Giá phí hợp nhất kinh doanh khi Cty M mua 60% cổ phần của C để đạt quyền kiểm soát công ty này là 230 tỷ đ. Tài sản thuần của cty C theo GTGS và GTHL lần lượt là 300 tỷ đồng và 360 tỷ đồng. LTTM & NCI ngày mua lần lượt là:

Quyền lực của nhà đầu tư thường liên quan đến khả năng ảnh hưởng đến các quyết định của công ty mà họ đầu tư. Các quyền biểu quyết (hiện tại và tiềm tàng) và quyền bổ nhiệm/bãi nhiệm thành viên quản lý chủ chốt đều cho phép nhà đầu tư tác động đến hoạt động của công ty. Tuy nhiên, quyền tham gia vào quá trình ra các quyết định về cổ tức và các phân phối khác không trực tiếp mang lại quyền lực kiểm soát, mà chỉ liên quan đến việc nhận lại lợi nhuận từ khoản đầu tư. Do đó, đáp án đúng là B.

Ảnh hưởng đáng kể (Significant Influence) được định nghĩa là quyền tham gia vào việc đưa ra các quyết định về chính sách tài chính và hoạt động của bên nhận đầu tư, nhưng không phải là quyền kiểm soát các chính sách đó. Biểu hiện rõ ràng nhất của ảnh hưởng đáng kể là khả năng ngăn cản các quyết định quan trọng của bên nhận đầu tư, đặc biệt là những quyết định ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng tạo ra thu nhập.

Phương án A không đủ mạnh để kết luận về ảnh hưởng đáng kể, vì thu nhập có thể biến động do nhiều yếu tố.
Phương án B cũng không đủ, vì quyền làm biến động thu nhập vẫn chưa cho thấy ảnh hưởng đáng kể mà cần phải có quyền ngăn cản các quyết định.
Phương án C chỉ là một dấu hiệu có thể có, nhưng không phải lúc nào cũng chỉ ra ảnh hưởng đáng kể.
Phương án D thể hiện rõ nhất khả năng can thiệp vào các quyết định quan trọng, qua đó thể hiện ảnh hưởng đáng kể.

Phân tích:

1. Xác định chênh lệch giá trị hợp lý ban đầu: Nợ phải thu có giá trị ghi sổ 10 tỷ đồng, giá trị hợp lý 6 tỷ đồng. Chênh lệch là 10 - 6 = 4 tỷ đồng.
2. Phân bổ chênh lệch khi thu hồi nợ: Năm X1, công ty B thu hồi được 5 tỷ đồng nợ phải thu. Do đó, bút toán điều chỉnh chỉ liên quan đến phần chênh lệch của phần nợ đã thu hồi (chứ không phải toàn bộ 4 tỷ chênh lệch ban đầu).
* Giá trị ghi sổ của phần nợ thu hồi là 5 tỷ.
* Giá trị hợp lý của phần nợ thu hồi (tính theo tỷ lệ) là (6/10) * 5 = 3 tỷ.
* Chênh lệch cần điều chỉnh là 5 - 3 = 2 tỷ đồng.
3. Bút toán điều chỉnh: Vì giá trị ghi sổ lớn hơn giá trị hợp lý, chúng ta cần giảm giá trị ghi sổ của nợ phải thu. Bút toán sẽ là:
* Nợ: Chi phí (giảm lợi nhuận hợp nhất) 2 tỷ
* Có: Nợ phải thu 2 tỷ
4. Ảnh hưởng đến CĐ thiểu số: Vì lợi ích của cổ đông không kiểm soát (NCI) được trình bày theo phương pháp tỷ lệ, chi phí tăng lên (do điều chỉnh giảm giá trị nợ phải thu) sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận của NCI.
* Tỷ lệ sở hữu của công ty A là 60%, vậy tỷ lệ của NCI là 40%.
* Phần chi phí phân bổ cho CĐ tập đoàn: 2 tỷ * 60% = 1,2 tỷ.
* Phần chi phí phân bổ cho NCI: 2 tỷ * 40% = 0,8 tỷ.

5. Khi số nợ còn lại (1 tỷ theo giá trị ghi sổ và 0 theo giá trị hợp lý, chênh lệch 1 tỷ) bị xóa sổ:
* Nợ: Chi phí (giảm lợi nhuận hợp nhất) 1 tỷ
* Có: Nợ phải thu 1 tỷ
* Phần chi phí phân bổ cho CĐ tập đoàn: 1 tỷ * 60% = 0,6 tỷ.
* Phần chi phí phân bổ cho NCI: 1 tỷ * 40% = 0,4 tỷ.


Tổng cộng bút toán hợp nhất năm X1:

Nợ - Chi phí thuộc CĐ tập đoàn: (1,2 + 0,6) = 1,8 tỷ
Nợ - Chi phí thuộc NCI: (0,8 + 0,4) = 1,2 tỷ
Có - Nợ phải thu: (2+1) = 3 tỷ

Tuy nhiên, không có đáp án nào khớp hoàn toàn, đáp án gần đúng nhất là D nhưng lại điều chỉnh sai giá trị.

Do đó, không có đáp án đúng trong các lựa chọn đã cho.

Tỷ lệ sở hữu đối với khoản đầu tư vào đơn vị nhận đầu tư được xác định dựa trên tỷ lệ quyền biểu quyết và tỷ lệ quyền kiểm soát. Quyền biểu quyết thể hiện khả năng tham gia vào việc ra quyết định của đơn vị nhận đầu tư, trong khi quyền kiểm soát cho thấy khả năng chi phối các chính sách hoạt động và tài chính của đơn vị đó. Do đó, đáp án D là đáp án chính xác nhất, bao gồm cả hai yếu tố này.