Ngày 1/1/X0, công ty M (năm tài chính kết thúc ngày 31/12) mua 60% vốn cổ phần trong công ty C và có quyền kiểm soát cty C. Tại ngày mua có thông tin sau: Vốn đầu tư chủ sở hữu 350 tỉ đồng, Lợi nhuận giữ lại 50 tỉ đồng. Ngoài ra có một TSCĐ vô hình có giá trị hợp lý lớn hơn giá trị ghi sổ là 100 tỉ đồng, tài sản này được phân bổ trong 5 năm kể từ ngày mua. Lợi nhuận giữ lại của công ty B cho các năm tài chính kết thúc vào các ngày 31/12/X0 và 31/12/X1 lần lượt: 80 tỉ đồng và 100 tỉ đồng. Cả ba năm đều không có tổn thất lợi thế thương mại. Lợi nhuận sau thuế của C năm X2 là 42 tỷ đồng, và chia cổ tức 5 tỷ đồng. Thuế suất 20%. Giá trị lợi ích của cổ đông không kiểm soát (NCI) trình bày theo phương pháp tỷ lệ vào ngày mua và ngày 31/12/X2 lần lượt là (Đvt: tỷ đồng):
Đáp án đúng: D
Phân tích:
Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về hợp nhất kinh doanh, cụ thể là xác định giá trị lợi ích của cổ đông không kiểm soát (NCI) theo phương pháp tỷ lệ. Để giải quyết, chúng ta cần tính toán NCI tại ngày mua và ngày 31/12/X2, có xem xét ảnh hưởng của việc phân bổ TSCĐ vô hình.
Lời giải:
1. Tính NCI tại ngày mua:
Vốn chủ sở hữu của công ty C tại ngày mua = Vốn đầu tư của chủ sở hữu + Lợi nhuận giữ lại = 350 tỷ + 50 tỷ = 400 tỷ đồng.
NCI tại ngày mua = 40% * 400 tỷ = 160 tỷ đồng.
Do có TSCĐ vô hình có giá trị hợp lý lớn hơn giá trị ghi sổ là 100 tỉ đồng, nên giá trị hợp lý của VCSH công ty C là: 400 + 100 = 500 tỷ đồng
=> NCI tại ngày mua = 40% * 500 = 200 tỷ đồng.
2. Tính NCI tại ngày 31/12/X2:
Lợi nhuận giữ lại của C ngày 31/12/X0: 80 tỷ đồng
Lợi nhuận giữ lại của C ngày 31/12/X1: 100 tỷ đồng
Lợi nhuận sau thuế năm X2: 42 tỷ đồng
Cổ tức năm X2: 5 tỷ đồng
Phân bổ TSCĐ vô hình mỗi năm = 100 tỷ / 5 năm = 20 tỷ đồng/năm
Lợi nhuận sau thuế điều chỉnh năm X0 = 80 - 20 = 60
Lợi nhuận sau thuế điều chỉnh năm X1 = 100 - 20 = 80
Lợi nhuận sau thuế điều chỉnh năm X2 = 42 - 20 = 22
Lợi nhuận giữ lại lũy kế công ty C tại ngày 31/12/X2 = 50 + 60 + 80 + 22 - 5 = 207 tỷ đồng
Vốn chủ sở hữu của công ty C tại ngày 31/12/X2 = 350 + 207 + 100 = 657 tỷ đồng.
NCI tại ngày 31/12/X2 = 40% * 657 = 262.8 tỷ đồng.
Tuy nhiên, vì lợi thế thương mại không bị tổn thất, chúng ta cần xác định giá trị NCI theo phương pháp tỷ lệ trên giá trị hợp lý tài sản thuần. Giá trị hợp lý của tài sản thuần tại ngày mua là 500 tỷ. Khoản phân bổ TSCĐ vô hình đã được trừ khỏi lợi nhuận các năm.
Lợi nhuận giữ lại của công ty C đến cuối năm X2 là: 50 + (80-20) + (100-20) + (42-20) -5 = 207 tỷ. Do đó, VCSH của công ty C tại 31/12/X2 = 350 + 207 + 100 = 657 tỷ.
Suy ra, NCI tại 31/12/X2 = 40% * 657 = 262.8 tỷ.
Kết luận:
Giá trị NCI tại ngày mua là 200 tỷ đồng và giá trị NCI tại ngày 31/12/X2 là 262.8 tỷ đồng. Vì không có đáp án nào phù hợp, đáp án gần nhất là 261.6
