Hệ thống Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền xét xử?

Câu hỏi kiểm tra thẩm quyền xét xử của Tòa án nhân dân tối cao (Tòa phúc thẩm). Theo quy định của pháp luật tố tụng Việt Nam, Tòa án nhân dân tối cao có thẩm quyền xét xử giám đốc thẩm và tái thẩm. Tuy nhiên, trong các phương án đưa ra, phương án 3 là gần đúng nhất khi bao gồm phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm. Xét theo hệ thống các cấp xét xử, Tòa án nhân dân tối cao không xét xử sơ thẩm. Việc gọi là 'Tòa phúc thẩm' trong câu hỏi có thể gây nhầm lẫn, nhưng nhìn chung, Tòa án nhân dân tối cao có vai trò xét xử giám đốc thẩm và tái thẩm. Phương án 2 chỉ bao gồm giám đốc thẩm và tái thẩm. Phương án 1 và 4 có cả sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm, nhưng Tòa án nhân dân tối cao không xét xử sơ thẩm. Tuy nhiên, theo Luật Tổ chức Tòa án nhân dân 2014, Tòa án nhân dân tối cao có các Tòa chuyên trách, trong đó có Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao. Do đó, phương án 3 là hợp lý nhất.

Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2013 quy định về thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp cao. Theo đó, Tòa án nhân dân cấp cao xét xử phúc thẩm theo quy định của pháp luật những bản án, quyết định của Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, Tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh và tương đương có kháng cáo, kháng nghị theo quy định của pháp luật. Điều này có nghĩa là Tòa án cấp cao chỉ xử lý các vụ việc đã được luật định rõ ràng, chứ không có thẩm quyền xử lý các vụ việc hành chính không có luật định cụ thể hoặc bổ sung các vụ việc không thuộc phạm vi tố tụng đã được quy định. Do đó, phương án 3 và 4 có yếu tố bổ sung "các vụ việc có tố cáo tố tụng" là không chính xác. Phương án 1 sai vì Tòa án cấp cao không xử lý các vụ việc hành vi xử lý hành chính không có luật định. Phương án 2 là chính xác nhất vì nó bao hàm phạm vi xét xử phúc thẩm các vụ việc đã được luật định cụ thể.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về cơ cấu tổ chức và người đứng đầu của Hội đồng quốc phòng và an ninh Việt Nam theo quy định của pháp luật. Theo Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013 và Luật Tổ chức Quốc hội, Luật An ninh quốc gia, Chủ tịch nước là người đứng đầu Hội đồng quốc phòng và an ninh. Thủ tướng Chính phủ là người đứng đầu Chính phủ. Bộ trưởng Quốc phòng là người đứng đầu Bộ Quốc phòng. Tổng Bí thư là người đứng đầu Đảng Cộng sản Việt Nam. Do đó, phương án "Chủ tịch nước." là đáp án chính xác.

Câu hỏi kiểm tra kiến thức về hệ thống văn bản quy phạm pháp luật của Việt Nam và giá trị pháp lý của chúng. Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất, có nhiệm vụ ban hành các văn bản có giá trị pháp lý cao nhất. Trong các phương án được đưa ra, "Đạo luật hiến pháp" (hay còn gọi là Hiến pháp) là văn bản pháp luật có giá trị pháp lý cao nhất, được Quốc hội thông qua và có hiệu lực thi hành trên toàn quốc. Các phương án còn lại như "Ngành luật hiến pháp", "Khoa học luật hiến pháp", "Môn học luật hiến pháp" đều không phải là văn bản quy phạm pháp luật, mà là các khái niệm liên quan đến lĩnh vực pháp luật hiến pháp.

Câu hỏi yêu cầu xác định đặc điểm KHÔNG có trong bối cảnh xây dựng Hiến pháp năm 1946. Chúng ta cần phân tích từng phương án:

* Phương án 1: Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa mới được thành lập. Đây là một đặc điểm rất quan trọng của bối cảnh lịch sử năm 1946. Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa vừa mới giành được độc lập, nên việc xây dựng Hiến pháp là nhu cầu cấp thiết để định hình nhà nước mới.
* Phương án 2: Chính quyền cách mạng còn non trẻ, phải đương đầu với các thế lực thù địch trong và ngoài nước. Tình hình đất nước sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 vô cùng khó khăn. Chính quyền non trẻ phải đối mặt với thù trong giặc ngoài (quân Tưởng Giới Thạch, quân Anh, Pháp quay lại...). Đây cũng là bối cảnh quan trọng ảnh hưởng đến việc xây dựng Hiến pháp.
* Phương án 3: Chính phủ nhân dân thường được thành lập với sự tham gia của nhiều lực lượng chính trị trong xã hội. Hiến pháp năm 1946 quy định về một nhà nước dân chủ nhân dân, có sự tham gia của nhiều tầng lớp, lực lượng trong xã hội, thể hiện tính đoàn kết dân tộc. Tuy nhiên, cách diễn đạt "thường được thành lập" có thể gây nhầm lẫn, nhưng tinh thần chung là chính phủ có sự tham gia của nhiều lực lượng chính trị, đó là đặc điểm của nhà nước mới.
* Phương án 4: Cần sớm ban hành hiến pháp để thay thế hiến pháp của chế độ quân chủ phong kiến. Hiến pháp năm 1946 được ban hành nhằm thiết lập một chế độ mới, dân chủ, thay thế hoàn toàn chế độ cũ. Tuy nhiên, Việt Nam chưa từng có Hiến pháp dưới chế độ quân chủ phong kiến. Chế độ quân chủ phong kiến ở Việt Nam dựa trên luật lệ, sắc phong, và các quy định của triều đình, chứ không có một văn bản hiến pháp theo đúng nghĩa như các nước phương Tây. Do đó, không có việc "thay thế hiến pháp của chế độ quân chủ phong kiến" vì nó chưa từng tồn tại. Điều này làm cho phương án 4 trở thành đặc điểm KHÔNG có trong bối cảnh xây dựng Hiến pháp năm 1946.

Vì vậy, đặc điểm không có trong bối cảnh xây dựng Hiến pháp năm 1946 là cần ban hành hiến pháp để thay thế hiến pháp của chế độ quân chủ phong kiến, bởi chế độ này không có hiến pháp.