Trong các quốc gia cổ đại Hi Lạp và Rô-ma, lực lượng lao động chính làm ra của cải cho xã hội là

Thông tin của thị trường quan trọng như thế nào đối với người bán?

 Cách thời điểm này đúng một năm, Quỹ Phát triển KH&CN Quốc gia (NAFOSTED) tổ chức lễ kỷ niệm 20 năm thành lập với niềm vui của một tổ chức đã làm thay đổi diện mạo của nền khoa học Việt Nam xen lẫn nỗi ngơ ngác chứng kiến sự chuyển đổi cơ chế quản lý tài chính. Sự đan xen của hai sắc thái này càng được tô đậm khi nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN Hoàng Văn Phong, trong lễ kỷ niệm vào tháng 12/2023, đã nhận xét “Mọi người ai cũng nói, hoạt động của NAFOSTED cũng giống hoạt động của các tổ chức quốc tế nhưng thật ra mà nói, trong bối cảnh Việt Nam, quỹ vừa hoạt động như tổ chức tài chính nhà nước, vừa là đơn vị sự nghiệp”.

     Chính hai cái áo cùng khoác lên NAFOSTED đã tạo ra sự linh hoạt trong các hoạt động tài trợ, hỗ trợ của quỹ trong suốt thời gian tồn tại. “Là đơn vị tài chính của ngành khoa học, NAFOSTED được giao quản lý, điều hành một khoản vốn điều lệ và khoản tiền này được mặc nhiên định vào trong kế hoạch. Do đó, Quỹ không phải dự toán để xây dựng kế hoạch mà là triển khai kế hoạch theo kinh phí đã được bố trí”, nguyên Bộ trưởng Hoàng Văn Phong nói. Nằm dưới sự quản lý của Bộ KH&CN và không chạy theo các hoạt động tài trợ để thu lợi nhuận như các quỹ tài chính thông thường, NAFOSTED đương nhiên là một đơn vị sự nghiệp – lợi nhuận của NAFOSTED, nếu coi là như vậy, là những “khoản lãi” sẽ đến trong tương lai thông qua việc gia tăng tiềm lực KH&CN và nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước.

     Suốt hai thập niên, NAFOSTED vẫn là một mô hình tài trợ cho khoa học duy nhất ở khu vực công theo cơ chế quỹ, một cơ chế mà theo TS. Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN “nói nôm na là tiền chờ đề tài chứ không phải đề tài chờ tiền”. Tuy nhiên, vị thế này giờ đã được “hóa giải” bằng Luật Ngân sách 2015, đưa NAFOSTED trở lại quỹ trong ngân sách với quỹ đạo tài chính truyền thống giống các chương trình KH&CN khác.

     Đó là lý do mà bên lề lễ kỷ niệm, một nhà vật lý từng giành giải thưởng Tạ Quang Bửu nhận xét “Tính thông thoáng và linh hoạt vốn có của cơ chế quỹ có thể sẽ không còn” trong khi một nhà quản lý kỳ cựu dự báo, “NAFOSTED sẽ rất khó khăn nếu không bảo vệ được cơ chế quỹ”.

     Những dự báo này, theo thời gian, đã trở thành thực tế không thể chối bỏ. Vậy cách nào để tháo gỡ, nếu không muốn mai một đi một mô hình đã đem lại sức sống mới cho khoa học Việt Nam?

(Theo Thanh Nhàn, NAFOSTED: Bao giờ trở lại ngày xưa?)

Tại sao NAFOSTED không cần phải dự toán để xây dựng kế hoạch?

Cấu hình electron của nguyên tử ₂₄Cr là

Giả sử nửa chu kì đầu W_N dương, W_ĐK âm thì dòng điện đi từ:

Cho phương trình \(\sqrt {{x^4} - 3{x^2} + 2} = {x^2} + 2\). Nếu đặt \(t = {x^2},t \ge 0\) thì phương trình đã cho trở thành phương trình nào sau đây?

Cho cấp số nhân \(\left( {{u}_{n}} \right)\) có \({{u}_{2}}=5\), \({{u}_{3}}=4\). Công bội \(q\) của cấp số nhân đó là

Thế năng trọng trường là đại lượng

Ô tô dùng để:

Ý nào dưới đây là thể hiện khái niệm của tín dụng?

Read the following passage about Bonds Forged Beyond Blood and mark the letter A, B, C or D on your answer sheet to indicate the option that best fits each of the numbered blanks from 18 to 22.

