Khái niệm văn hiến dùng để chỉ:

Giao lưu - tiếp biến văn hóa là quá trình các nền văn hóa khác nhau tiếp xúc, ảnh hưởng lẫn nhau, dẫn đến sự thay đổi và phát triển của mỗi nền văn hóa. Nghiên cứu quá trình này đòi hỏi phải dựa trên lý thuyết về xã hội và văn hóa, bao gồm các yếu tố như cấu trúc xã hội, giá trị văn hóa, chuẩn mực xã hội, và các mối quan hệ giữa các nhóm người trong xã hội.

* A. Khuếch tán văn hóa: Khuếch tán văn hóa là sự lan truyền của các yếu tố văn hóa từ một xã hội sang xã hội khác. Mặc dù liên quan đến giao lưu văn hóa, nhưng nó không bao quát hết các khía cạnh của quá trình tiếp biến văn hóa.
* B. Nhân học: Nhân học là ngành khoa học nghiên cứu về con người, bao gồm cả văn hóa. Nhân học cung cấp các công cụ và phương pháp để nghiên cứu văn hóa, nhưng bản thân nó không phải là một lý thuyết cụ thể về giao lưu - tiếp biến văn hóa.
* C. Tâm lý học: Tâm lý học nghiên cứu về hành vi và tinh thần của con người. Mặc dù tâm lý học có thể cung cấp thông tin về cách con người tiếp nhận và phản ứng với các yếu tố văn hóa mới, nhưng nó không phải là nền tảng lý thuyết chính cho việc nghiên cứu giao lưu - tiếp biến văn hóa.
* D. Xã hội - văn hóa: Đây là đáp án đúng vì lý thuyết xã hội - văn hóa tập trung vào cách xã hội và văn hóa ảnh hưởng đến hành vi, suy nghĩ và cảm xúc của con người. Nó cung cấp một khuôn khổ để hiểu cách các yếu tố văn hóa khác nhau tương tác với nhau và cách chúng thay đổi theo thời gian thông qua quá trình giao lưu và tiếp biến.

Do đó, đáp án chính xác nhất là D.

Câu hỏi đề cập đến sự phụ thuộc của đô thị truyền thống Việt Nam vào nông thôn và hiện tượng "nông thôn hóa". Điều này xuất phát từ nhiều yếu tố lịch sử, kinh tế, xã hội đặc trưng của Việt Nam:

* Chế độ phong kiến tập quyền: Trong chế độ này, quyền lực tập trung vào triều đình, mà triều đình lại dựa vào nông nghiệp để duy trì sự ổn định và nguồn thu chính. Do đó, các đô thị ít được đầu tư phát triển một cách độc lập, mạnh mẽ.
* Sự bao trùm của thể chế làng xã: Làng xã có vai trò rất lớn trong đời sống kinh tế, xã hội của người Việt. Các thiết chế làng xã chi phối mạnh mẽ các hoạt động, kể cả ở đô thị, làm cho đô thị mang nhiều đặc điểm của nông thôn.
* Tâm lý “trọng nông, ức thương”: Quan niệm này đề cao vai trò của nông nghiệp, coi trọng người nông dân và hạn chế sự phát triển của thương mại, làm cho các đô thị khó có thể phát triển mạnh mẽ như ở các nước khác.

Vì cả ba yếu tố trên đều góp phần vào sự phụ thuộc và "nông thôn hóa" của đô thị truyền thống Việt Nam, nên đáp án A là chính xác nhất.

Tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam Phủ của người Việt đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại vào năm 2016. Đây là một hình thức tín ngưỡng bản địa, mang đậm nét văn hóa truyền thống của Việt Nam, thể hiện sự tôn kính đối với các nữ thần, những người có công với nước, với dân. Các tín ngưỡng khác như Thờ Vua Tổ, Thờ Tứ Bất tử, Thờ Tổ tiên cũng là các tín ngưỡng quan trọng trong đời sống văn hóa Việt Nam, nhưng không phải là di sản được UNESCO công nhận vào năm 2016.

Đặc điểm văn hóa "Sùng bái mùa màng, sinh nở" thể hiện sự quan tâm và tôn trọng đối với sự sinh sôi, phát triển của tự nhiên và con người. Đây là một chủ đề quan trọng trong Nhân học văn hóa, ngành nghiên cứu về con người và văn hóa của họ trong các xã hội khác nhau. Nhân học văn hóa tìm hiểu các hệ thống tín ngưỡng, giá trị, và hành vi của con người, bao gồm cả những biểu hiện văn hóa liên quan đến nông nghiệp và sinh sản.

* A. Địa - văn hóa: Nghiên cứu về mối quan hệ giữa địa lý và văn hóa, không trực tiếp liên quan đến việc giải thích nguồn gốc của tín ngưỡng.
* B. Giao lưu - tiếp biến văn hóa: Nghiên cứu về sự tương tác và thay đổi văn hóa do tiếp xúc giữa các nền văn hóa khác nhau, không tập trung vào nguồn gốc của tín ngưỡng.
* C. Nhân học văn hóa: Nghiên cứu về văn hóa của con người, bao gồm cả các tín ngưỡng và giá trị liên quan đến mùa màng và sinh nở. Đây là đáp án phù hợp nhất vì nó trực tiếp nghiên cứu về nguồn gốc và ý nghĩa của các tập tục văn hóa.
* D. Tôn giáo: Mặc dù tôn giáo có thể liên quan đến sùng bái mùa màng và sinh nở, nhưng phạm vi của nó rộng hơn và không phải lúc nào cũng giải thích được nguồn gốc văn hóa của các tín ngưỡng này.

Vì vậy, đáp án chính xác nhất là C. Nhân học văn hóa.

Câu tục ngữ "Phép vua thua lệ làng" phản ánh tình trạng luật pháp của nhà nước (phép vua) đôi khi không có hiệu lực bằng các quy tắc, phong tục tập quán của cộng đồng làng xã (lệ làng). Điều này xuất phát từ tính tự quản cao của làng xã Việt Nam truyền thống. Các làng xã có xu hướng tự giải quyết các vấn đề nội bộ dựa trên hương ước, tập quán, ít chịu sự can thiệp từ chính quyền trung ương. Do đó, đáp án đúng là D. Tính tự quản.