Câu hỏi:

- Allele a₁ xuất hiện ở quần thể 3 có thể đã được tạo ra nhờ nhân tố dòng gene. → Đúng. Dòng gene là hiện tượng trao đổi vốn gene giữa các quần thể. Vì vậy rất có thể allele a₁ đã được di nhập từ các cá thể thuộc một quần thể khác thông qua quá trình giao phối ngẫu nhiên.

- Quần thể 2 có độ đa dạng di truyền cao nhất. → Sai. Quần thể 3 có độ đa dạng di truyền cao hơn khi có tới 3 loại allele khác nhau (A, a và a₁), trong khi quần thể 2 chỉ có 2 loại allele (A và a).

- Allele A có xu hướng thích nghi tốt hơn allele a. → Đúng. Ở cả 3 quần thể 1, 2 và 3 đều có sự tăng lên của các cá thể mang allele A (kiểu hình trội). Điều đó cho thấy tần số allele A ở cả 3 quần thể đều tăng, hay allele A có xu hướng thích nghi tốt hơn nên đã được chọn lọc tự nhiên giữ lại và gia tăng số lượng.

- Nếu đột ngột thay đổi yếu tố chọn lọc tự nhiên trên các quần thể thì quần thể 1 sẽ có khả năng sống sót cao nhất. →  Sai. Quần thể 1 đang có độ đa dạng về kiểu gene và kiểu hình thấp nhất, vì vậy quần thể này dễ bị tổn thương nhất. Giả sử nếu yếu tố chọn lọc tự nhiên thay đổi sang chiều hướng chống lại allele trội thì quần thể 1 sẽ bị loại bỏ đầu tiên do toàn bộ các cá thể đều mang kiểu hình trội mà không có kiểu hình lặn.

- Tần số allele không đổi qua các thế hệ. → Sai. Tỉ lệ thụ tinh các giao tử a thấp hơn tỉ lệ thụ tinh giao tử A, kết hợp với tỉ lệ sống của hợp tử aa thấp hơn Aa, chứng tỏ qua các thế hệ thì tần số allele a sẽ giảm dần.

- Tỉ lệ kiểu hình lặn sẽ giảm dần qua các thế hệ. → Đúng. Do tỉ lệ tần số allele a giảm dần qua các thế hệ, tỉ lệ kiểu hình lặn cũng sẽ giảm dần.

- Ở F₁, tỉ lệ cá thể lông trắng sống đến giai đoạn trưởng thành chiếm tỉ lệ là 7,5%. → Sai.

Ở thế hệ xuất phát P: 0,25 AA : 0,5Aa : 0,25 aa. → Tần số allele A = a = 0,25 + 0,5 : 2 = 0,5.

Tỉ lệ thụ tinh của giao tử A gấp 3 lần tỉ lệ thụ tinh giao tử a. → Tần số thụ tinh của giao tử A : a = (3 x 0,5) : (1 x 0,5) = 3 : 1 hay A = \(\frac{3}{4}\); a = \(\frac{1}{4}\).

→ Tỉ lệ kiểu gene ở thế hệ F₁ là: \({{\left( \frac{3}{4} \right)}^{2}}\) AA : \(\left( 2\times \frac{3}{4}\times \frac{1}{4} \right)\)Aa : \({{\left( \frac{1}{4} \right)}^{2}}\)aa = \(\frac{9}{16}\)AA : \(\frac{6}{16}\)Aa : \(\frac{1}{16}\)aa.

Giả sử ở thế hệ F₁ này có 160 cá thể con. → Số cá thể sống đến giai đoạn trưởng thành là:

AA = 160 x \(\frac{9}{16}\) x 30% = 27 con.

Aa = 160 x \(\frac{6}{16}\) x 40% = 24 con.

aa = 160 x \(\frac{1}{16}\) x 30% = 3 con.

→ Tỉ lệ cá thể lông trắng (aa) sống đến giai đoạn trưởng thành = \(\frac{3}{3+24+27}\) = \(\frac{1}{18}\) ≠ \(\frac{3}{40}\).

- Chọn lọc tự nhiên đang chống lại allele trội. → Sai. Tần số allele a bị giảm, đồng thời tần số allele A sẽ tăng, chứng tỏ chọn lọc tự nhiên đang chống lại allele lặn.

(a) Nguyên nhân gây ra sự biến đổi chiều cao của các cây ở dòng B ở các độ cao khác nhau là do đột biến gene. → Sai

Biểu đồ cho thấy cây cùng dòng có chiều cao khác nhau ở các độ cao khác nhau. Đây là do tác động của môi trường chứ không phải do đột biến gene. Đột biến gene là thay đổi vật chất di truyền, thường hiếm gặp và không xảy ra đồng loạt theo môi trường như vậy.

(b) Sự biến đổi chiều cao của các cây có cùng một kiểu gene ở dòng A ở các độ cao khác nhau được gọi là thường biến. → Đúng

Thường biến là những biến đổi của kiểu hình do tác động của môi trường lên cùng một kiểu gene. Vì các cây dòng A có cùng kiểu gene nhưng có chiều cao khác nhau ở các độ cao khác nhau, nên đây là thường biến.

(c) Nếu xét trong khoảng độ cao từ 30m → 3000m thì dòng B có mức phản ứng rộng gấp đôi dòng A. → Sai

Mức phản ứng thể hiện khả năng biến đổi của kiểu hình trong một phạm vi môi trường nhất định. Quan sát biểu đồ, ta thấy dòng A có sự thay đổi lớn hơn về chiều cao so với dòng B khi môi trường thay đổi. Vì vậy, không thể nói mức phản ứng của dòng B rộng gấp đôi dòng A.

(d) Mức phản ứng của cả hai dòng cỏ thi (Achillea millefolium) đều do kiểu gene quy định. → Đúng

Mức phản ứng là giới hạn biến đổi của kiểu hình do tác động của môi trường, và mức độ này được quy định bởi kiểu gene. Cây của hai dòng có phản ứng khác nhau với môi trường, cho thấy mức phản ứng là do kiểu gene của mỗi dòng quyết định.

Ta chia lại tỉ lệ: 1/2AA:1/2aa, tỉ lệ giao tử là 1/2A:1/2a, ở F1 AA=1/2x1/2=1/4=0,25

Quần thể tự thụ phấn có tần số allele không đổi nên tần số allele A ở Fn là 0,75.