Trong chuỗi sản xuất cơ khí, phương pháp đúc đóng vai trò chính là:

Đúc trong khuôn cát có những đặc điểm nổi bật sau: * **Tính linh hoạt cao:** Có thể tạo ra các sản phẩm đúc có kết cấu phức tạp và kích thước lớn. Khuôn cát dễ dàng tạo hình theo yêu cầu, cho phép đúc các chi tiết có hình dạng phức tạp mà các phương pháp đúc khác khó thực hiện được. * **Giá thành thấp:** Vật liệu làm khuôn (cát) dễ kiếm, rẻ tiền và có thể tái sử dụng. Chi phí sản xuất khuôn thấp hơn so với các phương pháp đúc khác như đúc áp lực hoặc đúc chính xác. * **Phù hợp với nhiều loại vật liệu:** Có thể đúc được nhiều loại kim loại khác nhau, từ gang, thép đến các hợp kim màu. * **Khối lượng sản phẩm lớn:** Đúc khuôn cát có thể sản xuất các sản phẩm có khối lượng từ vài gam đến hàng chục tấn. **Phân tích các đáp án:** * **A. Độ bóng, độ chính xác cao:** Đây không phải là ưu điểm của đúc khuôn cát. Đúc khuôn cát thường cho độ bóng và độ chính xác thấp hơn so với các phương pháp đúc khác như đúc áp lực hoặc đúc chính xác. * **B. Năng suất cao:** Đúc khuôn cát không phải là phương pháp có năng suất cao nhất. Các phương pháp đúc khác như đúc áp lực có thể đạt năng suất cao hơn. * **C. Kết cấu phức tạp, khối lượng lớn:** Đây là đặc điểm nổi bật của đúc khuôn cát. Nhờ tính linh hoạt trong tạo hình khuôn, đúc khuôn cát cho phép tạo ra các sản phẩm có kết cấu phức tạp và khối lượng lớn. * **D. Sản xuất hàng loạt đến hàng khối:** Đúc khuôn cát có thể được sử dụng cho cả sản xuất đơn chiếc, hàng loạt nhỏ và vừa, không nhất thiết phải là hàng khối. Tuy nhiên, nó không tối ưu cho sản xuất hàng loạt lớn so với các phương pháp khác. Vậy đáp án đúng nhất là **C. Kết cấu phức tạp, khối lượng lớn**

Khi kim loại lỏng rót vào khuôn, quá trình kết tinh diễn ra theo thứ tự từ ngoài vào trong. Đầu tiên, lớp kim loại tiếp xúc với thành khuôn sẽ nguội nhanh nhất, tạo thành lớp hạt mịn do quá trình làm nguội nhanh. Tiếp theo, các hạt hình trụ phát triển theo hướng vuông góc với thành khuôn do sự dẫn nhiệt. Cuối cùng, ở tâm vật đúc, quá trình nguội chậm hơn, tạo thành các hạt tròn lớn. Do đó, cấu trúc từ ngoài vào trong là hạt mịn, hạt hình trụ, hạt tròn lớn.

Lõm co là một khuyết tật đúc phổ biến, hình thành do sự co ngót thể tích của kim loại lỏng khi đông đặc. Lõm co thường xuất hiện ở những khu vực vật đúc có thể tích lớn, vì đây là những nơi kim loại đông đặc sau cùng và không được bù đắp đủ thể tích từ các khu vực khác. Vì vậy, đáp án A là chính xác nhất. Các đáp án khác không chính xác vì: * B. Nằm ở bên trong vật đúc: Lõm co có thể nằm bên trong, nhưng vị trí chính xác phụ thuộc vào sự đông đặc của kim loại. * C. Nằm ở thành mỏng của vật đúc: Thành mỏng nguội nhanh hơn nên ít có khả năng bị lõm co. * D. Nằm ở phía trên cùng của vật đúc: Vị trí này thường là nơi đặt hệ thống rót và thoát khí, không nhất thiết là nơi xuất hiện lõm co.

Rỗ co là một khuyết tật đúc xảy ra do sự co ngót của kim loại khi đông đặc. Để hạn chế rỗ co, ta cần thiết kế sao cho quá trình kết tinh diễn ra theo hướng từ xa đến chân đậu ngót hoặc hệ thống rót. Điều này đảm bảo rằng kim loại lỏng luôn có thể chảy vào bù lại sự co ngót, do đó giảm thiểu sự hình thành rỗ co. * **Phương án A sai:** Thành vật đúc chênh lệch dày mỏng nhiều sẽ làm tăng nguy cơ rỗ co do sự khác biệt về tốc độ nguội. * **Phương án B đúng:** Hướng kết tinh từ xa đến chân đậu ngót hoặc hệ thống rót giúp kim loại lỏng bù đắp co ngót. * **Phương án C sai:** Hướng kết tinh từ chân đậu ngót đến tâm vật đúc sẽ dễ gây ra rỗ co ở tâm vật đúc. * **Phương án D sai:** Thành vật đúc càng dày càng dễ bị rỗ co do thời gian đông đặc kéo dài.

Quá trình sản xuất đúc bằng khuôn cát gồm 3 khâu chính: Làm khuôn (tạo hình dạng bên ngoài cho vật đúc), rót kim loại (đưa kim loại nóng chảy vào khuôn), và làm sạch vật đúc (loại bỏ cát và các tạp chất khác).