Trước đây, ốc bươu vàng được di nhập về Việt Nam với mục đích làm thức ăn cho ngành chăn nuôi. Ốc bươu vàng sống ở các vùng nước ngọt hoặc bám vào cây ở ven bờ ruộng; sử dụng thực vật, tảo làm nguồn thức ăn. Với đặc điểm sinh trưởng nhanh, đẻ nhiều và có thể sử dụng nhiều loài thực vật, tảo làm thức ăn; ốc bươu vàng đã cạnh tranh với loài bản địa và gây hại cho ngành nông nghiệp, đặc biệt là sản xuất lúa từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến cân bằng sinh thái.

Khi mới di nhập vào Việt Nam, loài ốc bươu vàng được xếp vào nhóm loài nào sau đây của quần xã?

Không nên dùng biện pháp sau: Bón lót phân lân, phân đạm vào giai đoạn chuẩn bị ruộng để giúp cây lúa sinh trưởng, phát triển nhanh.

Giải thích: Vì biện pháp này chỉ có lợi cho cây trồng nhưng không hạn chế được sự phát triển, gây hại của loài ốc bươu vàng.

- Nhiệt độ hạ thấp làm tăng thoát hơi nước ở cây mạ. → Sai. Nhiệt độ hạ thấp làm giảm tốc độ thoát hơi nước ở cây mạ.

- Cây mạ sẽ dần héo và chết do nhiệt độ quá thấp gây tổn thương bộ rễ, các tế bào lông hút chết dần, rễ không thể hấp thụ nước và khoáng. → Đúng. Nhiệt độ quá thấp sẽ làm chết các tế bào, đặc biệt là tế bào lông hút.

- Cần làm vòm che phủ nylon để giữ ấm đồng thời che chắn gió cho cây mạ. → Đúng. Vòm che phủ nylon có thể giúp chắn gió và sương lạnh, giúp cây mạ được giữ ấm.

- Cần bón các loại phân giàu K (potassium) hoặc phân lân để cây tăng cường phát triển bộ rễ. → Đúng. Các ion khoáng, đặc biệt là ion K+ là thành phần của ATP - năng lượng chính của tế bào, đồng thời giúp tế bào điều hòa áp suất thẩm thấu, tăng khả năng chống chịu với điều kiện môi trường bất lợi.

- Chủng A là chủng vi khuẩn E. coli đột biến. → Sai. Vi khuẩn E. coli kiểu dại chỉ sinh enzyme phân giải lactose khi môi trường có lactose → Theo kết quả thì A là chủng vi khuẩn kiểu dại.

- Chủng B là chủng chỉ có gene lacZ bị đột biến. → Đúng. Chủng B chỉ không tổng hợp được enzyme β-galactosidase, kể cả khi môi trường có lactose. Chúng vẫn tổng hợp được permase bình thường. → Chứng tỏ chủng này chỉ bị đột biến ở gene lacZ.

- Chủng C là chủng chỉ có gene lacY bị đột biến. → Đúng. Chủng C chỉ không tổng hợp được enzyme permase, kể cả khi môi trường có lactose. Chúng vẫn tổng hợp được β-galactosidase bình thường. → Chứng tỏ chủng này chỉ bị đột biến ở gene lacY.

- Chủng D có thể bị đột biến ở vùng P hoặc đột biến ở cả gene lacZ và gene lacY. → Đúng. Vùng P (promoter) là nơi enzyme RNA polymerase có thể gắn vào để phiên mã và tổng hợp đồng thời các enzyme của gene lacZ và gene lacY. → Nếu đột biến xảy ra ở vùng P thì cả 2 enzyme đều không được tổng hợp. Còn nếu đột biến xảy ra ở gene lacZ và gene lacY thì cả 2 enzyme cũng sẽ không được tổng hợp.

- Bệnh này do gene lặn nằm trên NST thường quy định. → Đúng. Giả sử nếu bệnh do allele trội gây ra → Người bị bệnh có kiểu gene A-, người bình thường có kiểu gene aa.

