Câu hỏi:

Nguyên tố X thuộc chu kì 2, nhóm IIA, nên X có 2 lớp electron và 2 electron lớp ngoài cùng.
Vậy cấu hình electron của X là $1s^22s^2$.

Gọi số proton của X là $Z_X$ và của Y là $Z_Y$. Vì X và Y thuộc cùng một nhóm và ở hai chu kì liên tiếp, ta có $Z_Y - Z_X = 8$. Theo đề bài, $Z_X + Z_Y = 18$. Giải hệ phương trình: $\begin{cases} Z_Y - Z_X = 8 \\ Z_X + Z_Y = 18 \end{cases}$ Cộng hai phương trình, ta được: $2Z_Y = 26 \Rightarrow Z_Y = 13$. Suy ra: $Z_X = 18 - 13 = 5$. Vậy X là Bo (B, Z = 5) và Y là Nhôm (Al, Z = 13).

Để đạt cấu hình bền vững theo quy tắc octet (8 electron lớp ngoài cùng), nguyên tử có xu hướng đạt đến cấu hình electron giống khí hiếm gần nhất.

• X (Z = 12): Cấu hình electron là $1s^2 2s^2 2p^6 3s^2$. Để đạt octet, X có xu hướng nhường 2 electron ở lớp ngoài cùng để trở thành ion $X^{2+}$ có cấu hình electron $1s^2 2s^2 2p^6$ (8 electron lớp ngoài cùng).


• Y (Z = 9): Cấu hình electron là $1s^2 2s^2 2p^5$. Để đạt octet, Y có xu hướng nhận 1 electron.


• Q (Z = 11): Cấu hình electron là $1s^2 2s^2 2p^6 3s^1$. Để đạt octet, Q có xu hướng nhường 1 electron.


• T (Z = 10): Cấu hình electron là $1s^2 2s^2 2p^6$. T đã có cấu hình octet bền vững.

Vậy, nguyên tử X (Z = 12) có xu hướng nhường 2 electron.