Trong trường hợp công dân Việt Nam cư trú ở khu vực biên giới mà ly hôn với công dân nước láng giềng cùng cư trú ở khu vực biên giới với Việt Nam, thẩm quyền giải quyết ly hôn được thực hiện tại:

Câu hỏi yêu cầu xác định trường hợp *không* phải là quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài.

- Phương án 1: "Giữa người Việt Nam với người nước ngoài" - Đây là quan hệ hôn nhân có yếu tố nước ngoài.

- Phương án 2: "G và L quốc tịch Pháp kết hôn tại Pháp và làm việc tại Việt Nam" - Đây là quan hệ hôn nhân có yếu tố nước ngoài (quốc tịch khác Việt Nam, kết hôn ở nước ngoài).

- Phương án 3: "Giữa người Việt Nam thường trú tại biên giới với người nước ngoài thường trú tại biên giới với Việt Nam" - Đây là quan hệ hôn nhân có yếu tố nước ngoài.

- Phương án 4: "Chị X công dân Việt Nam kết hôn với Q cùng quê và Q đang định cư ở Nhật." - Đây *không* phải là quan hệ hôn nhân có yếu tố nước ngoài vì cả hai người đều là công dân Việt Nam. Việc Q định cư ở nước ngoài không làm thay đổi quốc tịch của Q, do đó không làm phát sinh yếu tố nước ngoài trong quan hệ hôn nhân này.

Vậy, đáp án đúng là phương án 4.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về khái niệm quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài được hiểu là các quan hệ phát sinh giữa các chủ thể mà trong đó ít nhất một bên là công dân Việt Nam hoặc pháp nhân Việt Nam, và bên còn lại là người nước ngoài, pháp nhân nước ngoài, hoặc xảy ra trên lãnh thổ Việt Nam nhưng liên quan đến công dân nước ngoài. Trong các phương án đưa ra:

- Phương án 1: "Giữa công dân Việt Nam và người nước ngoài." Đây là trường hợp điển hình và cốt lõi của quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài.
- Phương án 2: "Giữa công dân Việt Nam sống tại nước ngoài với nhau." Quan hệ này phát sinh giữa hai công dân Việt Nam, dù ở nước ngoài, nên không có yếu tố nước ngoài theo định nghĩa pháp lý thông thường.
- Phương án 3: "Giữa người nước ngoài với nhau." Quan hệ này hoàn toàn thuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật nước ngoài, không có yếu tố Việt Nam.
- Phương án 4: "Giữa người Việt Nam với nhau." Quan hệ này hoàn toàn thuộc phạm vi điều chỉnh của pháp luật Việt Nam, không có yếu tố nước ngoài.

Do đó, phương án 1 là nhận định đúng nhất và bao quát nhất về quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về quy định pháp luật Việt Nam đối với việc người nước ngoài nhận con nuôi. Theo Luật Nuôi con nuôi 2010 của Việt Nam, người nước ngoài chỉ có thể nhận trẻ em là công dân Việt Nam thường trú tại Việt Nam hoặc thường trú tại nước ngoài làm con nuôi. Các phương án còn lại bao gồm các trường hợp không phù hợp với quy định này: trẻ em sống tại Việt Nam (có thể là người nước ngoài), trẻ em không có quốc tịch Việt Nam (có thể không thuộc đối tượng được nhận bởi người nước ngoài theo quy định cụ thể) hoặc trẻ em trên 16 tuổi (theo quy định chung, trẻ em dưới 16 tuổi mới được nhận làm con nuôi, trừ một số trường hợp đặc biệt). Do đó, chỉ có phương án 1 là đúng quy định.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về các nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình theo pháp luật Việt Nam. Để xác định đâu không phải là nguyên tắc cơ bản, cần phân tích từng phương án. Phương án 1, 2, 3 đều là những nguyên tắc được quy định rõ ràng trong Luật Hôn nhân và Gia đình. Phương án 4, mặc dù liên quan đến việc bảo vệ quyền cá nhân, nhưng không phải là một nguyên tắc *cơ bản* cấu thành nên chế độ hôn nhân và gia đình, mà là một nguyên tắc chung trong tố tụng dân sự áp dụng cho các vụ việc về hôn nhân và gia đình. Do đó, phương án 4 không phải là nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về đặc điểm của nghĩa vụ cấp dưỡng theo quy định của pháp luật Việt Nam. Nghĩa vụ cấp dưỡng là một nghĩa vụ nhân thân đặc biệt, phát sinh từ quan hệ hôn nhân và gia đình. Theo quy định tại Điều 116 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, nghĩa vụ cấp dưỡng là nghĩa vụ của người có khả năng lao động, có tài sản để lại cho người không có khả năng lao động và không có tài sản khác để nuôi sống bản thân hoặc người có khó khăn về tài chính hoặc về khả năng lao động khác. Điểm quan trọng cần lưu ý là nghĩa vụ này mang tính cá nhân sâu sắc, không thể thay thế bằng một nghĩa vụ khác (ví dụ: không thể dùng tiền để bù đắp cho người không nhận được sự chăm sóc trực tiếp nếu họ cần) và không thể chuyển giao cho người khác thực hiện thay.

Phân tích các phương án:
- Phương án 1: "Nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác" - Đây là khẳng định đúng, phản ánh đúng bản chất cá nhân và không thể thay thế của nghĩa vụ cấp dưỡng.
- Phương án 2: "Nghĩa vụ cấp dưỡng có thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và không thể chuyển giao cho người khác" - Sai vì nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác.
- Phương án 3: "Nghĩa vụ cấp dưỡng có thể thay thế bằng nghĩa vụ khác và có thể chuyển giao cho người khác" - Sai hoàn toàn.
- Phương án 4: "Nghĩa vụ cấp dưỡng không thể thay thế bằng nghĩa vụ khác hoặc có thể chuyển giao cho người khác" - Sai ở vế "có thể chuyển giao cho người khác".