Quan hệ đối lập là quan hệ giữa hai khái niệm có nội hàm loại trừ lẫn nhau, không thể đồng thời cùng tồn tại hoặc cùng đúng.
- Phương án 1: Kinh doanh và lợi nhuận có mối quan hệ nhân quả, không đối lập.
- Phương án 2: "Xã hội cộng sản nguyên thuỷ" và "xã hội không phải cộng sản nguyên thuỷ" là hai khái niệm loại trừ lẫn nhau, tạo thành một cặp đối lập hoàn chỉnh vì mọi xã hội đều thuộc một trong hai phạm trù này.
- Phương án 3: Tiền mặt và vàng là hai hình thái khác nhau của tiền tệ, không đối lập.
- Phương án 4: Giai cấp vô sản và giai cấp tư sản là hai giai cấp đối kháng trong xã hội tư bản, nhưng không phải là cặp khái niệm đối lập hoàn toàn theo nghĩa logic hình thức như phương án 2. Vì vậy, phương án 2 đúng hơn.
