Định nghĩa về PHẢN ỨNG CÓ HẠI CỦA THUỐC, ĐIỀU nào sau đây KHÔNG ĐÚNG?

Câu 2:

Một thuốc A nghiên cứu sản xuất dùng điều trị TĂNG HUYẾT ÁP, nhưng tác dụng hạ huyết áp thì ÍT nhưng tác dụng GÂY CƯƠNG DƯƠNG THÌ NHIỀU nên sau đó thuốc được chỉ định làm thuốc điều trị rối loạn cương dương, vậy TÁC DỤNG ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN CƯƠNG DƯƠNG là:

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Câu hỏi này kiểm tra kiến thức về các khái niệm liên quan đến tác dụng của thuốc. Trong trường hợp này, thuốc A ban đầu được nghiên cứu để điều trị tăng huyết áp, nhưng tác dụng hạ huyết áp không đáng kể, trong khi tác dụng gây cương dương lại nổi trội. Do đó, thuốc được sử dụng để điều trị rối loạn cương dương. Tác dụng điều trị rối loạn cương dương trong trường hợp này được gọi là tác dụng phụ của thuốc, nhưng lại trở thành tác dụng chính khi thuốc được dùng cho mục đích khác.

- Tác dụng phụ: Là những tác dụng không mong muốn xảy ra khi sử dụng thuốc ở liều điều trị thông thường. Trong trường hợp này, cương dương là tác dụng phụ khi dùng thuốc để điều trị tăng huyết áp, nhưng lại trở thành tác dụng chính khi dùng để điều trị rối loạn cương dương.

- Phản ứng có hại của thuốc: Là một khái niệm rộng hơn, bao gồm cả tác dụng phụ, tai biến do thuốc, và các biến cố bất lợi khác liên quan đến thuốc.

- Biến cố có hại của thuốc: Cũng là một khái niệm rộng, bao gồm các sự kiện bất lợi xảy ra trong quá trình sử dụng thuốc, có thể hoặc không liên quan trực tiếp đến thuốc.

- Tai biến do thuốc: Thường là những tác dụng không mong muốn nghiêm trọng, thậm chí gây tử vong, liên quan đến việc sử dụng thuốc.

Vì vậy, đáp án chính xác nhất là tác dụng phụ của thuốc.

Câu 3:

Tần suất ADR được gọi là “HIẾM GẶP”:

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Theo định nghĩa về tần suất ADR (Phản ứng có hại của thuốc), "Hiếm gặp" được định nghĩa là tần suất xảy ra từ 1/1000 đến 1/100. Do đó, đáp án đúng nhất trong các lựa chọn là 1/100 – 1/1000. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng định nghĩa chính xác theo phân loại tần suất ADR thường quy định là 1/1000 đến <1/100, do đó có thể có sự không rõ ràng trong câu hỏi này.

Câu 4:

Các BẬC trong phân loại ADR theo THỜI GIAN KHỞI PHÁT, NGOẠI TRỪ:

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Phân loại ADR (Phản ứng có hại của thuốc) theo thời gian khởi phát bao gồm: cấp tính (xảy ra trong vòng 1 giờ), bán cấp (xảy ra trong vòng 1-24 giờ), và chậm (xảy ra sau hơn 24 giờ). Tử vong không phải là một bậc phân loại theo thời gian khởi phát ADR, mà là một hậu quả nghiêm trọng có thể xảy ra do ADR.

