Chọn ý đúng nhất để điền vào chỗ trống của câu sau đây: "Phụ nữ và nam giới có vị thế bình đẳng như nhau và cùng............"

Câu 13: Theo bạn, ai nên là người quyết định số con trong gia đình?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Việc quyết định số con trong gia đình là một vấn đề vô cùng quan trọng, ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống của cả vợ chồng, con cái và hạnh phúc gia đình. Trong xã hội hiện đại, với sự đề cao bình đẳng giới và vai trò ngang nhau của vợ chồng trong hôn nhân, việc đưa ra quyết định này cần dựa trên sự trao đổi, thống nhất và đồng thuận của cả hai vợ chồng.

Phân tích từng phương án:
* Phương án 1: "Là ông bà, vì ông bà là người có ngôi thứ cao nhất" – Phương án này không phù hợp với quan điểm hiện đại về gia đình và quyền tự quyết của cá nhân. Mặc dù việc tham khảo ý kiến và tôn trọng ông bà là cần thiết trong văn hóa Việt Nam, nhưng quyết định về số con thuộc về vợ chồng, những người trực tiếp nuôi dưỡng và chịu trách nhiệm cho con cái. Ông bà có thể đóng vai trò cố vấn, nhưng không phải là người ra quyết định cuối cùng.
* Phương án 2: "Là người chồng vì người chồng đóng vai trò trụ cột trong gia đình" – Quan điểm này phản ánh tư tưởng gia trưởng, đặt nặng quyền quyết định vào người chồng mà bỏ qua vai trò và mong muốn của người vợ. Trong một gia đình hiện đại, cả vợ và chồng đều là trụ cột, có trách nhiệm và quyền lợi ngang nhau trong việc xây dựng tổ ấm và quyết định các vấn đề hệ trọng, bao gồm cả kế hoạch hóa gia đình.
* Phương án 3: "Là người vợ vì chỉ người vợ mới có khả năng sinh đẻ" – Mặc dù người vợ là người trực tiếp mang nặng đẻ đau và chịu ảnh hưởng lớn nhất về mặt thể chất, nhưng việc sinh con và nuôi dạy con cái là trách nhiệm và niềm vui chung của cả hai vợ chồng. Quyết định về số con không thể chỉ dựa trên khả năng sinh sản của người vợ mà cần có sự đồng lòng, chia sẻ của người chồng về tài chính, thời gian, công sức và tình cảm.
* Phương án 4: "Là quyết định của cả hai vợ chồng dựa trên sự trao đổi, thống nhất cùng nhau" – Đây là phương án đúng và tiến bộ nhất. Quyết định về số con cần xuất phát từ sự thảo luận cởi mở, chân thành giữa vợ và chồng. Cả hai cùng nhau cân nhắc các yếu tố như sức khỏe, tài chính, điều kiện sống, mục tiêu cá nhân và gia đình để đưa ra lựa chọn phù hợp nhất, đảm bảo một cuộc sống tốt đẹp cho cả gia đình. Điều này thể hiện sự tôn trọng lẫn nhau, bình đẳng giới và trách nhiệm chung trong hôn nhân.

Kết luận: Quyết định về số con là một vấn đề riêng tư và hệ trọng của vợ chồng, cần được đưa ra dựa trên sự đồng thuận và thống nhất của cả hai, phản ánh sự bình đẳng và tôn trọng lẫn nhau trong mối quan hệ hôn nhân.

Câu 14: Bạn nghĩ gì về ý kiến sau: “Bạn gái là người không tốt, không đứng đắn nếu có quan hệ tình dục trước hôn nhân”?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Câu hỏi này đề cập đến một quan điểm xã hội phổ biến nhưng mang tính định kiến về phụ nữ và quan hệ tình dục trước hôn nhân. Để đánh giá đúng, chúng ta cần xem xét trên cơ sở các giá trị về quyền tự chủ cá nhân, sự tôn trọng và bình đẳng giới.

Phân tích từng phương án:
* Phương án 1: "Đúng, chỉ có những cô gái không ra gì, thiếu suy nghĩ mới quan hệ tình dục trước khi kết hôn"
* Đây là một quan điểm sai lầm nghiêm trọng. Nó thể hiện sự kỳ thị, phán xét và gắn mác tiêu cực cho phụ nữ dựa trên lựa chọn cá nhân về tình dục. Việc một người phụ nữ có quan hệ tình dục trước hôn nhân không định nghĩa giá trị, đạo đức hay sự thông minh của cô ấy. Lựa chọn này là quyền cá nhân và không ai có quyền dùng nó để đánh giá phẩm chất toàn diện của một con người. Quan điểm này cổ súy cho định kiến giới và thiếu tôn trọng quyền tự quyết của phụ nữ.