In today's interconnected world, (18)_________. These relationships are forged through shared experiences, mutual understanding, and deep emotional bonds that often surpass traditional family ties. While blood relations (19)_________, especially in diverse communities and modern social networks.

These special bonds are built with people who share our values, dreams, and life perspectives. Friends (20)_________. If blood relations were the only valid form of kinship, many individuals would miss out on meaningful connections that shape their lives. Having weathered countless storms together, chosen family members develop an unbreakable bond that strengthens over time, particularly during major life transitions and personal growth moments.

Some might question the authenticity of chosen families, but these relationships prove themselves genuine through actions rather than genetics. People select their chosen family members carefully, and this deliberate choice often results in deeper understanding and acceptance. Formed through shared experiences and mutual growth, (21)_________. Research shows that chosen families significantly improve mental health and overall wellbeing.

Whether celebrating achievements or facing setbacks, chosen families create safe spaces for vulnerability and growth. (22)_________, and their support comes from a place of genuine care rather than duty. These connections, though not bound by blood, create lasting legacies of love, understanding, and acceptance that enrich our lives immeasurably. Modern society increasingly recognizes and values these chosen family bonds.

Read the following passage about The Temple of Literature and mark the letter A, B, C, or D on your answer sheet to indicate the option that best fits each of the numbered blanks from 18 to 22.

The Temple of Literature, also known as Văn Miếu, is a significant cultural and historical landmark of Việt Nam. ___(18)___, the temple is Việt Nam's oldest university. It was first constructed in 1070 during the reign of Emperor Lý Thánh Tông to serve as the country's center of learning and scholarship. For centuries, ___(19)___.

The temple is a source of national pride for the Vietnamese. ___(20)___, with its distinctive roofs and intricate carvings. The temple complex features five courtyards, each with its own unique features. ___(21)___, a series of buildings where Việt Nam's scholars were trained.

Today, the Temple of Literature is a popular tourist destination. It is particularly popular during the Vietnamese Lunar New Year, when students come to pray for good luck in their studies. ___(22)___. For those interested in Vietnamese history, architecture, or culture, a visit to the Temple of Literature is a must.

(Adapted from Explore New Worlds)

Cho tứ diện \(ABCD\) có \(BCD\) là tam giác vuông tại đỉnh \(B\), cạnh \(C D=a, B D=\frac{a \sqrt{6}}{3}\), \(A B=A C=A D=\frac{a \sqrt{3}}{2}\). Tính cosin của góc nhị diện \([\mathrm{A}, \mathrm{BC}, \mathrm{D}]\).

Ngành nào được coi là thước đo trình độ phát triển và văn minh của các nước?

Một vật dao động tắt dần có các đại lượng giảm liên tục theo thời gian là

Trên ô tô con, vành được chế tạo như thế nào?

Các phát biểu dưới đây đúng hay sai khi nói về nội năng của một vật?

Read the following passage about home schooling in the UK and mark the letter A, B, C or D on your answer sheet to indicate the best answer to each of the following questions from 23 to 30.

Full-time education in the UK is compulsory from the age of five to sixteen, but this doesn’t have to be in a school. Around 50,000 children are educated at home. This is called ‘homeschooling’.

 Parents take their children out of school for different reasons, like illness and the need for special care, or because the distance to the nearest school may be too far. Some children are simply unhappy at school. Whatever the reason, they’re allowed to study at home, although inspectors regularly check how they are getting on.

 Hayley and Jenny haven’t been to school for two years but they haven’t neglected their studies. Their mother worked out strict timetables for them, with hourly lessons for each day. She’s responsible for teaching them Maths, English, History and French. Their father teaches them Science and Geography. They study all the other school subjects online. ‘We have lessons with Dad in the evenings and at weekends,’ explains Hayley.

 The family’s home is in a remote part of Wales. ‘The girls were fine at school but they spent so much time getting to school, they were too tired to learn, says their mother, Julia”. ‘We had a family conference and in the end we decided to try homeschooling. So far, it’s been a big success, but the girls know that if they want to go back to school at any time, we’ll let them. We follow the normal school program of lessons, and they will take all the normal school exams.’

 There are disadvantages too, of course. ‘Social isolation is something I worry about,’ says Julia. They both seem happy and well-adjusted, but they haven’t really got friends who live locally. But in the summer holidays they go away on trips to summer camps, where they have no trouble mixing with people and making friends.’

The word “they” in paragraph 4 refers to ______.

Mark the letter A, B, C, or D on your answer sheet to indicate the correct answer to each of the following questions.

The chief foods eaten in any country depend largely on________ best in its climate and soil.