→ Người mẹ 1 và bố 2 có KG aa nhưng lại sinh ra con có KG là A- → Vô lí. Vậy bệnh phải do allele lặn gây ra.

- Cặp vợ chồng số 8 và số 9 đều có kiểu gene dị hợp. → Sai. Người số 9 có mẹ số 5 có KG là aa → Người số 9 có KG dị hợp. Tuy nhiên không có cơ sở khẳng định người số 8 cũng có KG dị hợp.

- Để điều trị bệnh PKU, người bệnh cần có chế độ ăn hạn chế phenylalanine. → Đúng. Hạn chế ăn thức ăn chứa phenylalanine sẽ giảm sự tích tụ phenylalanine trong máu, dịch não tuỷ và các mô cao, từ đó giúp giảm triệu chứng bệnh.

- Khả năng người số 12 mang allele gây bệnh là 6/11. → Đúng.

Xét tỉ lệ KG ở các thế hệ trước:

+ Người 5 - aa × người 6 - AA → KG người 9 là Aa.

+ Người 5 - aa → Người 1 và 2 có KG là Aa. → Người 4 có KG là 1/3AA : 2/3Aa.

+ Người 3 - AA × người 4 - 1AA : 2Aaa → Tỉ lệ giao tử = 1A × (2/3A : 1/3a) → Người 8 có KG là 2/3AA : 1/3Aa.

+ Người 8 - 2/3AA : 1/3Aa × người 9 - Aa → Tỉ lệ giao tử = (5/6A : 1/6a) × (1/2A : 1/2a)

Người 12 có KG là 5/12AA : 6/12Aa : 1/12aa. Nhưng người này đã có kiểu hình bình thường. Vậy TLKG của người 12 chỉ là 5/11AA : 6/11Aa → Tỉ lệ người số 12 mang allele gây bệnh (a) là 6/11.

- Ở lô 1, chứng tỏ mỗi loài đang sinh trưởng trong môi trường có nguồn sống bị giới hạn. → Đúng. Sinh trưởng theo đường cong hình chữ S là sinh trưởng trong môi trường có nguồn sống giới hạn, còn nếu nguồn sống vô hạn, sinh vật sẽ sinh trưởng theo đường cong hình chữ J.

- Từ kết quả lô 2, chứng tỏ quan hệ giữa loài P. aurelia và loài P. caudatum là quan hệ cạnh tranh loại trừ. → Đúng. Khi sống chung với nhau, P. caudatum đã bị tiêu diệt hoàn toàn. Nhưng chúng không ăn thịt nhau nên đây không phải quan hệ sinh vật ăn sinh vật mà chỉ có thể là quan hệ cạnh tranh nguồn sống. P. caudatum không cạnh tranh được nguồn sống nên bị tiêu diệt.

- Từ kết quả lô 3, chứng tỏ giữa hai loài P. bursaria và loài P. aurelia đã xảy ra sự phân li ổ sinh thái. → Đúng. Phân li ổ sinh thái tức 1 trong 2 loài có sự thay đổi nhu cầu về một nhân tố sinh thái nào đó (thay đổi ổ sinh thái). Khi xảy ra cạnh tranh giữa các loài có ổ sinh thái giống nhau mà không có loài nào bị loại trừ thì chứng tỏ có ít nhất 1 loài đã thay đổi ổ sinh thái của mình. Như vậy nhận định này đúng.

- Nếu nhà khoa học tiến hành thêm lô 4, với cách bố trí như lô 2, chỉ khác là bổ sung thêm các cành rong hoặc thêm cám lúa mạch vào bể chứa nhằm tăng chỗ ẩn nấp cho mỗi loài thì kết quả thí nghiệm dự đoán loài P. caudatum vẫn còn sinh trưởng. → Đúng. Nguyên nhân ở lô 2 loài P. caudatum bị tiêu diệt có thể do chúng cạnh tranh nguồn thức ăn hoặc cạnh tranh nơi sống. Nếu có thêm thức ăn, thêm nơi ở thì mức độ cạnh tranh sẽ giảm xuống, loài P. caudatum vẫn có thể tồn tại.