* Phương án 2: "Sai, bạn gái đó có thể là người tốt, việc quyết định quan hệ tình dục trước hôn nhân chỉ là do những suy nghĩ còn nông nổi của cô ấy"
* Phương án này có một phần đúng khi bác bỏ ý kiến cho rằng cô gái là người không tốt. Tuy nhiên, nó vẫn mắc phải sai lầm khi cho rằng quyết định quan hệ tình dục trước hôn nhân là do "suy nghĩ còn nông nổi". Điều này ngụ ý rằng quyết định đó là thiếu chín chắn, thiếu suy nghĩ thấu đáo, và không thực sự xuất phát từ sự tự nguyện, trưởng thành. Đây vẫn là một dạng phán xét ngầm, không tôn trọng hoàn toàn quyền tự quyết và sự trưởng thành trong tư duy của cá nhân.

* Phương án 3: "Đúng, những bạn gái có quan hệ tình dục trước hôn nhân đều không đáng được tôn trọng."
* Đây là một quan điểm cực đoan, phi nhân văn và hoàn toàn sai trái. Tôn trọng là một quyền cơ bản của mỗi con người, không phụ thuộc vào việc họ có hay không có quan hệ tình dục trước hôn nhân. Việc phủ nhận sự tôn trọng dựa trên lựa chọn cá nhân về tình dục là vi phạm các nguyên tắc đạo đức và quyền con người cơ bản. Quan điểm này góp phần tạo ra áp lực xã hội nặng nề, sự kỳ thị và bất bình đẳng giới.

* Phương án 4: "Sai, bạn gái hoàn toàn có quyền quyết định có nên quan hệ hay không và quan hệ tình dục vào thời điểm nào phụ thuộc vào sự sẵn sàng của cô ấy"
* Đây là phương án đúng đắn và tiến bộ nhất. Nó khẳng định quyền tự chủ về thân thể và quyền tự quyết định của mỗi cá nhân, đặc biệt là phụ nữ, trong các vấn đề liên quan đến tình dục. Việc quyết định quan hệ tình dục hay không, và vào thời điểm nào, là một lựa chọn cá nhân dựa trên sự sẵn sàng, sự đồng thuận và mong muốn của chính người đó. Không ai có quyền phán xét hay đánh giá đạo đức của một người dựa trên lựa chọn tình dục cá nhân của họ, miễn là hành vi đó diễn ra trên cơ sở tự nguyện, đồng thuận và trong khuôn khổ pháp luật. Quan điểm này đề cao sự tôn trọng cá nhân, bình đẳng giới và sự hiểu biết khoa học về tình dục.

Câu 15: Phát biểu nào sau đây thể hiện rõ nhất bạo lực ngược?

Lời giải:

Đáp án đúng: D

Để xác định phát biểu thể hiện rõ nhất khái niệm "bạo lực ngược", chúng ta cần hiểu rõ ý nghĩa của thuật ngữ này. "Bạo lực ngược" thường dùng để chỉ hình thức bạo lực mà người gây ra lại là người có vai vế thấp hơn, ít quyền lực hơn trong mối quan hệ, đặc biệt là trong gia đình.

