Tác dụng của chỉ tiêu số dư đảm phí là:

Chi phí sử dụng máy móc là một phần quan trọng của giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp, nơi máy móc đóng vai trò then chốt trong quy trình sản xuất. Trong nông nghiệp và xây lắp, mặc dù máy móc cũng được sử dụng, nhưng mức độ sử dụng và chi phí liên quan có thể không đáng kể hoặc không cấu thành một phần lớn của giá thành sản phẩm như trong ngành công nghiệp. Do đó, đáp án chính xác nhất là các doanh nghiệp công nghiệp.

Chi phí biến đổi là chi phí thay đổi theo mức độ hoạt động. Khi phân tích chi phí biến đổi, người phân tích cần xem xét cả tổng số chi phí biến đổi (để đánh giá quy mô chi phí) và tỉ suất chi phí biến đổi (để đánh giá hiệu quả sử dụng chi phí). Vì vậy, cả hai phương án A và B đều đúng.

Để đưa ra quyết định hợp lý, cần so sánh chi phí tự sản xuất có thể tránh được với chi phí mua ngoài. Chi phí tự sản xuất là 100.000đ, trong đó chi phí gián tiếp không thể loại bỏ là 15.000đ. Vậy chi phí tự sản xuất có thể tránh được là 100.000đ - 15.000đ = 85.000đ. Chi phí mua ngoài là 90.000đ. Vì 85.000đ < 90.000đ, nên tự sản xuất sẽ kinh tế hơn.

Để tính biến động định phí sản xuất chung do năng suất, ta cần so sánh định phí thực tế phát sinh với định phí dự kiến dựa trên sản lượng thực tế.

1. Tính định phí dự kiến trên sản lượng thực tế:
- Sản lượng thực tế: 10.000 sp
- Giờ máy định mức/sp: 5 giờ
- Tổng giờ máy định mức cho sản lượng thực tế: 10.000 sp * 5 giờ/sp = 50.000 giờ
- Đơn giá định phí dự tính: 500 đ/giờ máy
- Định phí dự kiến: 50.000 giờ * 500 đ/giờ = 25.000.000 đ

2. Tính biến động:
- Định phí thực tế: 22.500.000 đ
- Định phí dự kiến: 25.000.000 đ
- Biến động = Định phí thực tế - Định phí dự kiến = 22.500.000 đ - 25.000.000 đ = -2.500.000 đ

Vì kết quả là số âm (-2.500.000 đ), điều này có nghĩa là định phí thực tế thấp hơn so với dự kiến, do đó là biến động thuận lợi. Tuy nhiên, các đáp án đều ghi là biến động bất lợi, do đó ta cần xem xét lại cách tính.

Cách tính khác (dựa trên chênh lệch giờ):

1. Tính giờ máy dự kiến cho sản lượng thực tế (theo định mức ban đầu):
- Sản lượng thực tế: 10.000 sp
- Giờ máy định mức ban đầu: 4 giờ/sp
- Tổng giờ máy dự kiến (theo định mức ban đầu): 10.000 sp * 4 giờ/sp = 40.000 giờ

2. Tính giờ máy thực tế (theo định mức thực tế):
- Tổng giờ máy thực tế cho sản lượng thực tế : 50.000 giờ (đã tính ở trên)

3. Tính chênh lệch giờ máy:
- Chênh lệch = Giờ máy thực tế - Giờ máy dự kiến = 50.000 giờ - 40.000 giờ = 10.000 giờ

4. Tính biến động định phí do năng suất:
- Biến động = Chênh lệch giờ máy * Đơn giá định phí dự tính = 10.000 giờ * 500 đ/giờ = 5.000.000 đ

5. So sánh định phí thực tế với định phí dự kiến dựa trên định mức ban đầu (4h/sp):
- Định phí dự kiến (10,000 sp * 4h/sp * 500 đ/giờ) = 20,000,000 đ
- Định phí thực tế là 22,500,000 đ.
- Chênh lệch là 2,500,000 đ.
- Vì định phí thực tế lớn hơn dự kiến, nên đây là biến động bất lợi.

Kết luận: Đáp án chính xác nhất là A. 2.500.000 đ – Biến động bất lợi.