80ĐVT. Trong hai năm 20X0 và 20X1, lô hàng này được bán ra ngoài lần lượt 25% và 30%. Số dư khoản mục hàng tồn kho ngày 31/12/20X1 của Công ty P và Công ty S lần lượt là 1.000 ĐVT và 300 ĐVT. Thuế suất 20%. Giá trị khoản mục hàng tồn kho trên Bảng cân đối hợp nhất cho năm tài chính kết thúc ngày 31/12/20X1 là:

Phân tích:

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về hợp nhất kinh doanh, cụ thể là xác định giá trị lợi ích của cổ đông không kiểm soát (NCI) theo phương pháp tỷ lệ. Để giải quyết, chúng ta cần tính toán NCI tại ngày mua và ngày 31/12/X2, có xem xét ảnh hưởng của việc phân bổ TSCĐ vô hình.

Lời giải:

1. Tính NCI tại ngày mua:

Vốn chủ sở hữu của công ty C tại ngày mua = Vốn đầu tư của chủ sở hữu + Lợi nhuận giữ lại = 350 tỷ + 50 tỷ = 400 tỷ đồng.

NCI tại ngày mua = 40% * 400 tỷ = 160 tỷ đồng.

Do có TSCĐ vô hình có giá trị hợp lý lớn hơn giá trị ghi sổ là 100 tỉ đồng, nên giá trị hợp lý của VCSH công ty C là: 400 + 100 = 500 tỷ đồng

=> NCI tại ngày mua = 40% * 500 = 200 tỷ đồng.

2. Tính NCI tại ngày 31/12/X2:

Lợi nhuận giữ lại của C ngày 31/12/X0: 80 tỷ đồng

Lợi nhuận giữ lại của C ngày 31/12/X1: 100 tỷ đồng

Lợi nhuận sau thuế năm X2: 42 tỷ đồng

Cổ tức năm X2: 5 tỷ đồng

Phân bổ TSCĐ vô hình mỗi năm = 100 tỷ / 5 năm = 20 tỷ đồng/năm

Lợi nhuận sau thuế điều chỉnh năm X0 = 80 - 20 = 60

Lợi nhuận sau thuế điều chỉnh năm X1 = 100 - 20 = 80

Lợi nhuận sau thuế điều chỉnh năm X2 = 42 - 20 = 22

Lợi nhuận giữ lại lũy kế công ty C tại ngày 31/12/X2 = 50 + 60 + 80 + 22 - 5 = 207 tỷ đồng

Vốn chủ sở hữu của công ty C tại ngày 31/12/X2 = 350 + 207 + 100 = 657 tỷ đồng.

NCI tại ngày 31/12/X2 = 40% * 657 = 262.8 tỷ đồng.

Tuy nhiên, vì lợi thế thương mại không bị tổn thất, chúng ta cần xác định giá trị NCI theo phương pháp tỷ lệ trên giá trị hợp lý tài sản thuần. Giá trị hợp lý của tài sản thuần tại ngày mua là 500 tỷ. Khoản phân bổ TSCĐ vô hình đã được trừ khỏi lợi nhuận các năm.

Lợi nhuận giữ lại của công ty C đến cuối năm X2 là: 50 + (80-20) + (100-20) + (42-20) -5 = 207 tỷ. Do đó, VCSH của công ty C tại 31/12/X2 = 350 + 207 + 100 = 657 tỷ.

Suy ra, NCI tại 31/12/X2 = 40% * 657 = 262.8 tỷ.

Kết luận:

Giá trị NCI tại ngày mua là 200 tỷ đồng và giá trị NCI tại ngày 31/12/X2 là 262.8 tỷ đồng. Vì không có đáp án nào phù hợp, đáp án gần nhất là 261.6