Phân tích các phương án:
* Phương án 1: "Là loại bạo lực cưỡng bức về mặt thân thể, tình dục, tài chính…đối với những thành viên lớn tuổi trong gia đình" - Phương án này mô tả khái niệm bạo lực người cao tuổi nói chung (elder abuse). Mặc dù bạo lực ngược có thể là một phần của bạo lực người cao tuổi, nhưng nó không phải là định nghĩa đầy đủ và chính xác nhất cho "bạo lực ngược" vì bạo lực người cao tuổi có thể do bất kỳ thành viên nào trong gia đình gây ra, không nhất thiết là người ít tuổi hoặc ít vai vế hơn. Nó quá rộng và không nhấn mạnh yếu tố "ngược" về vai vế.
* Phương án 2: "Là loại bạo lực giữa anh chị em, mẹ chồng nàng dâu, em chồng chị dâu…" - Phương án này mô tả các dạng xung đột hoặc bạo lực giữa những người có vai vế ngang hàng hoặc quan hệ thông gia. Đây không phải là bạo lực ngược mà là các dạng bạo lực gia đình khác.
* Phương án 3: "Là loại bạo lực của cha mẹ với con cái, ông bà với cháu, anh chị đối với em…" - Đây là các dạng bạo lực truyền thống, nơi người có quyền lực, vai vế cao hơn hoặc lớn tuổi hơn là người gây ra bạo lực. Đây chính xác là "bạo lực xuôi" hoặc bạo lực từ trên xuống, hoàn toàn trái ngược với khái niệm "bạo lực ngược".
* Phương án 4: "Là loại bạo lực con cái đối với cha mẹ, cháu ngược đãi ông bà, em hành hạ anh chị" - Phương án này mô tả chính xác bản chất của "bạo lực ngược". Nó chỉ ra rằng người gây bạo lực là con cái (đối với cha mẹ), cháu (đối với ông bà), hoặc em (đối với anh chị) – những người mà theo truyền thống có vai vế thấp hơn, nhỏ tuổi hơn hoặc phụ thuộc hơn. Hành vi này đi ngược lại các chuẩn mực xã hội và đạo đức về sự kính trọng và chăm sóc đối với người lớn tuổi, người có công sinh thành, hoặc người có vai vế cao hơn trong gia đình. Do đó, đây là phát biểu thể hiện rõ nhất bạo lực ngược.

Kết luận: Phát biểu đúng nhất mô tả "bạo lực ngược" là phương án 4, vì nó tập trung vào việc đối tượng gây bạo lực là những thành viên có vai vế thấp hơn hoặc nhỏ tuổi hơn trong gia đình.

Câu 16: Phát biểu nào sau đây thể hiện rõ nhất cưỡng bức về xã hội?

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Cưỡng bức về xã hội là một hình thức kiểm soát hoặc lạm dụng, trong đó một cá nhân tìm cách cô lập nạn nhân khỏi các mối quan hệ xã hội, gia đình, bạn bè và các nguồn thông tin bên ngoài. Mục đích là để làm cho nạn nhân trở nên phụ thuộc, dễ bị tổn thương và dễ bị thao túng hơn. Phát biểu thể hiện rõ nhất cưỡng bức về xã hội cần bao gồm các hành vi nhằm cắt đứt sự kết nối của nạn nhân với thế giới bên ngoài và kiểm soát mọi mặt đời sống xã hội của họ.

* Phương án 1: Không cho người thân trong gia đình giao tiếp với bất kỳ ai, hoặc nếu có thì phải thực hiện dưới sự theo dõi, kiểm soát của người đó. Phương án này mô tả việc kiểm soát giao tiếp và các mối quan hệ. Đây là một biểu hiện của cưỡng bức xã hội nhưng chưa đầy đủ bằng phương án 2.
* Phương án 2: Cắt đứt các mối quan hệ giữa người thân trong gia đình với những người xung quanh, đe dọa họ, cô lập bạn đời, bằng cách nhốt trong nhà, cắt điện thoại, không cho đi đâu, cấm giao tiếp với bất kỳ ai. Đây là phương án toàn diện nhất, bao gồm nhiều yếu tố cốt lõi của cưỡng bức xã hội:
* Cắt đứt các mối quan hệ và cô lập: Ngăn chặn nạn nhân duy trì liên lạc với bạn bè, người thân, đồng nghiệp.
* Đe dọa: Yếu tố tâm lý gây sợ hãi, buộc nạn nhân phải tuân thủ.
* Kiểm soát vật lý và tự do di chuyển: Nhốt trong nhà, không cho đi đâu, cắt điện thoại là những hành vi trực tiếp hạn chế quyền tự do cá nhân và khả năng tìm kiếm sự giúp đỡ.
* Cấm giao tiếp với bất kỳ ai: Đảm bảo nạn nhân hoàn toàn bị cắt đứt khỏi mọi nguồn hỗ trợ bên ngoài. Tất cả những hành vi này tạo ra một môi trường kiểm soát cực đoan, làm suy yếu ý chí và khả năng tự vệ của nạn nhân.
* Phương án 3: Cắt đứt các mối quan hệ giữa người thân trong gia đình với anh em họ hàng, không cho họ tiếp xúc với bất cứ nguồn thông tin nào như đài, báo, tivi… Phương án này tập trung vào việc cô lập với gia đình và kiểm soát thông tin. Đây là một phần quan trọng của cưỡng bức xã hội, nhưng vẫn chưa bao gồm các hành vi kiểm soát di chuyển hay đe dọa như phương án 2.
* Phương án 4: Luôn đe doạ, khủng bố tinh thần của những người thân trong gia đình và những những khác có ý dịnh giao tiếp với họ. Phương án này nhấn mạnh yếu tố đe dọa và khủng bố tinh thần để kiểm soát các mối quan hệ. Mặc dù đây là một chiến thuật phổ biến trong cưỡng bức xã hội, nó không bao hàm đầy đủ các hành vi cô lập, cắt đứt hoàn toàn mối quan hệ hay hạn chế tự do vật lý như phương án 2.

