Hình bên dưới, kích thước N_max là kích thước nào bên dưới?

Độ chính xác của một chi tiết được đánh giá dựa trên dung sai của nó. Dung sai càng nhỏ, độ chính xác càng cao. Trong trường hợp này, chúng ta cần so sánh dung sai của ba chi tiết d1, d2 và d3.

* d1 = ∅45(+0.002 +0.027): Dung sai = 0.027 - 0.002 = 0.025
* d2 = ∅60(+0.009 +0.025): Dung sai = 0.025 - 0.009 = 0.016
* d3 = ∅85(+0.009 +0.025): Dung sai = 0.025 - 0.009 = 0.016

Chi tiết d1 có dung sai 0.025, chi tiết d2 và d3 có dung sai 0.016. Vì 0.016 < 0.025, nên d2 và d3 có độ chính xác cao hơn d1. Vì dung sai của d2 và d3 bằng nhau, ta cần xét đến đường kính danh nghĩa của chúng, đường kính càng lớn thì sai số tuyệt đối càng lớn.

Như vậy, đáp án chính xác nhất là B. d2 và C. d3. Tuy nhiên, trong các đáp án chỉ có B. d2 hoặc C. d3, vì vậy ta cần chọn đáp án có độ chính xác cao nhất. Vì đường kính của d3 lớn hơn đường kính của d2 (85 > 60) nên d2 có độ chính xác cao hơn.

Công thức tính sai lệch trên (es) khi biết sai lệch dưới (ei) và dung sai trục (Td) là: es = ei + Td. Vì sai lệch cơ bản là b (tức là ei = b), nên ta có thể viết lại công thức trên thành es = Td + ei. Vậy đáp án đúng là A.

Câu hỏi yêu cầu chọn câu sai trong các phát biểu về sai lệch giới hạn và dung sai.

- Phương án A: Sai lệch giới hạn có thể dương, âm hoặc bằng 0 là đúng. Ví dụ, khi kích thước thực tế lớn hơn kích thước danh nghĩa, sai lệch giới hạn dương; nhỏ hơn thì âm; bằng thì sai lệch bằng 0.
- Phương án B: Sai lệch giới hạn trên luôn lớn hơn sai lệch giới hạn dưới là đúng theo định nghĩa. Sai lệch giới hạn trên thể hiện mức độ cho phép kích thước lớn hơn kích thước danh nghĩa, còn sai lệch giới hạn dưới thể hiện mức độ cho phép nhỏ hơn.
- Phương án C: Dung sai luôn dương là đúng. Dung sai là hiệu giữa kích thước giới hạn lớn nhất và kích thước giới hạn nhỏ nhất, hoặc là hiệu giữa sai lệch giới hạn trên và sai lệch giới hạn dưới. Vì dung sai biểu thị phạm vi cho phép của kích thước, nên nó luôn là một giá trị dương.
- Phương án D: Sai lệch giới hạn dưới luôn luôn âm là sai. Sai lệch giới hạn dưới có thể âm, dương hoặc bằng 0, tùy thuộc vào việc kích thước giới hạn dưới lớn hơn, nhỏ hơn hay bằng kích thước danh nghĩa.

Vậy, câu sai là D.

Các cấp chính xác (IT) từ 7 đến 8 thường được sử dụng cho các lắp ghép của các chi tiết cơ khí thông thường, không đòi hỏi độ chính xác quá cao như dụng cụ đo hoặc các chi tiết máy chính xác. Do đó, đáp án C là phù hợp nhất.

* Đáp án A không đúng vì lắp ghép chi tiết cơ khí chính xác thường yêu cầu cấp chính xác cao hơn (IT5, IT6).
* Đáp án B không đúng vì dụng cụ đo, kiểm tra đòi hỏi độ chính xác rất cao, thường sử dụng các cấp chính xác cao hơn nhiều (IT01 đến IT4).
* Đáp án D không đúng vì các chi tiết thô hoặc không tham gia lắp ghép thường không cần quan tâm đến cấp chính xác.