Mục đích của việc vận dụng các phương pháp biểu hiện xu hướng phát triển cơ bản của hiện tượng là:

Tuyệt đối

Thời kỳ

Tương đối

Bình quân

Thời điểm

Là trường hợp vận dụng số tuyệt đối và số tương đối

Có đơn vị tính của chỉ tiêu dãy số thời gian

Luôn là 1 số không đổi

Có đơn vị tính là 1%

Đặc điểm của đơn vị tổng thể

Đặc điểm của toàn bộ tổng thể

Mặt chất trong mối liên hệ mật thiết với mặt lượng

Đặc điểm của một nhóm đơn vị tổng thể

Điều tra những hộ nông dân chăn nuôi giỏi

Điều tra chất lượng sản phẩm bia chai trong một đợt sản xuất

Tổng điều tra dân số

Báo cáo thống kê định kỳ

Tổng vốn của doanh nghiệp tăng

Suất tiêu hao tổng vốn tính theo lợi nhuận tăng

Lợi nhuận tăng chậm hơn so với tổng vốn

Hiệu quả sản xuất kinh doanh nói chung của doanh nghiệp giảm

Lợi nhuận doanh nghiệp giảm

Nghiên cứu bằng trừu tượng hóa

Nghiên cứu thuần túy số lượng

Nghiên cứu thuần túy mặt chất lượng của hiện tượng

Nghiên cứu mặt lượng trong mối quan hệ với mặt chất của hiện tượng

Không nghiên cứu theo các trường hợp điều tra

Giới tính

Tình trạng hôn nhân

Nghề nghiệp

Bậc thợ

Nơi cư trú

Thường được thực hiện theo chu kỳ

Khi nào thấy cần thiết thì mới tiến hành điều tra

Khi hiện tượng có phát sinh biến động thì điều tra

Có thể thu thập số liệu tại thời điểm hay thời kỳ tùy theo hiện tượng và quá trình kinh tế xã hội đang nghiên cứu

Các tổng thể tiềm ẩn

Cần phải có thông tin về mọi đơn vị trong tổng thể nghiên cứu

Tổng thể bộc lộ nhưng việc điều tra gắn liền với việc phá huỷ đơn vị điều tra

Muốn đưa ra một nhận định nào đó nhưng chưa có tài liệu cụ thể

Điều tra chọn mẫu là một trường hợp vận dụng qui luật số lớn

Phạm vi sai số chọn mẫu càng lớn thì giá trị của tài liệu suy rộng càng thấp

Sai số do tính chất đại biểu chỉ xảy ra khi các đơn vị của tổng thể mẫu không được chọn một cách ngẫu nhiên

Sai số bình quân chọn mẫu theo phương pháp chọn lặp lớn hơn sai số bình quân chọn mẫu theo phương pháp chọn không lặp