Omeprazole là thuốc điều trị loét dạ dày do acid. Ngoài ra thuốc này cũng ảnh hưởng đến xương, làm tăng nguy cơ gãy xương ở bệnh nhân sử dụng. Số nhận định đúng là:(1) Biểu hiện tính đặc hiệu của thuốc. (2) Thuốc trị ung thư gây rụng tóc, thiếu máu cũng có thể giải thích dựa vào hiện tượng trên. (3) Omeprazole ngăn cản quá trình hấp thụ calci nên làm tăng nguy cơ gãy xương. (4) Omeprazole làm tăng hoạt động của tạo cốt bào. (5) Cơ chế tác động của omeprazole tại dạ dày và xương là khác nhau. (6) Omeprazole chỉ có tác dụng là trung hoà acid dạ dày nên là thuốc hoạt động dựa trên phản ứng hoá học:
Đáp án đúng: B
Phân tích các nhận định: (1) **Đúng**. Việc một thuốc có tác dụng chính (điều trị loét dạ dày) và tác dụng phụ (tăng nguy cơ gãy xương) thể hiện tính đặc hiệu của thuốc, tức là thuốc tác động lên nhiều mục tiêu khác nhau trong cơ thể. (2) **Đúng**. Các thuốc trị ung thư gây rụng tóc, thiếu máu là do chúng tác động lên các tế bào tăng sinh nhanh (tóc, tế bào máu), tương tự như omeprazole tác động lên tế bào ở dạ dày và xương. (3) **Sai**. Omeprazole có thể ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ calci, nhưng cơ chế chính xác phức tạp hơn chỉ là ngăn cản hấp thụ calci trực tiếp. Nó có thể liên quan đến việc giảm acid dạ dày, ảnh hưởng đến khả năng hòa tan và hấp thụ calci. (4) **Sai**. Omeprazole có thể ức chế hoạt động của tạo cốt bào hoặc làm giảm mật độ xương, do đó làm tăng nguy cơ gãy xương, chứ không phải làm tăng hoạt động của tạo cốt bào. (5) **Đúng**. Cơ chế tác động của omeprazole tại dạ dày (ức chế bơm proton H+/K+-ATPase) và xương (có thể ảnh hưởng đến tạo cốt bào hoặc hấp thụ calci) là khác nhau. (6) **Sai**. Omeprazole không chỉ trung hòa acid dạ dày. Nó ức chế bơm proton, ngăn chặn sản xuất acid từ gốc.
Vậy, có 3 nhận định đúng: (1), (2), (5). Vì không có đáp án nào trùng khớp với 3, nên câu hỏi này không có đáp án đúng.
Bộ câu hỏi trắc nghiệm Dược lý dành cho các bạn sinh viên chuyên ngành Y học ôn thi đạt kết quả cao trong các kỳ thi.