Bán hàng thu bằng tiền mặt. Lô hàng có giá vốn là 50 triệu đồng, giá bán là 60 triệu đồng (thuế suất thuế GTGT là 0%). Nghiệp vụ này tác động đến các khoản mục trên bảng cân đối kế toán như thế nào:

Trong trường hợp thuế GTGT đầu vào được khấu trừ và không có chi phí vận chuyển phát sinh, giá trị ghi sổ của hàng hóa nhập kho sẽ là giá mua chưa bao gồm thuế GTGT. Điều này là do phần thuế GTGT đầu vào đã được khấu trừ, không còn là một phần của chi phí hàng hóa. Các phương án khác không phù hợp vì giá mua đã bao gồm thuế GTGT là sai, giá thị trường không liên quan đến giá trị ghi sổ kế toán, và giá vốn của người bán không phải là giá mà người mua ghi sổ.

Chi phí vận chuyển hàng hóa phát sinh trong quá trình mua hàng, khi doanh nghiệp thanh toán bằng tiền mặt, sẽ được ghi nhận vào giá gốc của hàng hóa đó. Tài khoản 156 (Hàng hóa) dùng để theo dõi giá trị hàng hóa trong kho. Vì vậy, chi phí vận chuyển làm tăng giá trị hàng hóa và được ghi Nợ vào TK 156. Đồng thời, do thanh toán bằng tiền mặt nên sẽ ghi Có vào TK 111 (Tiền mặt).

Phương trình kế toán là một nguyên tắc kế toán cơ bản, thể hiện mối quan hệ giữa tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu của một doanh nghiệp. Công thức chính xác là: Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu. Điều này có nghĩa là tổng giá trị tài sản mà một công ty sở hữu luôn bằng tổng giá trị các khoản nợ phải trả cho các chủ nợ cộng với phần vốn thuộc sở hữu của các chủ sở hữu công ty. Trong các lựa chọn được đưa ra, phương án 'Tài sản = Vốn chủ sở hữu' không đầy đủ vì bỏ qua yếu tố nợ phải trả. Phương án 'Tài sản = Nợ phải trả ngắn hạn và dài hạn' cũng không chính xác vì thiếu yếu tố vốn chủ sở hữu. Do đó, không có đáp án nào hoàn toàn chính xác phản ánh phương trình kế toán đầy đủ. Tuy nhiên, phương án 3 gần đúng nhất nếu giả định doanh nghiệp không có nợ phải trả.

Nghiệp vụ kinh tế tác động đến 3 khoản mục: 2 tài sản và 1 nguồn vốn. - Nguồn vốn giảm. - Để đảm bảo phương trình kế toán (Tài sản = Nguồn vốn), tổng giá trị tài sản phải giảm tương ứng. - Vì có 2 khoản mục tài sản chịu tác động, nên có các trường hợp sau: + Một tài sản tăng và một tài sản giảm với giá trị bằng nhau (tổng tài sản không đổi). + Cả hai tài sản đều giảm. + Một tài sản giảm và một tài sản không đổi. Trường hợp này không phù hợp vì tổng tài sản phải giảm => Không có đáp án nào đúng.

Nguồn vốn của doanh nghiệp bao gồm hai thành phần chính: vốn chủ sở hữu (vốn của chính các chủ sở hữu đóng góp) và nợ phải trả (vốn huy động từ bên ngoài thông qua các khoản vay, nợ). Các phương án 1, 2, 4 chỉ là các hình thức cụ thể của việc tăng vốn, nhưng chưa bao quát được toàn bộ các nguồn vốn của doanh nghiệp. Do đó, phương án 3 là đáp án chính xác nhất.