Một trái phiếu chính phủ có mệnh giá là 1.000 triệu và lãi suất (lãi gộp) là 8%/năm, lãi đồng vốn. Khoản thanh toán tiền lãi hàng năm là bao nhiêu?

Các nguồn dài hạn cho hoạt động kinh doanh thường bao gồm các hình thức tài trợ có thời gian hoàn trả hoặc sử dụng kéo dài trên một năm. Trái phiếu, lợi nhuận giữ lại và cổ phần ưu đãi đều là các nguồn tài trợ dài hạn. Các khoản phải thu, ngược lại, là tài sản ngắn hạn, phát sinh từ việc bán hàng chịu và thường được thanh toán trong vòng một chu kỳ kinh doanh (thường là dưới một năm). Vì vậy, đáp án C là đáp án không phải là nguồn dài hạn.

Phân tích điểm hòa vốn EPS (Lợi nhuận trên mỗi cổ phần) là công cụ quan trọng để xác định lợi thế của tài trợ nợ và vốn cổ phần. Điểm hòa vốn EPS cho biết mức EBIT (Lợi nhuận trước lãi vay và thuế) mà tại đó EPS của hai phương án tài trợ (ví dụ: nợ và vốn cổ phần) là như nhau. Nếu EBIT dự kiến cao hơn điểm hòa vốn, phương án tài trợ có đòn bẩy tài chính cao hơn (thường là nợ) sẽ có lợi hơn, và ngược lại. Các lựa chọn khác không trực tiếp so sánh lợi ích của nợ và vốn cổ phần dựa trên tác động của EBIT lên EPS.

A. DOL (Degree of Operating Leverage - Độ bẩy hoạt động) đo lường mức độ thay đổi của lợi nhuận hoạt động khi doanh thu thay đổi.
B. EBIT (Earnings Before Interest and Taxes - Lợi nhuận trước lãi vay và thuế) là một chỉ số lợi nhuận, nhưng không trực tiếp giúp xác định lợi thế của tài trợ nợ so với vốn cổ phần.
C. EPS (Earnings Per Share - Lợi nhuận trên mỗi cổ phần) là chỉ số được sử dụng trong phân tích điểm hòa vốn để so sánh các phương án tài trợ khác nhau.
D. DFL (Degree of Financial Leverage - Độ bẩy tài chính) đo lường mức độ thay đổi của EPS khi EBIT thay đổi, nhưng không trực tiếp xác định điểm hòa vốn mà tại đó các phương án tài trợ trở nên ưu việt hơn.

Hệ số nợ (Debt Ratio) là một chỉ số tài chính quan trọng, thể hiện tỷ lệ giữa tổng nợ phải trả của một doanh nghiệp so với tổng tài sản (hoặc tổng nguồn vốn, vì tổng tài sản luôn bằng tổng nguồn vốn). Nó cho biết doanh nghiệp sử dụng bao nhiêu phần trăm tài sản của mình để tài trợ bằng nợ. Công thức tính hệ số nợ là: Hệ số nợ = Tổng nợ phải trả / Tổng tài sản (hoặc Tổng nguồn vốn). Hệ số vốn chủ sở hữu (Equity Ratio) thể hiện tỷ lệ vốn chủ sở hữu trên tổng tài sản. Vì Tổng tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu, nên Hệ số nợ = 1 - Hệ số vốn chủ sở hữu.

Như vậy, phương án A và C đều đúng, do đó phương án D chính xác nhất.

Để tính đòn bẩy tổng hợp (DTL), ta cần tính DOL (đòn bẩy hoạt động) và DFL (đòn bẩy tài chính), sau đó nhân chúng lại với nhau.

Tuy nhiên, trong bài này, chúng ta không có thông tin về chi phí lãi vay hoặc các chi phí tài chính khác, nên không thể tính DFL. Do đó, chúng ta sẽ coi DTL = DOL.

Công thức tính DOL (đòn bẩy hoạt động) là:

DOL = % thay đổi EBIT / % thay đổi doanh thu

Hoặc có thể tính DOL bằng công thức sau:

DOL = Q * (P - AVC) / (Q * (P - AVC) - FC)

Trong đó:

Q = Số lượng sản phẩm = 3000
P = Giá bán mỗi sản phẩm = 500.000 đồng
AVC = Chi phí biến đổi mỗi sản phẩm = 400.000 đồng
FC = Chi phí cố định = 120.000.000 đồng

Thay số vào công thức:

DOL = 3000 * (500.000 - 400.000) / (3000 * (500.000 - 400.000) - 120.000.000)
DOL = 3000 * 100.000 / (3000 * 100.000 - 120.000.000)
DOL = 300.000.000 / (300.000.000 - 120.000.000)
DOL = 300.000.000 / 180.000.000
DOL = 1,67

Vậy DTL = DOL = 1,67

Đòn bẩy tổng hợp (Combined Leverage) là sự kết hợp giữa đòn bẩy hoạt động (Operating Leverage) và đòn bẩy tài chính (Financial Leverage). Nó đo lường mức độ ảnh hưởng của sự thay đổi trong doanh thu đến lợi nhuận vốn chủ sở hữu (LNVCSH). Cụ thể, nó cho biết nếu doanh thu hoặc sản lượng tiêu thụ thay đổi 1%, thì LNVCSH sẽ thay đổi bao nhiêu %.

Phương án A sai vì nó đề cập đến mối quan hệ giữa LNTT (Lợi nhuận trước thuế và lãi vay) và LN vốn CSH khi lãi vay thay đổi, không phải là định nghĩa của đòn bẩy tổng hợp.
Phương án C sai vì nó đề cập đến mối quan hệ giữa doanh thu và LNTT khi doanh thu thay đổi, đây là ảnh hưởng của đòn bẩy hoạt động, không phải đòn bẩy tổng hợp.
Phương án D sai vì nó nói về sự tăng lên của LNVCSH khi doanh thu giảm, điều này không đúng theo nguyên tắc hoạt động của đòn bẩy.
Phương án B đúng vì nó thể hiện chính xác định nghĩa và mục đích của việc sử dụng đòn bẩy tổng hợp: đo lường sự thay đổi của LNVCSH khi doanh thu thay đổi.