Thời kỳ quá độ lên CNXH ở nước ta bắt đầu từ khi nào?

Thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội là một giai đoạn lịch sử tất yếu đối với tất cả các nước muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, không phân biệt trình độ phát triển kinh tế hay chính trị. Điều này xuất phát từ những lý do sau:

1. Tính chất khác biệt giữa chủ nghĩa xã hội và các chế độ xã hội trước đó: Chủ nghĩa xã hội là một xã hội có trình độ phát triển cao hơn về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội so với các chế độ trước đó. Do đó, không thể xây dựng chủ nghĩa xã hội một cách đột ngột mà cần có một quá trình chuyển đổi dần dần.


2. Sự tồn tại của những yếu tố của xã hội cũ: Trong xã hội quá độ vẫn còn tồn tại những yếu tố của xã hội cũ (như kinh tế tư nhân, tư tưởng lạc hậu, thói quen cũ...). Cần phải có thời gian để cải tạo những yếu tố này và xây dựng những yếu tố mới của chủ nghĩa xã hội.


3. Sự cần thiết phải phát triển lực lượng sản xuất: Để xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật cho chủ nghĩa xã hội cần phải phát triển lực lượng sản xuất, nâng cao năng suất lao động. Quá trình này đòi hỏi thời gian và sự đầu tư thích đáng.


4. Sự cần thiết phải xây dựng quan hệ sản xuất mới: Bên cạnh phát triển lực lượng sản xuất, cần phải xây dựng quan hệ sản xuất xã hội chủ nghĩa phù hợp. Điều này bao gồm việc xóa bỏ chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất, xây dựng chế độ công hữu và thực hiện phân phối theo lao động.


5. Sự cần thiết phải nâng cao trình độ văn hóa và ý thức xã hội của người dân: Để người dân có thể làm chủ xã hội mới, cần phải nâng cao trình độ văn hóa và ý thức xã hội của họ. Quá trình này đòi hỏi sự nỗ lực của toàn xã hội.

Vì vậy, đáp án "Tất cả các nước xây dựng CNXH" là đáp án chính xác nhất.

Lượng giá trị của một đơn vị hàng hóa được xác định bởi thời gian lao động xã hội cần thiết để sản xuất ra hàng hóa đó. Năng suất lao động tăng lên, thời gian lao động xã hội cần thiết giảm xuống, do đó lượng giá trị của một đơn vị hàng hóa giảm xuống. Ngược lại, nếu năng suất lao động giảm, lượng giá trị của một đơn vị hàng hóa tăng lên. Cường độ lao động là mức độ khẩn trương, nặng nhọc của lao động. Tăng cường độ lao động làm tăng lượng sản phẩm tạo ra trong một đơn vị thời gian, nhưng không làm thay đổi lượng giá trị của một đơn vị hàng hóa. Vì vậy, lượng giá trị của đơn vị hàng hóa thay đổi tỷ lệ nghịch với năng suất lao động và không phụ thuộc vào cường độ lao động.

Giai đoạn hiệp tác giản đơn TBCN là giai đoạn đầu của sản xuất TBCN, khi nhiều người lao động cùng làm việc dưới sự chỉ huy của một nhà tư bản. Tính chất TBCN của giai đoạn này được quyết định bởi việc tư liệu sản xuất thuộc sở hữu của nhà tư bản, trong khi người lao động chỉ là lao động làm thuê. Điều này tạo ra quan hệ bóc lột giá trị thặng dư, đặc trưng của phương thức sản xuất TBCN.

Phương án 1 đúng: Tư liệu sản xuất thuộc sở hữu của nhà tư bản, còn lao động là lao động làm thuê là yếu tố cốt lõi xác định bản chất TBCN, thể hiện quan hệ sản xuất dựa trên sự chiếm hữu tư liệu sản xuất của giai cấp tư sản và sự làm thuê của giai cấp vô sản.

Phương án 2 chưa đủ: Sản xuất dưới sự chỉ huy của chủ tư bản là một đặc điểm của hiệp tác giản đơn, nhưng chưa lột tả bản chất TBCN nằm ở quan hệ sở hữu.

Phương án 3 sai: Sản xuất tập trung, quy mô lớn có thể có, nhưng không phải là yếu tố quyết định tính TBCN của giai đoạn này. Quy mô sản xuất có thể nhỏ trong giai đoạn đầu.

Phương án 4 sai: Trình độ kỹ thuật của người lao động không phải là yếu tố quyết định tính TBCN. Tính TBCN nằm ở quan hệ sản xuất, chứ không phải trình độ kỹ thuật.

Câu hỏi này tập trung vào việc hiểu mối quan hệ bản chất giữa lợi nhuận và giá trị thặng dư trong kinh tế chính trị Mác-Lênin.

Phân tích các lựa chọn:

• Phương án 1: "Lợi nhuận và giá trị thặng dư khác nhau về nguồn gốc" - Sai. Cả hai đều có chung nguồn gốc từ lao động không được trả công của công nhân.
• Phương án 2: "Cùng bản chất nhưng khác nhau về nguồn gốc: một bên là thu nhập của nhà tư bản, một bên là thu nhập của người lao động" - Sai. Giá trị thặng dư không phải là thu nhập của người lao động.
• Phương án 3: "Cùng một nguồn gốc nhưng khác nhau về tính chất" - Sai. Cách diễn đạt này không chính xác và không phản ánh đúng mối quan hệ.
• Phương án 4: "Lợi nhuận là hình thức biến tướng của giá trị thặng dư" - Đúng. Lợi nhuận che đậy nguồn gốc thực sự của nó là từ giá trị thặng dư do công nhân tạo ra.

Vậy, đáp án đúng nhất là lợi nhuận là hình thức biến tướng của giá trị thặng dư. Nó che giấu bản chất bóc lột của chủ nghĩa tư bản.