Trên giản đồ trạng thai Fe - C ở trạng thái rắn có mấy pha?

Đa tinh thể bền hơn đơn tinh thể vì cấu trúc của chúng. Đa tinh thể bao gồm nhiều hạt tinh thể nhỏ, mỗi hạt có một hướng mạng tinh thể khác nhau. Vùng biên giới giữa các hạt này đóng vai trò là rào cản đối với sự chuyển động của lệch (dislocations), là nguyên nhân chính gây ra biến dạng dẻo trong vật liệu. Khi lệch di chuyển, chúng bị 'mắc kẹt' hoặc bị cản trở bởi các biên giới hạt, làm tăng độ bền và độ cứng của vật liệu. Các phương án khác không chính xác vì kích thước không phải là yếu tố quyết định, các nguyên tố hợp kim có thể ảnh hưởng nhưng không phải là lý do chính, và độ bền không đơn thuần là tổng hợp độ bền của các đơn tinh thể riêng lẻ.

Câu hỏi yêu cầu tìm đặc tính *không* đúng của gang.

* Đáp án 1 (Dễ nấu luyện do thành phần không yêu cầu chặt chẽ như thép): Gang dễ nấu luyện hơn thép vì thành phần của nó ít khắt khe hơn, điều này đúng.
* Đáp án 2 (Độ dẻo dai, độ bền kém thép): Gang có độ dẻo và độ bền kém hơn so với thép, điều này đúng.
* Đáp án 3 (Luôn có độ cứng cao hơn thép vì hàm lượng các bon nhiều): Gang có độ cứng cao, nhưng không phải *luôn luôn* cao hơn thép. Độ cứng phụ thuộc vào thành phần và xử lý nhiệt. Hàm lượng carbon cao góp phần làm tăng độ cứng, nhưng thép hợp kim hóa cao có thể có độ cứng tương đương hoặc cao hơn gang. Đây là phát biểu sai.
* Đáp án 4 (Tính đúc tốt do có cùng tinh dễ chảy): Gang có tính đúc tốt hơn thép do có nhiệt độ nóng chảy thấp hơn và độ chảy loãng tốt hơn. Phát biểu này đúng.

Vậy đáp án sai là đáp án 3.

Độ dai va đập là khả năng vật liệu hấp thụ năng lượng khi chịu tải trọng động (va đập). Các biện pháp làm tăng độ dai va đập bao gồm: tăng độ bền và độ dẻo (vật liệu vừa khỏe vừa dễ biến dạng), tạo lớp ứng suất nén dư trên bề mặt (làm chậm sự hình thành và phát triển vết nứt), tăng độ nhẵn bóng bề mặt (giảm khả năng tập trung ứng suất). Chế tạo hợp kim chỉ gồm các pha dẻo cũng góp phần làm tăng độ dai va đập. Vì vậy, tất cả các biện pháp được liệt kê đều làm tăng độ dai va đập, câu hỏi có vẻ sai hoặc thiếu thông tin. Tuy nhiên, nếu xét về mức độ ảnh hưởng, việc tăng độ nhẵn bóng bề mặt có ảnh hưởng ít nhất so với các phương pháp còn lại. Do đó, ta chọn đáp án này là 'không làm tăng độ dai va đập' một cách đáng kể so với các lựa chọn khác.

Trong giản đồ trạng thái của hệ hai nguyên tố loại 3, tổ chức cùng tinh là hỗn hợp cơ học của hai pha rắn khác nhau thường là hai dung dịch rắn. Do đó, đáp án đúng là 'Hai dung dịch rắn'.