Như vậy, phương án 2 thể hiện rõ nhất và toàn diện nhất các hành vi cưỡng bức về xã hội, bao gồm cả kiểm soát giao tiếp, cô lập, đe dọa và hạn chế tự do cá nhân.

Câu 17: Theo bạn ý nào dưới đây thể hiện đúng nhất giải pháp cho vấn đề bạo lực gia đình theo nhóm nguyên nhân lối sống, hoàn cảnh sống?

Lời giải:

Đáp án đúng: B

Để đưa ra giải pháp hiệu quả cho vấn đề bạo lực gia đình xuất phát từ nhóm nguyên nhân lối sống và hoàn cảnh sống, cần một cách tiếp cận toàn diện, bao gồm nhiều khía cạnh khác nhau.

Phân tích các phương án:

* Phương án 1: "Tác động, thay đổi hoàn cảnh sống bao gồm nâng cao thu nhập cho các gia đình đồng thời thay đổi các nhu cầu cuộc sống cho phù hợp với hoàn cảnh sống." Phương án này tập trung vào khía cạnh kinh tế (nâng cao thu nhập) và khả năng thích nghi (thay đổi nhu cầu phù hợp hoàn cảnh). Đây là một phần quan trọng của giải pháp, nhưng chưa đầy đủ vì chỉ đề cập đến "hoàn cảnh sống" mà bỏ qua "lối sống" và các yếu tố xã hội khác có thể gây bạo lực.

* Phương án 2: "Tác động, thay đổi lối sống, hoàn cảnh sống của các gia đình và cá nhân, nâng cao đời sống kinh tế, phòng chống các tệ nạn xã hội." Đây là phương án toàn diện nhất. Nó trực tiếp đề cập đến cả hai nhóm nguyên nhân chính được nêu trong câu hỏi là "lối sống" và "hoàn cảnh sống". Ngoài ra, nó còn bao gồm hai yếu tố then chốt khác: "nâng cao đời sống kinh tế" (giải quyết khó khăn tài chính, một nguyên nhân phổ biến của căng thẳng và bạo lực) và "phòng chống các tệ nạn xã hội" (như rượu chè, cờ bạc, ma túy – những yếu tố thường xuyên kích động hoặc làm trầm trọng thêm bạo lực gia đình). Sự kết hợp của các yếu tố này tạo nên một giải pháp đa chiều và mạnh mẽ.

* Phương án 3: "Nâng cao nhận thức của người dân về hoàn cảnh sống của chính họ." Nhận thức là bước đầu, nhưng không phải là giải pháp cuối cùng. Nâng cao nhận thức mà không đi kèm với các hành động cụ thể để thay đổi hoàn cảnh sống hoặc lối sống thì hiệu quả sẽ hạn chế. Phương án này quá hẹp.

* Phương án 4: "Thay đổi môi trường nhận thức của toàn xã hội để từ đó điều chỉnh lối sống và hoàn cảnh sống của từng gia đình." Thay đổi nhận thức xã hội là một quá trình dài hạn và rất quan trọng để tạo ra nền tảng bền vững. Tuy nhiên, câu hỏi tìm kiếm giải pháp trực tiếp và hiệu quả nhất cho vấn đề bạo lực gia đình theo nhóm nguyên nhân cụ thể. Phương án 2 mang tính hành động và trực tiếp giải quyết các nguyên nhân ở cấp độ gia đình/cá nhân một cách toàn diện hơn, đồng thời cũng gián tiếp góp phần vào sự thay đổi nhận thức xã hội.

Kết luận: Phương án 2 là phương án đúng nhất vì nó bao quát tất cả các khía cạnh quan trọng để giải quyết bạo lực gia đình từ nguyên nhân lối sống và hoàn cảnh sống, từ việc tác động trực tiếp vào lối sống và hoàn cảnh, đến cải thiện kinh tế và phòng chống các tệ nạn xã hội.

Câu 18: Phát biểu “Bạn có quyền tham gia vào quá trình ra quyết định có liên quan đến bạn, sức khoẻ sinh sản, tình dục của bạn…” thuộc quyền nào dưới đây?

Lời giải: