Bài tập di truyền quần thể

Câu 16:

Hình bên mô tả sự biến đổi tần số allele a ở ba quần thể (1), (2), (3) của một loài chuột đang chịu tác động của yếu tố ngẫu nhiên qua các thế hệ. Trong đó, allele A quy định màu lông đen có ưu thế thích nghi hơn và trội hoàn toàn so với allele a quy định màu lông trắng. Biết kích thước ban đầu của các quần thể (1), (2), (3) lần lượt là 20, 1000, 20 cá thể.

a) Tần số allele a của quần thể (3) biến động ít hơn so với quần thể (2).

b) Yếu tố ngẫu nhiên có thể đào thải toàn allele trội có lợi ra khỏi quần thể.

c) Ở thế hệ 50, quần thể (3) chỉ toàn các cá thể có kiểu gene AA.

d) Ở thế hệ 35, quần thể (1) chỉ toàn các cá thể có kiểu hình lông trắng.

Lời giải:

Đáp án đúng:

Yếu tố ngẫu nhiên có thể làm thay đổi tần số alen một cách đột ngột và không theo định hướng, thậm chí có thể loại bỏ hoàn toàn một alen nào đó, kể cả alen trội có lợi.

Câu 17:

Hình dưới đây biểu thị sự biến động về nhiệt độ giả định cao nhất và thấp nhất theo tháng ở một vùng. Thời gian sinh trưởng từ khi bắt đầu nuôi trong môi trường tự nhiên đến khi xuất chuồng của các giống vật nuôi A, B, C và D tối thiểu là 160 ngày. Bảng dưới đây cho biết giới hạn sinh thái về nhiệt độ của bốn giống vật nuôi này. Giả sử các điều kiện sinh thái khác của môi trường không ảnh hưởng đến sức sống của các giống vật nuôi đang nghiên cứu. Khi nhiệt độ môi trường thấp hơn giới hạn dưới hoặc cao hơn giới hạn trên của mỗi giống vật nuôi thì chúng sẽ bị chết.

a) Giống A phù hợp để chăn thả ở vùng này.

b) Có thể nuôi giống D từ tháng hai để đảm bảo năng suất khi xuất chuồng là cao nhất.

c) Để đảm bảo đủ thời gian xuất chuồng, giống C là phù hợp nhất chăn thả ở vùng này.

d) Không thể nuôi được giống B trong 160 ngày để xuất chuồng ở vùng này

Lời giải:

Đáp án đúng:

Ta thấy:

Giống A không thể sống sót vào tháng 12 (nhiệt độ thấp nhất là -5)

Giống D không thể nuôi từ tháng 2 vì không đủ 160 ngày, nhiệt độ sẽ cao hơn 35 vào tháng 7,8

Giống C không sống sót ở nhiệt độ cao hơn 30 vào tháng 6,7,8

Giống B không thể nuôi ở nhiệt độ dưới 0 vào tháng 12 và cũng không thể sống ở nhiệt độ cao hơn 30 vào tháng 6,7,8

=> Dựa vào đây ta thấy đáp án D là đúng

Câu 18:

Phần III. Câu trắc nghiệm trả lời ngắn.

Hình dưới đây mô tả số lượng NST ở một tế bào soma thuộc đột biến đa bội cùng nguồn. Bộ NST lưỡng bội của loài này chứa bao nhiêu nhiễm sắc thể?

Lời giải:

Đáp án đúng:

Quan sát hình, ta thấy tế bào soma chứa 6 nhiễm sắc thể (NST). Đây là tế bào đột biến đa bội cùng nguồn.

Vì đây là đột biến đa bội cùng nguồn, số lượng NST trong tế bào đột biến là bội số của bộ NST đơn bội (n). Gọi bộ NST đơn bội là $n$, ta có:

$kn = 6$ với $k$ là số nguyên dương lớn hơn 1. Vì tế bào soma này thuộc đột biến đa bội cùng nguồn, ta xét các trường hợp có thể:

Nếu $k=2$, thì $n = 3$. Bộ NST lưỡng bội là $2n = 2 * 3 = 6$.
Nếu $k=3$, thì $n = 2$. Bộ NST lưỡng bội là $2n = 2 * 2 = 4$.
Nếu $k=6$, thì $n = 1$. Bộ NST lưỡng bội là $2n = 2 * 1 = 2$.

