Câu hỏi:

Trong giai đoạn cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX, Trung Quốc, sau các cuộc chiến tranh nha phiến và các hiệp ước bất bình đẳng, đã bị các cường quốc phương Tây và Nhật Bản chia cắt thành các vùng ảnh hưởng. Dù vẫn giữ được nhà nước phong kiến (triều Thanh) trên danh nghĩa, nhưng thực chất quyền lực đã bị xói mòn nghiêm trọng, lãnh thổ bị xâm phạm và nền kinh tế bị khai thác, biến quốc gia này trở thành một nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến.

Bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền ra đời từ cuộc cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII – đúng. Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền, một trong những hiến chương cơ bản về quyền tự do của con người, chứa đựng những nguyên tắc đã truyền cảm hứng cho Cách mạng tư sản Pháp. 17 điều của Tuyên ngôn được Quốc hội Pháp thông qua từ ngày 20 tháng 8 đến ngày 26 tháng 8 năm 1789.

Điểm chung của Tuyên ngôn Độc lập của nước Mĩ và Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của nước Pháp là đề cao quyền con người và quyền công dân – đúng. Cả hai văn kiện đề khẳng định các quyền tự do, quyền bình đẳng của con người.

Bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của nước Pháp năm 1789 không đề cao quyền tư hữu cá nhân vì đó là biểu hiện cho sự phân biệt giàu – nghèo trong xã hội – sai. Điều 17 của bản Tuyên ngôn có khẳng định về quyền sở hữu tài sản của mỗi người dân. Bên cạnh đó, khẳng định quyền tư hữu cũng phù hợp với nhiệm vụ của cách mạng tư sản Pháp.

Trong Tuyên ngôn độc lập của nước Việt Nam dân chủ cộng hòa (2/9/1945), chủ tịch Hồ Chí Minh đã trích dẫn những câu nói nổi tiếng trong bản tuyên ngôn Độc lập của nước Mĩ – đúng. Trích đoạn có trong Tuyên ngôn của Việt Nam: “Tất cả mọi người sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”.

Ở nước Anh trước cách mạng tư sản, nhà vua nắm quyền lực tối cao và vô hạn. Ở Anh, nhà vua nắm mọi quyền lực, cai trị độc đoán, tự ý đánh thuế mà không cần hỏi ý kiến của Quốc hội. Vua Anh tôn trọng quyền quyết định của Quốc hội trong xây dựng luật pháp – sai. Nhà vua có thể tự ý đánh thuế mà không cần hỏi ý kiến của Quốc hội. Trước khi cách mạng tư sản Anh bùng nổ, diễn ra cuộc đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng giữa Anh giáo và Thanh giáo – đúng. Giai cấp tư sản Anh sử dụng Thanh giáo làm ngọn cờ tư tưởng trong cuộc đấu tranh lật đổ chế độ phong kiến và chống lại Anh giáo. Anh giáo là ngọn cờ tư tưởng tiến bộ của tư sản và quý tộc mới ở Anh nhằm chống lại chế độ phong kiến – sai. Vua đứng đầu Giáo hội Anh giáo – đây là ngọn cờ của chế độ phong kiến.

- Đáp án A: Sai. Các tổ chức độc quyền ra đời ở các các nước tư bản khác trên thế giới như Đức, Nga.

- Đáp án B: Đúng. Các tổ chức độc quyền ở Pháp, Mĩ, Anh chỉ chiếm khoảng 1% tổng số xí nghiệp toàn thế giới nhưng lại chiếm hơn ¾ tổng số máy hơi nước và động cơ điện, số lượng công nhân; tổng số sản phẩm làm ra chiếm gần một nửa so với toàn thế giới.

- Đáp án C: Sai. Các tổ chức độc quyền ở Pháp, Mĩ, Anh chiếm tỉ lệ khoảng 50% tổng sản phẩm trên toàn thế giới.

- Đáp án D: Đúng. Chủ nghĩa tự do cạnh tranh phát triển đến giai đoạn nhất định sẽ xuất hiện các tổ chức độc quyền.

- Đọan trích nói về tầm quan trọng của thuộc địa đối với các nước tư bản chủ nghĩa – đúng. Chủ nghĩa tư bản không thể tồn tại và phát triển được nếu không thường xuyên mở rộng phạm vi thống trị của nó, không khai phá những xứ sở mới không lôi cuốn các xứ sở không phải tư bản chủ nghĩa vào cơn lốc kinh tế thế giới.

- Chủ nghĩa đế quốc là một giai đoạn phát triển của chủ nghĩa tư bản – đúng. Cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX, chủ nghĩa tư bản chuyển sang giai đoạn chủ nghĩa đế quốc.

- Từ đầu thế kỉ XIX, các nước tư bản chủ nghĩa hoàn thành xâm lược thuộc địa trên toàn thế giới – sai. Phải đến cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX, chủ nghĩa đế quốc mới hoàn thành quá trình xâm lược thuộc địa.

- Hiện nay, chủ nghĩa tư bản hiện đại vẫn có thể tồn tại là nhờ hệ thống thuộc địa không ngừng được mở rộng - sai. Hiện nay, hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc đã sụp đổ, chủ nghĩa tư bản hiện đại có nhiều tiềm năng mới để phát triển.