Máy kinh vĩ đo được

Máy toàn đạc điện tử là thiết bị đo đạc quang học điện tử hiện đại, được sử dụng rộng rãi trong các công tác trắc địa. Ưu điểm nổi bật của máy toàn đạc là khả năng đo đồng thời và chính xác cao cả góc và khoảng cách (chiều dài). * **Phương án 1: Góc và chiều dài** - Đây là đáp án chính xác vì máy toàn đạc điện tử được thiết kế để đo đồng thời cả góc và chiều dài với độ chính xác cao. * **Phương án 2: Góc** - Đo góc là một chức năng của máy toàn đạc, nhưng không đầy đủ vì máy còn đo được chiều dài. * **Phương án 3: Chiều dài** - Đo chiều dài là một chức năng của máy toàn đạc, nhưng không đầy đủ vì máy còn đo được góc. * **Phương án 4: Chiều cao, góc, độ cao** - Máy toàn đạc có thể tính toán được độ cao thông qua các phép đo góc và khoảng cách, nhưng 'chiều cao' trong đáp án này không rõ ràng (có thể gây nhầm lẫn với cao độ điểm). Ngoài ra, độ chính xác của việc xác định độ cao thường phụ thuộc vào nhiều yếu tố và không phải là đại lượng được đo trực tiếp với độ chính xác cao nhất so với góc và chiều dài.

Trình tự đúng của các bước định tâm và cân bằng máy là: 1. **Định tâm sơ bộ (1):** Bước đầu tiên để đảm bảo trục của các bộ phận máy thẳng hàng tương đối. 2. **Cân bằng sơ bộ (2):** Loại bỏ sự mất cân bằng lớn ban đầu của các bộ phận quay. 3. **Định tâm chính xác (3):** Điều chỉnh để trục của các bộ phận máy thẳng hàng một cách chính xác. 4. **Cân bằng chính xác (4):** Loại bỏ sự mất cân bằng còn lại để máy hoạt động êm ái. Sau khi thực hiện cân bằng chính xác, cần quay lại bước định tâm chính xác (3) để kiểm tra và điều chỉnh lại nếu cần, do quá trình cân bằng có thể ảnh hưởng đến độ đồng tâm.

Để giải bài toán này, ta cần áp dụng công thức tính góc bằng phương pháp đo đơn giản, có xét đến cả thuận kính và đảo kính. Công thức như sau: Góc = {[((a_thuận - b_thuận) + (a_đảo - b_đảo)) / 2]} Trong đó: * a_thuận là số đọc thuận kính tại điểm A (319°47’15”) * b_thuận là số đọc thuận kính tại điểm B (19°50’45”) * a_đảo là số đọc đảo kính tại điểm A (139°47’45”) * b_đảo là số đọc đảo kính tại điểm B (199°51’50”) Thay số vào công thức: Góc = {[((319°47’15” - 19°50’45”) + (139°47’45” - 199°51’50”)) / 2]} Góc = {[((299°56’30”) + (-60°04’05”)) / 2]} Góc = {(239°52’25”) / 2} Góc = 119°56'12.5" Tuy nhiên, có vẻ như có sự nhầm lẫn trong đề bài hoặc các đáp án. Nếu ta tính góc theo công thức: Góc = |(a - b)| Với a và b là giá trị trung bình của các lần đo thuận và đảo kính: a = (319°47'15" + 139°47'45") / 2 = 229°47'30" b = (19°50'45" + 199°51'50") / 2 = 109°51'17.5" Góc = |229°47'30" - 109°51'17.5"| = 119°56'12.5" Nhưng không có đáp án nào gần với kết quả này. Có lẽ đề bài yêu cầu tính sai số góc: Sai số = |(a_thuận + a_đảo - 360) / 2 - (b_thuận + b_đảo - 360)/2| Sai số = |(319°47'15" + 139°47'45" - 360)/2 - (19°50'45" + 199°51'50" - 360)/2| Sai số = |(99°35')/2 - (-140°17'25")/2| Sai số = |49°47'30" + 70°08'42.5"| = 119°56'12.5" Hoặc tính theo cách khác: Tính (a-b) cho từng cặp thuận và đảo kính: Thuận kính: 319°47’15” - 19°50’45” = 299°56’30” Đảo kính: 139°47’45” - 199°51’50” = -60°04’05” (hoặc 299°55’55” nếu cộng 360) Trung bình: (299°56’30” + 299°55’55”)/2 = 299°56'12.5" Các đáp án đều không phù hợp với kết quả tính toán, có thể có lỗi trong đề bài hoặc các đáp án. Tuy nhiên, nếu đề bài hỏi về hiệu chỉnh góc thì ta có thể xem xét sự khác biệt giữa các góc đọc. Có lẽ đây là câu hỏi về sai số do vậy không có đáp án chính xác ở đây.

Câu hỏi yêu cầu tìm phát biểu sai trong các phát biểu về đo cao. - Phương án 1: "Đại lượng được đo trong đo cao hình học độ cao điểm dựng mia" - Sai. Trong đo cao hình học, đại lượng đo được là chênh cao giữa hai điểm chứ không phải độ cao tuyệt đối của điểm mia. - Phương án 2: "Đại lượng được đo trong đo cao hình học là chênh cao giữa 2 điểm dựng mia" - Đúng. - Phương án 3: "Đại lượng được đo cao lượng giác là chênh cao giữa điểm đặt máy và điểm dựng mia" - Đúng. - Phương án 4: "Trong đo cao lượng giác tia ngắm không nằm ngang" - Đúng. Như vậy, phương án 1 là phát biểu sai.

Khi đo dài bằng máy kinh vĩ quang học, ta sử dụng các số đọc trên mia (chỉ trên, chỉ giữa, chỉ dưới) để tính toán khoảng cách. Tuy nhiên, số đọc trên bàn độ đứng (số dọc trên bàn độ đứng) dùng để xác định góc đứng, không trực tiếp tham gia vào việc tính khoảng cách trong phương pháp đo dài bằng máy kinh vĩ quang học. Vì vậy, đáp án đúng là "Số dọc trên bản độ đứng".