Nếu cơ sở tiền tệ bằng 60 tỉ đồng và số nhân tiền bằng 3 thì cung tiền bằng:

Để giải bài toán này, ta cần sử dụng công thức tính số nhân tiền tệ (money multiplier) và mối quan hệ giữa cơ sở tiền tệ, số nhân tiền tệ và cung tiền.

Số nhân tiền tệ (m) được tính bằng công thức:

m = (1 + cr) / (rr + cr), trong đó:

• cr là tỉ lệ tiền mặt ngoài hệ thống ngân hàng so với tiền gửi.


• rr là tỉ lệ dự trữ bắt buộc.

Trong trường hợp này, cr = 20% = 0.2 và rr = 10% = 0.1. Thay vào công thức, ta có:

m = (1 + 0.2) / (0.1 + 0.2) = 1.2 / 0.3 = 4

Cung tiền (M) được tính bằng công thức: M = m * MB, trong đó MB là cơ sở tiền tệ.

Hiện tại, cơ sở tiền tệ (MB) là 1.000 tỉ đồng, vậy cung tiền hiện tại là: M = 4 * 1.000 = 4.000 tỉ đồng.

Để giảm cung tiền 1 tỉ đồng, cung tiền mới sẽ là 4.000 - 1 = 3.999 tỉ đồng. Giả sử cơ sở tiền tệ mới là MB_new, ta có:

3.999 = 4 * MB_new => MB_new = 3.999 / 4 = 999.75 tỉ đồng.

Vậy, cơ sở tiền tệ cần giảm đi: 1.000 - 999.75 = 0.25 tỉ đồng = 250 triệu đồng.

NHTW có thể giảm cơ sở tiền tệ bằng cách bán trái phiếu chính phủ. Khi NHTW bán trái phiếu, các ngân hàng thương mại mua trái phiếu sẽ trả tiền cho NHTW, làm giảm lượng tiền dự trữ của các NHTM, từ đó giảm cơ sở tiền tệ.

Vậy, để giảm cung tiền 1 tỉ đồng, NHTW cần bán 250 triệu đồng trái phiếu chính phủ.

Thâm hụt tài khoản vốn xảy ra khi các khoản đầu tư và cho vay từ nước ngoài vào Việt Nam ít hơn các khoản đầu tư và cho vay từ Việt Nam ra nước ngoài. Điều này có nghĩa là Việt Nam đang xuất khẩu nhiều vốn hơn là nhập khẩu vốn.

Phân tích các phương án:

• Phương án A: "Việt Nam viện trợ cho Lào" là một khoản vốn chảy ra khỏi Việt Nam (xuất khẩu vốn) mà không có sự hoàn trả trực tiếp, do đó làm tăng thâm hụt tài khoản vốn.
• Phương án B: "Cà phê Trung nguyên xây dựng một hệ thống phân phối tại Lào" là một khoản đầu tư trực tiếp từ Việt Nam ra nước ngoài (xuất khẩu vốn), làm tăng thâm hụt tài khoản vốn.
• Phương án C: "Việt Nam vay tiền của Nhật Bản" là một khoản vốn chảy vào Việt Nam (nhập khẩu vốn), làm giảm thâm hụt tài khoản vốn (hoặc làm tăng thặng dư tài khoản vốn).

Vì cả phương án A và B đều làm tăng thâm hụt tài khoản vốn, nên phương án D là đáp án đúng.