Nhà đầu tư mua 1.000 chứng quyền mua của cổ phiếu FPT với các thông tin sau: tỷ lệ chuyển đổi 1:1, giá thực hiện 70.000 đồng, giá FPT hiện tại 66.000 đồng, thời hạn chứng quyền 6 tháng, giá một chứng quyền 1.200 đồng. Giả sử 4 tháng sau, giá FPT trên thị trường là 74.000 đồng, giá một chứng quyền mua trên thị trường là 1.800 đồng và nhà đầu tư muốn bán lại chứng quyền ngay tại thời điểm này trên SGDCK. Hỏi nhà đầu tư lời bao nhiêu?

Giá trị của quyền chọn mua (call option) không bao giờ vượt quá giá trị của tài sản cơ sở. Vì người mua quyền chọn có quyền mua tài sản cơ sở với giá thực hiện (strike price), nên họ sẽ không trả nhiều hơn giá trị hiện tại của tài sản cơ sở cho quyền này. Nếu giá tài sản cơ sở thấp hơn giá thực hiện, giá trị quyền chọn sẽ là 0. Vì vậy, giá trị tối đa của quyền chọn mua nhỏ hơn hoặc bằng giá trị tài sản cơ sở hiện tại.

Để định giá quyền chọn mua kiểu Mỹ bằng mô hình nhị phân hai kỳ, ta cần tính giá trị quyền chọn tại mỗi nút của cây nhị phân và xét khả năng thực hiện sớm.

1. Tính các mức giá cổ phiếu:
- S_uu = 30 * 1.15 * 1.15 = 39.675
- S_ud = S_du = 30 * 1.15 * 0.9 = 31.05
- S_dd = 30 * 0.9 * 0.9 = 24.3

2. Tính giá trị quyền chọn tại thời điểm đáo hạn (cuối kỳ 2):
- C_uu = max(S_uu - K, 0) = max(39.675 - 25, 0) = 14.675
- C_ud = C_du = max(S_ud - K, 0) = max(31.05 - 25, 0) = 6.05
- C_dd = max(S_dd - K, 0) = max(24.3 - 25, 0) = 0

3. Tính giá trị quyền chọn tại thời điểm 1 (kỳ 1), xét khả năng thực hiện sớm:
- Tính giá trị tiếp tục (holding value) tại nút Up: C_u = (p * C_uu + (1-p) * C_ud) / (1 + r)
Trong đó, p = (e^(r*delta_t) - d) / (u - d) = (1.05 - 0.9) / (1.15 - 0.9) = 0.6
C_u = (0.6 * 14.675 + 0.4 * 6.05) / 1.05 = (8.805 + 2.42) / 1.05 = 11.225 / 1.05 = 10.69
Giá trị thực hiện sớm tại nút Up: S_u - K = 30 * 1.15 - 25 = 34.5 - 25 = 9.5
Giá trị quyền chọn tại nút Up: Max(10.69, 9.5) = 10.69

- Tính giá trị tiếp tục (holding value) tại nút Down: C_d = (p * C_ud + (1-p) * C_dd) / (1 + r)
C_d = (0.6 * 6.05 + 0.4 * 0) / 1.05 = 3.63 / 1.05 = 3.457
Giá trị thực hiện sớm tại nút Down: S_d - K = 30 * 0.9 - 25 = 27 - 25 = 2
Giá trị quyền chọn tại nút Down: Max(3.457, 2) = 3.457

4. Tính giá trị quyền chọn tại thời điểm 0 (hiện tại):
- C = (p * C_u + (1-p) * C_d) / (1 + r) = (0.6 * 10.69 + 0.4 * 3.457) / 1.05
- C = (6.414 + 1.3828) / 1.05 = 7.7968 / 1.05 = 7.4255

Vậy giá trị quyền chọn là khoảng 7.42.

Giá quyền chọn (phí quyền chọn) phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

1. Giá hiện tại của tài sản cơ sở: Giá tài sản cơ sở càng cao (đối với quyền chọn mua) hoặc càng thấp (đối với quyền chọn bán) so với giá thực hiện, phí quyền chọn càng lớn.
2. Giá thực hiện: Giá thực hiện càng xa so với giá hiện tại của tài sản cơ sở, phí quyền chọn càng thấp.
3. Thời gian đáo hạn: Thời gian đáo hạn càng dài, phí quyền chọn càng cao vì có nhiều cơ hội để giá tài sản cơ sở biến động có lợi.
4. Độ biến động của tài sản cơ sở: Độ biến động càng cao, phí quyền chọn càng cao vì khả năng giá tài sản cơ sở biến động mạnh càng lớn.
5. Lãi suất phi rủi ro: Lãi suất phi rủi ro ảnh hưởng đến giá trị hiện tại của giá thực hiện, do đó ảnh hưởng đến phí quyền chọn.
6. Cổ tức dự kiến: Cổ tức dự kiến làm giảm giá tài sản cơ sở, do đó ảnh hưởng đến phí quyền chọn (đặc biệt đối với quyền chọn mua).

Dựa trên các yếu tố trên, phương án B ("Giá hiện tại của tài sản cơ sở, giá thực hiện") là chính xác nhất, vì nó đề cập đến hai yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng trực tiếp đến phí quyền chọn. Các lựa chọn A và C không đầy đủ vì bỏ sót các yếu tố quan trọng khác. Do đó, đáp án D cũng sai.

Nhà tạo lập thị trường phái sinh (Market Maker) có vai trò quan trọng trong việc cung cấp tính thanh khoản cho thị trường. Họ đồng thời đưa ra giá mua và giá bán cho các sản phẩm phái sinh, giúp các nhà đầu tư dễ dàng mua bán và giảm thiểu rủi ro về việc không tìm được đối tác giao dịch. Việc này giúp đảm bảo sự cân bằng và liên tục trong giao dịch của các sản phẩm phái sinh. Vì vậy, cả hai mục đích A và B đều đúng.

Hợp đồng tương lai cổ phiếu (HĐTL cổ phiếu) là một thỏa thuận pháp lý, trong đó người mua và người bán cam kết mua bán một số lượng cổ phiếu nhất định với một mức giá xác định trước vào một ngày cụ thể trong tương lai (ngày đáo hạn). Vì vậy, đáp án C là chính xác nhất. Các đáp án còn lại không chính xác vì: A đề cập đến giá giao ngay (spot price) thay vì giá xác định trước, B quá chung chung và không nêu rõ bản chất của HĐTL cổ phiếu, và D phủ định tất cả các đáp án còn lại.