Câu 5:

PHÂN LOẠI theo TÍNH CHẤT của ADR MỞ RỘNG thì PHẢN ỨNG CÓ HẠI nào sau đây được xếp vào nhóm GIA TĂNG:

Lời giải:

Đáp án đúng: C

Phản ứng có hại của thuốc (ADR) được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau. Theo tính chất, ADR được chia thành các nhóm chính:

* Nhóm A (Augmented): Các phản ứng liên quan đến liều dùng, có thể dự đoán được và thường gặp. Các phản ứng này thường là kết quả của tác dụng dược lý quá mức của thuốc. Ví dụ: Xuất huyết do Warfarin (do tác dụng chống đông máu quá mức), hạ đường huyết do insulin.
* Nhóm B (Bizarre): Các phản ứng không liên quan đến liều dùng, không thể dự đoán được và ít gặp. Các phản ứng này thường liên quan đến các cơ chế miễn dịch hoặc di truyền đặc biệt. Ví dụ: Sốc phản vệ do Penicillin, suy tủy do Cloramphenicol.
* Nhóm C (Chronic): Các phản ứng xảy ra khi dùng thuốc kéo dài. Ví dụ: Hội chứng Cushing do corticoid.
* Nhóm D (Delayed): Các phản ứng xuất hiện muộn sau khi dùng thuốc. Ví dụ: Ung thư do diethylstilbestrol (DES).
* Nhóm E (End of use): Các phản ứng xảy ra khi ngừng thuốc đột ngột (hội chứng cai thuốc). Ví dụ: Co giật khi ngưng dùng đột ngột Phenobarbital.
* Nhóm F (Failure): Phản ứng do thuốc không hiệu quả.

Trong câu hỏi này, phản ứng thuộc nhóm "Gia tăng" (Augmented) là hội chứng Cushing do Corticoid. Các đáp án khác thuộc nhóm B (Suy tủy do Cloramphenicol), nhóm A (Xuất huyết do Warfarin) và nhóm E (Co giật khi ngưng dùng đột ngột Phenobarbital).

Câu 6:

PHÂN LOẠI theo TÍNH CHẤT của ADR MỞ RỘNG thì PHẢN ỨNG CÓ HẠI nào sau đây được xếp vào nhóm LẠ THƯỜNG:

Lời giải:

Đáp án đúng: A

Phản ứng có hại của thuốc (ADR) được phân loại theo tính chất, bao gồm:

* Loại A (Dự đoán được): Liên quan trực tiếp đến tác dụng dược lý của thuốc, thường có thể dự đoán và phòng ngừa được.
* Loại B (Lạ thường): Không liên quan đến tác dụng dược lý, không dự đoán được, thường hiếm gặp và có thể nghiêm trọng (ví dụ: phản ứng dị ứng, hoại tử gan do halothan).
* Loại C (Mãn tính): Xảy ra sau khi sử dụng thuốc kéo dài.
* Loại D (Chậm trễ): Xuất hiện muộn sau khi dùng thuốc, có thể liên quan đến ung thư hoặc quái thai.
* Loại E (Kết thúc điều trị): Xảy ra khi ngừng thuốc đột ngột (ví dụ: suy tuyến thượng thận do ngừng corticoid).
* Loại F (Thất bại điều trị): Do tương tác thuốc hoặc do thuốc kém chất lượng.

Phân tích các đáp án:

* Đáp án 1: Chậm nhịp tim do dùng thuốc chẹn β: Đây là tác dụng phụ thường gặp, có thể dự đoán được, thuộc loại A.
* Đáp án 2: Rối loạn chức năng đại tràng do thuốc xổ: Đây là tác dụng phụ thường gặp, có thể dự đoán được, thuộc loại A.
* Đáp án 3: Hoại tử tế bào gan cấp do Halothan: Đây là một phản ứng hiếm gặp, không dự đoán được, không liên quan đến tác dụng dược lý, thuộc loại B (lạ thường).
* Đáp án 4: Suy tuyến thượng thận do ngưng dùng đột ngột Corticoid: Đây là phản ứng xảy ra khi ngừng thuốc đột ngột, thuộc loại E (kết thúc điều trị).

Vậy, đáp án đúng là hoại tử tế bào gan cấp do Halothan, vì đây là một phản ứng lạ thường (Loại B).

Câu 7:

PHÂN LOẠI theo TÍNH CHẤT của ADR MỞ RỘNG thì PHẢN ỨNG CÓ HẠI xảy ra sau một thời gian điều trị LÂU DÀI; thuộc loại:

Lời giải: