Đáp án đúng:
Để phân tích sự tồn tại của quần thể côn trùng, chúng ta xem xét phương trình vi phân đã cho: P′(t) = rP + a - b. Trong đó, P(t) là số lượng côn trùng tại thời điểm t, r là tốc độ tăng trưởng tự nhiên, a là số lượng côn trùng gia nhập quần thể mỗi ngày, và b là số lượng côn trùng chết đi mỗi ngày.
Với các giá trị ban đầu: P(0) = 100 con, r = 0.07, a = 5, và b = 13.
Phương trình vi phân trở thành: P′(t) = 0.07P + 5 - 13 = 0.07P - 8.
Để xác định sự tồn tại của quần thể, chúng ta cần giải phương trình vi phân này.
1. Tìm điểm cân bằng: Đặt P′(t) = 0.
0.07P - 8 = 0
0.07P = 8
P = 8 / 0.07 ≈ 114.28.
Vì P(0) = 100 nhỏ hơn điểm cân bằng (114.28) và hệ số của P (0.07) dương, trong khi hằng số (-8) âm, điều này cho thấy quần thể sẽ giảm dần theo thời gian và cuối cùng sẽ tuyệt chủng.
2. Giải phương trình vi phân:
P′(t) = 0.07P - 8
Đây là một phương trình vi phân tuyến tính bậc nhất. Chúng ta có thể tách biến hoặc sử dụng thừa số tích phân.
Tách biến:
dP / (0.07P - 8) = dt
Lấy tích phân hai vế:
∫ dP / (0.07P - 8) = ∫ dt
(1 / 0.07) * ln|0.07P - 8| = t + C1
ln|0.07P - 8| = 0.07t + 0.07C1
|0.07P - 8| = e^(0.07t + 0.07C1) = e^(0.07C1) * e^(0.07t)
0.07P - 8 = C * e^(0.07t), với C = ±e^(0.07C1)
P(t) = (8 + C * e^(0.07t)) / 0.07
P(t) = 8/0.07 + (C/0.07) * e^(0.07t)
Đặt C' = C/0.07, ta có nghiệm tổng quát:
P(t) = 8/0.07 + C' * e^(0.07t).
3. Áp dụng điều kiện ban đầu P(0) = 100:
100 = 8/0.07 + C' * e^(0.07*0)
100 = 8/0.07 + C'
C' = 100 - 8/0.07 = 100 - 800/7 = (700 - 800) / 7 = -100/7.
Vậy, nghiệm riêng của bài toán là:
P(t) = 8/0.07 - (100/7) * e^(0.07t)
P(t) = 800/7 - (100/7) * e^(0.07t).
4. Tìm thời điểm quần thể tuyệt chủng (P(t) = 0):
0 = 800/7 - (100/7) * e^(0.07t)
(100/7) * e^(0.07t) = 800/7
100 * e^(0.07t) = 800
e^(0.07t) = 8
Lấy logarit tự nhiên hai vế:
ln(e^(0.07t)) = ln(8)
0.07t = ln(8)
t = ln(8) / 0.07
t ≈ 2.07944 / 0.07
t ≈ 29.706 ngày.
Kết luận: Quần thể này sẽ không tồn tại mãi mãi. Chúng sẽ tuyệt chủng sau khoảng 29.7 ngày.