Vì trong các đáp án không có 2 và 4, ta chọn $2n=6$.

Câu 19:

Ở một loài động vật, xét một gene trên nhiễm sắc thể thường có 2 allele, allele A trội hoàn toàn so với allele đột biến a. Giả sử ở một phép lai, trong tổng số giao tử đực, giao tử mang allele a chiếm 5%. Trong tổng số giao tử cái, giao tử mang allele a chiếm 10%. Theo lí thuyết, trong tổng số cá thể mang allele đột biến ở đời con, thể đột biến chiếm tỉ lệ là bao nhiêu?

Lời giải:

Đáp án đúng:

Gọi p là tần số alen a ở giao tử đực, q là tần số alen a ở giao tử cái.
Ta có: p = 0.05, q = 0.1
Cấu trúc di truyền ở đời con là: (1-p)(1-q)AA + [p(1-q) + q(1-p)]Aa + pqaa
= 0.855AA + 0.135Aa + 0.005aa
Tổng số cá thể mang alen đột biến là: 0.135 + 0.005 = 0.14
Tỉ lệ thể đột biến trong số cá thể mang alen đột biến là: 0.005/0.14 = 1/28. Không có đáp án phù hợp. Tuy nhiên, nếu câu hỏi thực sự là tỉ lệ của aa trong số các cá thể có chứa alen a (Aa hoặc aa), và các đáp án bị sai, thì chúng ta có thể chọn đáp án gần đúng nhất. Trong trường hợp này, không có đáp án nào gần đúng cả.
Nếu chúng ta *sửa* đề bài và giả sử câu hỏi là tỉ lệ cá thể *dị hợp* (Aa) trong số các cá thể *có alen a*, khi đó: 0.135/0.14 = 27/28. Cũng không có đáp án.
Nếu giả sử đề bài muốn hỏi tỉ lệ của cá thể đồng hợp lặn (aa) trong số các cá thể *dị hợp* (Aa), thì tỉ lệ này là: 0.005/0.135 = 1/27. Cũng không có đáp án.
Có vẻ như có lỗi trong đề bài hoặc trong các lựa chọn đáp án. Không có đáp án nào đúng với phép tính chính xác. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm làm bài trắc nghiệm, nếu buộc phải chọn, chúng ta cần chọn đáp án *gần đúng nhất*.
Trong trường hợp này, các đáp án đều khá xa so với kết quả tính toán (1/28).

Câu 20:

Biết mỗi cặp gene quy định một tính trạng và trội lặn hoàn toàn. Các gene trên NST liên kết hoàn toàn với nhau. Thực hiện phép lai P: AaBb\[\frac{{De}}{{dE}}\] $ \times $ AaBb\[\frac{{De}}{{dE}}\]. Tỉ lệ kiểu hình mang 4 tính trạng trội ở đời con là bao nhiêu?

Lời giải:

Đáp án đúng:

Xét phép lai P: $AaBb\frac{De}{dE} \times AaBb\frac{De}{dE}$

- $Aa \times Aa$ → $\frac{3}{4}$ A- ; $\frac{1}{4}$ aa

- $Bb \times Bb$ → $\frac{3}{4}$ B- ; $\frac{1}{4}$ bb

- $\frac{De}{dE} \times \frac{De}{dE}$ → $\frac{1}{2} \frac{De}{De} : \frac{2}{4} \frac{De}{dE} : \frac{1}{4} \frac{dE}{dE}$ → $\frac{3}{4}$ D-E- ; $\frac{1}{4}$ ddEE hoặc Ddee

Vậy tỉ lệ kiểu hình mang 4 tính trạng trội ở đời con là: $\frac{3}{4} \times \frac{3}{4} \times \frac{1}{4} = \frac{9}{16} \times \frac{1}{4} = \frac{1}{4}$

Câu 21:

Biết mỗi cặp gene quy định một tính trạng và trội lặn hoàn toàn. Các gene trên NST liên kết hoàn toàn với nhau. Thực hiện phép lai P: AaBb\[\frac{{De}}{{dE}}\] $ \times $ AaBb\[\frac{{De}}{{dE}}\]. Tỉ lệ kiểu hình mang 4 tính trạng trội ở đời con là bao nhiêu?

Lời giải: