Bắt nguồn từ cao nguyên Tây Tạng - Thanh Hải và chảy qua sáu quốc gia, sông Mekong vốn có cơ chế tự điều hòa để nuôi dưỡng mọi sinh vật và duy trì các hệ sinh thái trong mùa hạn lẫn mùa mưa. Khi con sông vĩ đại này hoạt động bình thường, nước ngọt sẽ dồi dào vào mùa mưa, chảy từ thượng nguồn ra biển cả, nhưng trước đó không quên ban tặng phù sa bổ dưỡng cho Đồng bằng sông Cửu Long. Trong mùa khô, lượng nước vẫn còn trong các hồ lớn, như Biển Hồ của Campuchia, sẽ chảy từ từ về đồng bằng, tiếp tục cuốn trôi nước biển dù không có giọt mưa nào. Nhưng, ngày càng có nhiều những năm “khó sống"! Gần nhất là mùa khô lịch sử năm 2019-2020: bắt đầu sớm hơn so với mùa khô của những năm trước, thời gian hạn mặn kéo dài gấp đôi so với mùa khô năm 2016, theo ghi nhận của Tổng cục Thủy lợi.
Biến đổi khí hậu làm cho mưa nắng trở nên bất thường nhưng đồng thời, xâm nhập mặn còn liên quan đến nhiều yếu tố “nhân tai". Đơn cử là chuyện nước từ thượng nguồn đổ về, nếu lưu lượng càng giảm, nước mặn sẽ càng tiến sâu vào đất liền. Bức tranh nguyên nhân và hậu quả được tóm lược như hình sau:
Philip S.J. Minderhoud, "Sụt lún đồng bằng: Hiện trạng lún và dự bảo tương lai ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam", 2019
Năm 2020, nông dân trồng lúa ở các tỉnh bị xâm nhập mặn đã bị mất ít nhất 30% sản lượng thu hoạch do thiếu nước ngọt. Sau thảm họa này, nhiều nông dân đã chuyển sang mô hình luân canh tôm - lúa. Bên cạnh yếu tố thị trường, nghiên cứu còn chỉ ra rằng: nước mặn trong vuông tôm sau mùa khô không thể bị nước ngọt “làm sạch” hoàn toàn. Nó tích lũy qua nhiều năm, thậm chí còn tăng nhanh do lượng mưa suy giảm. Do đó, trớ trêu thay, có thể nói rằng mô hình tôm - lúa đang dẫn đến một số vấn đề môi trường khác, cuối cùng tăng thêm thách thức cho người nông dân.
Trong tương lai, nếu xâm nhập mặn trở nên trầm trọng hơn - do mực nước biển dâng cao và hoạt động gây sụt lún mặt đất của con người, độ mặn có thể sẽ vượt quá khả năng chịu đựng của loài tôm chăng? Chúng ta có thể cố gắng hết sức để thích ứng với hạn mặn, nhưng việc giải quyết tận gốc rễ của vấn đề mới giúp ta tránh được các biểu đồ và số liệu tồi tệ hơn.
(Theo Lê My, trích Nước mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long: xưa, nay và mai,https://tuoitre.vn/nuoc-man-o-dong-bang-song-cuu-long-xua-nay-va-mai-20240325082732331.htm)
Tác giả đã chỉ ra nguyên nhân thiên tai nào dưới đây là nguyên nhân gây ra hiện tượng xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long?
"Đề Thi Minh Họa Đánh Giá Năng Lực Chuyên Biệt Năm 2025 – ĐH Sư Phạm TP. HCM" được xây dựng theo định dạng đề thi chính thức, giúp thí sinh làm quen với cấu trúc và nội dung bài thi. Đề thi gồm ba bài thi đánh giá năng lực Toán, Vật Lý, Hóa Học, Sinh Học, Ngữ Văn và Tiếng Anh, bám sát Chương trình Giáo Dục Phổ Thông 2018, trong đó 70-80% kiến thức thuộc lớp 12, phần còn lại thuộc lớp 10 và 11. Bài thi Toán, Vật Lý, Hóa Học, Sinh Học kéo dài 90 phút, gồm 40 câu hỏi, chia thành 3 phần: 25 câu trắc nghiệm khách quan (câu hỏi đơn, có 1 hoặc nhiều phương án đúng), 5 câu khai thác dữ liệu tổng hợp và 10 câu điền đáp số đúng. Bài thi Ngữ Văn có thời gian 90 phút, gồm 22 câu hỏi, trong đó 20 câu đọc hiểu trắc nghiệm khách quan, 1 câu viết đoạn tự luận và 1 câu viết bài tự luận. Bài thi Tiếng Anh kéo dài 180 phút, đánh giá theo Khung Năng Lực Ngoại Ngữ 6 Bậc Dùng Cho Việt Nam (bậc 3 đến 5), với ngữ liệu đa dạng trong nhiều lĩnh vực. Đề thi gồm đủ 4 kỹ năng: Nghe, Nói, Đọc, Viết, giúp đánh giá toàn diện năng lực ngoại ngữ của thí sinh. Tài liệu này là công cụ ôn tập hiệu quả, giúp thí sinh làm quen với đề thi, rèn luyện kỹ năng làm bài và tự tin bước vào kỳ thi Đánh Giá Năng Lực Chuyên Biệt năm 2025.