Cơ chế kinh tế của CNTB độc quyền nhà nước gồm:

Tư bản khả biến (v) là phần tư bản dùng để mua sức lao động. Trong quá trình sản xuất, công nhân sử dụng sức lao động của mình để tạo ra giá trị mới, lớn hơn giá trị sức lao động của họ. Phần giá trị dôi ra đó chính là giá trị thặng dư. Do đó, tư bản khả biến không chỉ được hoàn lại mà còn tăng lên về lượng sau quá trình sản xuất.

Cấu tạo hữu cơ (c/v) là tỷ lệ giữa tư bản bất biến (c) và tư bản khả biến (v). Tỷ suất lợi nhuận (p') chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, trong đó có cấu tạo hữu cơ. Khi cấu tạo hữu cơ tăng lên (c/v tăng), nghĩa là tư bản bất biến (c) tăng nhanh hơn tư bản khả biến (v). Điều này dẫn đến nhu cầu lao động giảm tương đối so với quy mô tư bản, làm giảm tỷ suất giá trị thặng dư (m') nếu các yếu tố khác không đổi. Do đó, nếu tổng tư bản đầu tư và tỷ suất giá trị thặng dư không đổi, thì khi c/v càng cao, p' càng thấp và ngược lại, c/v càng thấp thì p' càng cao.

Để sức lao động trở thành hàng hóa, cần có hai điều kiện sau:

1. Người lao động được tự do về thân thể: Điều này có nghĩa là họ không phải là nô lệ hay bị ràng buộc về mặt pháp lý với một chủ sở hữu nào. Họ có quyền tự do lựa chọn công việc và người sử dụng lao động.
2. Người lao động không có TLSX (Tư liệu sản xuất): Điều này có nghĩa là họ không sở hữu đất đai, nhà máy, công cụ hoặc bất kỳ phương tiện nào khác để tự sản xuất ra của cải. Do đó, họ buộc phải bán sức lao động của mình để kiếm sống.

Phương án 2 đáp ứng đầy đủ cả hai điều kiện trên.

Giá cả hàng hóa nông phẩm chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, nhưng yếu tố quyết định chính là giá trị trung bình của số hàng hóa chiếm đại bộ phận trên thị trường. Điều này phản ánh quy luật cung cầu và giá trị xã hội của sản phẩm trong một khu vực hoặc quốc gia. Các yếu tố như độ phì nhiêu của đất, điều kiện tự nhiên và kỹ thuật canh tác có ảnh hưởng đến chi phí sản xuất, nhưng giá cả cuối cùng được hình thành dựa trên tương quan cung cầu chung trên thị trường.

Địa tô đất xây dựng là khoản tiền mà người thuê đất (để xây dựng) phải trả cho chủ đất. Các phương án khác liên quan đến địa tô trong nông nghiệp hoặc lợi nhuận của nhà tư bản kinh doanh nhà cửa, không phải định nghĩa trực tiếp của địa tô đất xây dựng.